“Quả ngọt” từ những nghị quyết về nông nghiệp ở các huyện miền núi

Nhằm tái cơ cấu nền nông nghiệp, UBND huyện Như Thanh đã cụ thể hóa nghị quyết đại hội đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015-2020 bằng 4 đề án, gồm: “Nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất mía nguyên liệu”; “Phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm”; “Sản xuất rau an toàn”; “Phát triển rừng trồng gỗ lớn, khoanh nuôi, phục tráng rừng lim xanh tái sinh”.

Mô hình trồng cây ăn quả sử dụng công nghệ tưới nhỏ giọt tại xã Ngọc Phụng (Thường Xuân).

Sau gần 3 năm triển khai thực hiện các đề án, sản xuất nông, lâm nghiệp của huyện Như Thanh đã có bước chuyển rõ nét. Người nông dân trong huyện đang dần thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp bằng việc tích tụ ruộng đất, đầu tư khoa học - kỹ thuật, gắn với việc đưa những loại cây trồng, con giống mới có giá trị kinh tế cao. Nổi bật phải kể đến việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên những diện tích đất canh tác kém hiệu quả.

Xã Hải Vân vốn “eo hẹp” về đất sản xuất nông, lâm nghiệp so với nhiều địa phương miền núi khác trong huyện Như Thanh. Toàn xã có khoảng 140 ha đất nông nghiệp, trong đó, chỉ có 80 ha đất trồng lúa 2 vụ, còn lại là đất vườn tạp và đất lúa kém hiệu quả. Để “đánh thức” tiềm năng của đất, tạo bước đột phá trong sản xuất nông nghiệp, mang lại thu nhập cho người dân, xã Hải Vân đã quy hoạch lại đất đai, nhằm tạo ra những vùng chuyên canh cây nông sản. Cánh đồng Săng Lẻ có diện tích hơn 3,5 ha và không chủ động về nguồn nước tưới nên việc sản xuất của người dân thôn Kim Sơn rất khó khăn. Năm 2015, khi xã có chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ông Lâm Ngọc Sâm, Bí thư chi bộ thôn Kim Sơn, cùng với ông Nguyễn Văn Trường và một số hộ dân khác đã xuống huyện Nông Cống học tập kinh nghiệm sản xuất; vận động bà con đưa cây ớt xuất khẩu về trồng ở cánh đồng Săng Lẻ. Ngay trong vụ đầu tiên, cây ớt đã cho hiệu quả kinh tế khá cao (khoảng 18 triệu đồng/sào). Với kiến thức đã được học tập, tiếp thu, ông Sâm đã truyền đạt kỹ thuật trồng, chăm sóc lại cho bà con thôn Kim Sơn. Không chỉ có vậy, ông còn lặn lội sang xã Xuân Du nhập giống, phân bón về giúp các hộ dân. Từ buổi đầu chỉ có vài hộ dân trồng ớt, nay ở cánh đồng Săng Lẻ đã có 26 hộ dân trồng cây ớt xuất khẩu. Đồng chí Vi Trung Thân, bí thư đảng ủy xã, cho biết: “Tính ra 1 sào ớt người dân có thu nhập gấp 4 lần 1 sào lúa. Thời gian tới, xã chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên những diện tích đất kém hiệu quả. Đây không chỉ giải quyết bài toán thu nhập cho người dân, mà còn góp phần vào việc đưa Hải Vân trở thành xã nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2019”. Không riêng ở xã Hải Vân, các địa phương trong huyện Như Thanh đã chuyển đổi khoảng 1.163 ha đất lúa, mía kém hiệu quả sang trồng các cây nông sản khác có giá trị kinh tế cao hơn. Ngược lại, chuyển hơn 483 ha đất trồng màu kém hiệu quả sang trồng mía thâm canh và 20 ha đất rừng sản xuất sang trồng cây ăn quả công nghệ cao tại xã Yên Lạc. Bên cạnh đó, nhân dân trong huyện cũng đã xây dựng hơn 100 ha vườn rau sạch tại gia đình. Qua đó, góp phần đưa tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện trong nửa nhiệm kỳ qua đạt 990,88 tỷ đồng, tăng 150,28 tỷ đồng so với năm 2015.

Khi tiềm năng đất đai được “đánh thức”, cuộc sống của người dân khu vực nông thôn miền núi đã bứt lên, có “của ăn, của để”. Minh chứng sống động chính là Nghị quyết 03 NQ/HU của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Như Xuân về “Tiếp tục cải tạo vườn tạp gắn với phát triển cây ăn quả giai đoạn 2016 – 2020” – một nghị quyết sát, đúng với thực tế sản xuất ở địa phương và khẳng định “ý Đảng hợp lòng dân”. Để nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị trong huyện đã tích cực tuyên truyền, vận động, hướng dẫn hội viên, đoàn viên tích cực tham gia và trở thành nòng cốt trong cải tạo vườn tạp tại địa phương nơi cư trú. Do vậy, đã tạo được sức lan tỏa rộng khắp, làm cho mọi người dân hiểu rõ lợi ích của việc cải tạo vườn tạp. Sau gần 3 năm triển khai, toàn huyện cải tạo được 400 ha vườn tạp để trồng cây ăn quả, rau màu có giá trị kinh tế cao. Một số loại cây ăn quả được trồng trong vườn tạp mang lại thu nhập cao cho người dân như: Cam đạt 480 triệu đồng/ha, dưa hấu đạt 150 triệu đồng/ha.

Men theo con đường đất dốc thoai thoải đặc thù của địa hình vùng miền núi, chúng tôi vào thăm vườn cam của gia đình anh Đàm Duy Vĩnh, ở làng Má, xã Bãi Trành. Gia đình anh Vĩnh trồng hơn 2 ha cam xã Đoài và cam Vân Du. Ngoài ra, anh còn tận dụng diện tích đất ven bờ rào, vườn tạp trồng thêm 1 ha chanh đào. Hàng năm vườn cây ăn quả của gia đình anh Vĩnh cho thu nhập gần 500 triệu đồng/ha. Cải tạo vườn tạp chỉ là một trong số các nghị quyết của huyện Như Xuân về lĩnh vực nông, lâm nghiệp đã và đang phát huy hiệu quả. Qua đó, góp phần nâng giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện trong nửa nhiệm kỳ đạt 994,3 tỷ đồng.

Mỗi địa phương miền núi có một điều kiện đất đai, tập quán sản xuất khác nhau. Tương tự 2 huyện Như Thanh và Như Xuân, 9 huyện miền núi còn lại đều đã cụ thể nghị quyết đại hội đảng bộ nhiệm kỳ 2015-2020 và các nghị quyết chuyên đề về nông, lâm nghiệp bằng việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch nông, lâm nghiệp phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Điểm nhấn là các huyện đẩy mạnh thâm canh cây lúa nhằm bảo đảm an ninh lương thực. Đồng thời, tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng các vùng sản xuất chuyên canh cây mía, cây nông sản có giá trị kinh tế cao; phát triển bền vững cây trồng, con nuôi đặc sản của địa phương, nhằm giúp người dân có thu nhập ổn định, thoát nghèo bền vững.