Hướng tới mô hình hải quan số, hải quan thông minh

Cục Hải quan Thanh Hóa được đánh giá là đơn vị đi đầu trong ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trên tất cả các lĩnh vực hải quan. Những kết quả đạt được trong ứng dụng CNTT là động lực thúc đẩy tiến trình cải cách thủ tục hành chính (TTHC), hiện đại hóa hải quan, hướng tới mô hình hải quan số, hải quan thông minh trong thời gian tới.

Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Thanh Hóa giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến cho tổ chức, cá nhân.

Hệ thống CNTT của Cục Hải quan Thanh Hóa là hệ thống tập trung từ cấp tổng cục đến cấp cục, chi cục theo mô hình tập trung. Đồng chí Lê Xuân Huế, Cục trưởng Cục Hải quan Thanh Hóa, cho biết: Hiện nay, Cục Hải quan Thanh Hóa đang vận hành ổn định hơn 20 phần mềm ứng dụng phục vụ công tác nghiệp vụ hải quan trên tất cả các lĩnh vực, như thông quan, nộp thuế, quản lý hàng hóa tại cảng biển, quản lý rủi ro, kiểm tra sau thông quan, xử lý vi phạm, quản lý nội ngành, thực hiện cơ chế một cửa quốc gia, dịch vụ công trực tuyến, quản lý văn bản đi, văn bản đến của đơn vị... Việc vận hành thông suốt các ứng dụng CNTT đã góp phần minh bạch trong các khâu nghiệp vụ hải quan, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện xuất nhập khẩu, đơn giản hóa hồ sơ hải quan cũng như giảm thiểu chi phí đi lại cho tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.

Hướng tới mô hình hải quan số, hải quan thông minh, Cục Hải quan Thanh Hóa đã triển khai hiệu quả hệ thống Net.Office, EdocCustoms tập trung. Toàn bộ công văn đi và đến đều chuyển hóa thành file điện tử; việc cập nhật, chuyển luồng, phê duyệt văn bản nhanh chóng, giảm thời gian phê duyệt văn bản, chi phí văn phòng phẩm, công chức chủ động trong thực hiện nhiệm vụ. Cục Hải quan Thanh Hóa cũng sử dụng ứng dụng máy chủ để lưu trữ, cập nhật các quy trình nghiệp vụ hải quan, sổ theo dõi phục vụ công tác chuyên môn; tích hợp dịch vụ công trực tuyến lĩnh vực hải quan lên Cổng dịch vụ công quốc gia; triển khai phần mềm quản lý văn bản và truyền dữ liệu đúng quy định lên các hệ thống để tích hợp. Đồng thời, xây dựng kho dữ liệu để lưu trữ đầy đủ dữ liệu điện tử của người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các giao dịch trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Hệ thống thông tin hải quan. Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan và thông quan hàng hóa được nhanh chóng, Cục Hải quan Thanh Hóa đã phát triển, tích hợp các ứng dụng thanh toán điện tử, đa dạng hóa phương thức thanh toán không dùng tiền mặt để tăng khả năng tiếp cận dịch vụ thanh toán điện tử một cách rộng rãi. 100% các doanh nghiệp cũng đã thực hiện thủ tục hải quan điện tử nên việc thu nộp ngân sách Nhà nước được thực hiện mọi lúc, mọi nơi, rút ngắn thời gian luân chuyển chứng từ nộp thuế, tránh rủi ro cho doanh nghiệp và cơ quan hải quan. Cục Hải quan cũng đã thực hiện chuyển đổi số trong công tác quản lý hải quan, từng bước xây dựng, phát triển nền tảng ứng dụng trên thiết bị di động để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp sử dụng các dịch vụ, các tiện ích trong nền tài chính số.

Cùng với ứng dụng CNTT, Cục Hải quan Thanh Hóa đã triển khai đồng bộ, đầy đủ, kịp thời các chỉ thị, nghị quyết, đề án, chương trình, kế hoạch của cấp trên về công tác cải cách hành chính (CCHC); hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị thực hiện nhiệm vụ CCHC phù hợp với tình hình thực tế tại cơ quan, đơn vị. Thường xuyên theo dõi, đánh giá chỉ số CCHC của các cơ quan, đơn vị để triển khai các giải pháp nâng cao chỉ số CCHC của Cục Hải quan Thanh Hóa theo tiêu chí đánh giá của UBND tỉnh và Tổng cục Hải quan. Chỉ đạo các đơn vị thường xuyên rà soát TTHC, kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ các TTHC thuộc lĩnh vực hải quan không còn phù hợp để nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thời gian và chi phí liên quan đến xuất nhập khẩu hàng hóa. Đặc biệt, Cục Hải quan Thanh Hóa đã phát động phong trào thi đua, chú trọng nội dung thi đua về đẩy mạnh cải cách TTHC, hiện đại hóa hải quan. Trong giai đoạn 2018 - 2021, Hội đồng sáng kiến Cục Hải quan Thanh Hóa đã đánh giá, thẩm định và công nhận 146 sáng kiến, giải pháp của 155 cá nhân. Những sáng kiến này đã và đang được áp dụng, góp phần nâng cao hiệu quả phục vụ công tác chuyên môn, nghiệp vụ, công tác CCHC tại đơn vị.

Hiện nay, Cục Hải quan Thanh Hóa đang thực hiện 237 TTHC, trong đó có 215 TTHC đã thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4. Toàn bộ các TTHC được niêm yết công khai, đầy đủ, rõ ràng tại trụ sở Cục Hải quan Thanh Hóa, các chi cục hải quan cửa khẩu, các địa điểm làm thủ tục hải quan và trên trang thông tin điện tử của Cục Hải quan Thanh Hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp có hoạt động xuất, nhập khẩu trên địa bàn tiếp cận tìm hiểu thông tin, tuân thủ TTHC và giám sát việc thực hiện của cán bộ, công chức. Việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT của ngành hải quan đã mang lại hiệu quả rất rõ nét. Giai đoạn 2018-2021, Cục Hải quan Thanh Hóa tiếp nhận 412.204 hồ sơ TTHC, trong đó tiếp nhận trực tuyến là 374.844 hồ sơ, chiếm 90,9% tổng số hồ sơ tiếp nhận. Đáng phấn khởi, trong 4 năm không có hồ sơ trả lại, không có hồ sơ xin rút và không có hồ sơ trả chậm, 100% hồ sơ được trả đúng hạn và trước hạn cho tổ chức, công dân.

Tổng cục Hải quan đã ký quyết định phê duyệt kế hoạch chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Toàn ngành phấn đấu đến năm 2030 hoàn thành xây dựng hải quan thông minh, mọi hoạt động nghiệp vụ được triển khai tự động hoàn toàn trên hệ thống. Thực hiện mục tiêu này, Cục Hải quan Thanh Hóa tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT trên tất cả các lĩnh vực hải quan và phổ biến rộng rãi lợi ích của hệ thống dịch vụ công trực tuyến nhằm thúc đẩy việc giải quyết công việc hoàn toàn trên môi trường điện tử.

Bài và ảnh: Tố Phương