Kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành giao thông - vận tải (28/8/1945 - 28/8/2025): Tự hào sứ mệnh “đi trước mở đường”

Trải qua 80 năm xây dựng và phát triển (28/8/1945 - 28/8/2025), ngành giao thông - vận tải (GTVT) Việt Nam nói chung và ngành GTVT Thanh Hóa nói riêng luôn khẳng định vai trò huyết mạch, là lực lượng “đi trước mở đường” trong chiến đấu, kiến thiết và phát triển.

Tuyến đường Vạn Thiện - Bến En kết nối với cao tốc Bắc - Nam hoàn thành đi vào khai thác tạo không gian phát triển mới. Ảnh: Lê Hợi

Kiên cường trong kháng chiến

Từ những ngày đầu thành lập, ngành GTVT đã mang trên mình sứ mệnh đi trước, mở đường. Trong kháng chiến chống Pháp và đặc biệt là kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Thanh Hóa được xem là “tuyến lửa” với nhiều trọng điểm giao thông bị kẻ thù đánh phá ác liệt nhằm cắt đứt sự chi viện từ hậu phương miền Bắc cho tiền tuyến miền Nam. Đặc biệt, cầu Hàm Rồng trở thành những “tọa độ lửa”, hứng chịu bom đạn dồn dập của kẻ thù. Nhưng cũng chính tại những nơi ấy, ý chí bất khuất và tinh thần sáng tạo của ngành GTVT Thanh Hóa đã đưa ra nhiều cách vượt sông bằng cầu phao luồng, cầu phao gỗ, phao sắt, phà, mở thêm nhiều tuyến đường tránh cho xe đi qua. Hàng trăm chiến sĩ trên mặt trận GTVT xông ra trên các tuyến đường trong lúc bom rơi, đạn nổ; các chiến sĩ lái phà, lái ca nô, lái tàu, lái xe vượt qua bom đạn cùng quyết tâm đảm bảo tất cả các tuyến đường trọng điểm, các cầu lớn, các bến phà giữ vững an toàn, sẵn sàng đảm bảo giao thông thông suốt trong mọi tình huống; phục vụ kịp thời việc vận chuyển quân, lương cho các chiến trường. Nhiều chiến sĩ đã ngã xuống để giữ vững “mạch máu” giao thông thông suốt, vận tải liên tục. Những tấm gương tiêu biểu như: Đội cầu phà 3 - 4 bến phà Ghép, một đơn vị tập thể anh hùng, tại đây đã xuất hiện những tấm gương tiêu biểu về tinh thần dũng cảm và mưu chí sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp chống Mỹ. Trong đó có Anh hùng liệt sĩ Mai Xuân Điểm đã dũng cảm hy sinh để bảo vệ đoàn xe pháo sang sông; anh hùng cảm tử phá bom từ trường Vũ Hùng Út một mình điều khiển chiếc ca nô 90 mã lực với tốc độ cao tạo nên làn sóng mạnh trên mặt nước để kích thích cho bom nổ. Những tấm gương anh hùng ấy mãi mãi in sâu trong ký ức của đội ngũ công nhân lao động ngành GTVT dũng cảm và sáng tạo. Chiến công của ngành GTVT Thanh Hóa đã góp phần cùng quân dân cả nước làm nên chiến thắng lịch sử 30/4/1975 kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Bứt phá trong công cuộc đổi mới

Trong thời gian qua, Thanh Hóa xác định xây dựng hạ tầng giao thông đồng bộ, từng bước hiện đại, tạo thành mạng lưới giao thông hợp lý, kết nối thuận lợi trong và ngoài tỉnh là một trong các nhiệm vụ trọng tâm theo tinh thần Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 5/8/2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Là một trong 3 đột phá chiến lược theo Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX, đồng thời được sự giúp đỡ, hỗ trợ của Trung ương, sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, cùng với sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh, ngành GTVT đã có những bước phát triển tương đối toàn diện, các loại hình dịch vụ vận tải phát triển đa dạng; kết cấu hạ tầng GTVT được quan tâm đầu tư; công tác quản lý Nhà nước luôn được tăng cường. Nhiều tuyến đường đã được đầu tư xây dựng mới và nâng cấp cải tạo như: Hoàn thành đưa vào sử dụng tuyến đường bộ cao tốc Bắc- Nam phía Đông đoạn qua tỉnh Thanh Hóa với chiều dài 98,8km; đường bộ ven biển dài 32,5km; đường giao thông từ Cảng Hàng không Thọ Xuân đi Khu Kinh tế Nghi Sơn dài 65,9km, đường nối TP Thanh Hóa cũ với Cảng Hàng không Thọ Xuân dài 11,2km, đường vành đai phía Tây dài 14,6km, đường nối Quốc 217 với Quốc lộ 45 và Quốc lộ 47 dài 9,3km; đường giao thông nối Quốc lộ 1A với Quốc lộ 45 dài 14,6km; đường Vạn Thiện đi Bến En dài 12km; đường từ Ngã ba Voi đi Sầm Sơn dài 11,7km, Đại lộ Nam sông Mã dài 12,6km, Đại lộ Đông Tây TP Thanh Hóa (cũ) dài 5km... Nhiều tuyến đường khu vực miền núi của tỉnh cũng đã được mở, như: Hoàn thành tuyến đường thuộc dự án đường đến trung tâm các xã chưa có đường ô tô với tổng chiều dài 240km; hoàn thành 190km tuyến nối các huyện phía Tây Thanh Hóa, đường Na Tao, xã Phù Nhi đi bản Chai, xã Mường Chanh với chiều dài 34,5km, đường sông Lò - Nam Động với chiều dài 16km... Nhiều năm qua, tỉnh cùng ngành giao thông đã nâng cấp, cải tạo 414km quốc lộ; đã và đang xây dựng nhiều cây cầu lớn, như: Hoàng Long, Nguyệt Viên, Na Sài, Hồi Xuân, Kiểu, Bến Kẹm, Vĩnh An, Cẩm Vân, Xuân Quang, Lạch Sung, sông Chu, cầu vượt đường sắt Bắc - Nam thuộc tuyến Đại lộ Đông Tây...

Đến nay, mạng lưới giao thông tỉnh nhà cơ bản đáp ứng nhu cầu sản xuất và đi lại của Nhân dân với đầy đủ các loại hình vận tải, bao gồm: Đường bộ chiều dài 28.759,8km; đường sắt chiều dài 103,5km, năng lực thông qua trên tuyến trung bình 30 đôi tàu/ngày đêm; các tuyến đường thủy chiều dài 1.889km, đã đưa vào quản lý khai thác 23 tuyến sông, kênh với chiều dài 761km. Cảng biển Thanh Hóa được quy hoạch tiềm năng thành cảng biển đặc biệt, trong đó cảng biển Nghi Sơn đang khai thác với công suất 54,8 triệu tấn/năm, tiếp nhận cỡ tàu 70.000 DWT. Cảng Hàng không Thọ Xuân đã được phê duyệt quy hoạch là cảng hàng không quốc tế, lượng hành khách đang khai thác đạt trên 1,2 triệu khách/năm.

Đại hội đại biểu Đảng bộ Sở Xây dựng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Ảnh: Lê Hợi

Những cố gắng của ngành GTVT đã góp phần không nhỏ vào việc thực hiện sự nghiệp đổi mới của Đảng và Nhà nước, phục vụ đắc lực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng và đời sống của Nhân dân trong tỉnh.

Đột phá hạ tầng giao thông - kiến tạo cực tăng trưởng mới

Cùng với cả nước, Thanh Hóa đang chuyển mình mạnh mẽ và toàn diện, đột phá chiến lược về xây dựng kết cấu hạ tầng GTVT đồng bộ, hiện đại, tạo thành mạng lưới giao thông hợp lý, kết nối thuận lợi trong và ngoài tỉnh. Xác định phát triển hạ tầng giao thông là một trong những “chìa khóa”, “mắt xích” quan trọng góp phần đưa Thanh Hóa sớm trở thành một cực tăng trưởng mới, cùng với Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh trở thành tứ giác phát triển ở phía Bắc theo tinh thần Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 5/8/2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trên tinh thần đó, ngành GTVT đang nỗ lực tập trung bố trí nguồn vốn để tiếp tục đầu tư các dự án giao thông lớn, trọng điểm còn dở dang, đang tạm dừng thi công để nhanh chóng đưa vào khai thác sử dụng, phát huy hiệu quả đầu tư. Sớm đầu tư hoàn thành các tuyến đường kết nối các tuyến giao thông trục chính của tỉnh với các nút giao cao tốc Bắc - Nam phía Đông, các tuyến đường đô thị, đường trục chính, đường kết nối các khu du lịch. Cùng với đó đầu tư, cải tạo, nâng cấp hệ thống giao thông nông thôn theo hướng đồng bộ, hiện đại; xây dựng hệ thống cầu dân sinh, đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của Nhân dân ở khu vực miền núi. Nghiên cứu phương án, huy động vốn đầu tư xây dựng mới các tuyến đường kết nối liên xã, liên vùng, kết nối Thanh Hóa với các tỉnh khu vực Tây Bắc, nước CHDCND Lào; nghiên cứu quy hoạch, xây dựng dự án đầu tư các tuyến giao thông kết nối để kịp thời phát huy hiệu quả đường sắt tốc độ cao qua địa bàn tỉnh. Nghiên cứu kết hợp đồng bộ giữa đầu tư công và đầu tư từ nguồn xã hội hóa để nâng cấp, mở rộng kết cấu hạ tầng Cảng Hàng không Thọ Xuân, phấn đấu đến năm 2030 trở thành cảng hàng không quốc tế. Đầu tư xây dựng cảng tổng hợp, cảng container, cảng chuyên dụng và nạo vét luồng tàu vào cảng để sớm hoàn chỉnh hệ thống Cảng biển Nghi Sơn và các cảng biển Lạch Sung, Quảng Châu, Quảng Nham - Hải Châu theo quy hoạch chi tiết cảng biển Thanh Hóa đã được phê duyệt... Đây không chỉ là những dự án hạ tầng, mà còn là “đòn bẩy” kinh tế - xã hội, góp phần đưa Thanh Hóa trở thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch và logistics lớn của cả nước.

Phát huy truyền thống, vững bước tương lai

Sau 80 năm, ngành GTVT Thanh Hóa đã viết nên những trang sử hào hùng, từ “tọa độ lửa” trong kháng chiến đến những công trình thế kỷ trong thời kỳ đổi mới. Những thành quả đó được Đảng, Nhà nước ghi nhận với nhiều huân chương cao quý, nhiều đơn vị được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Trong giai đoạn mới, khi Sở GTVT đã hợp nhất cùng Sở Xây dựng để thành Sở Xây dựng Thanh Hóa, nhiệm vụ đặt ra ngày càng nặng nề nhưng cũng thật vinh dự. Sự gắn kết giữa hai lĩnh vực hạ tầng then chốt sẽ giúp Thanh Hóa có bước đi đồng bộ, hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững.

Ngành GTVT Thanh Hóa hôm nay không chỉ tự hào nhìn lại chặng đường 80 năm mà còn khẳng định quyết tâm tiếp tục “đi trước mở đường” - mở đường cho phát triển kinh tế, cho hội nhập quốc tế, cho những ước mơ vươn tầm của một tỉnh giàu truyền thống anh hùng và đang khát vọng bứt phá.

Trịnh Huy Triều

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Xây dựng Thanh Hóa