Đưa hàng hóa, dịch vụ nông thôn vào kênh phân phối hiện đại

Trong xu thế thương mại hiện đại phát triển mạnh, việc đưa hàng hóa, dịch vụ nông thôn vào hệ thống phân phối lớn trở thành hướng đi tất yếu nhằm mở rộng thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm. Với lợi thế về nông nghiệp và nhiều đặc sản vùng miền, Thanh Hóa đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để nông sản địa phương vươn tới các siêu thị, chuỗi bán lẻ và kênh phân phối hiện đại trong và ngoài tỉnh.

Nông sản địa phương được bày bán tại Siêu thị Co.op Mart Thanh Hóa, góp phần mở rộng kênh tiêu thụ cho sản phẩm khu vực nông thôn.

Những năm gần đây, hệ thống phân phối hiện đại tại Thanh Hóa phát triển nhanh chóng. Trung tâm Thương mại GO! Thanh Hóa hiện có hơn 20.000 mã hàng hóa, trong đó trên 90% là hàng Việt Nam. Riêng nhóm hàng thực phẩm, GO! đang hợp tác với hơn 60 nhà cung cấp địa phương. Bên cạnh đó, hệ thống

WinMart/WinMart+ cũng mở rộng nhanh với hàng chục điểm bán trên toàn tỉnh, trở thành kênh tiêu thụ quan trọng của nhiều doanh nghiệp và HTX. Ngoài ra, Siêu thị Co.opmart Thanh Hóa cũng đang đẩy mạnh chính sách ưu tiên cho sản phẩm địa phương, qua đó mở rộng cơ hội tiêu thụ cho hàng hóa nông thôn.

Tại xã Hoằng Hóa, HTX Dịch vụ Nông nghiệp công nghệ cao Hoằng Đạt đã đưa sản phẩm rau, củ, quả sạch lên kệ Siêu thị GO! Thanh Hóa từ đầu năm 2022. Trước đây, đầu ra của HTX chủ yếu dựa vào chợ truyền thống, sản lượng tiêu thụ bấp bênh. Khi tham gia kênh phân phối hiện đại, HTX được hỗ trợ hoàn thiện bao bì, truy xuất nguồn gốc và xây dựng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ đó, bình quân mỗi ngày HTX cung cấp khoảng 2 tấn rau củ cho siêu thị, mang lại doanh thu ổn định hơn 500 triệu đồng/tháng. Các hộ thành viên có đầu ra chắc chắn, thu nhập tăng từ 1,3 - 1,5 lần so với trước.

Nước mắm Do Xuyên, Ba Làng - hai làng nghề nổi tiếng lâu đời của xứ Thanh cũng đã từng bước đưa sản phẩm vào các hệ thống siêu thị và kênh phân phối hiện đại. Nếu như trước đây, sản phẩm chủ yếu được tiêu thụ thông qua thương lái và các chợ địa phương, sản lượng chưa ổn định và ít chú trọng xây dựng thương hiệu. Khi tham gia kênh phân phối hiện đại, các cơ sở sản xuất đã được hỗ trợ nâng cấp bao bì, dán tem truy xuất nguồn gốc, hoàn thiện chứng nhận an toàn thực phẩm và tham gia các chương trình quảng bá sản phẩm tại hội chợ, tuần lễ kết nối cung cầu. Hiện mỗi năm, các cơ sở cung ứng cho hệ thống WinMart hàng chục nghìn lít nước mắm thành phẩm, góp phần nâng doanh thu lên 10- 15% so với trước. Giá bán tăng bình quân 15 - 20%, thị trường tiêu thụ ổn định hơn, giúp các hộ sản xuất yên tâm mở rộng quy mô, đầu tư dây chuyền đóng chai, từng bước nâng tầm thương hiệu nước mắm truyền thống địa phương.

Không chỉ dừng lại ở kết nối tiêu thụ trực tiếp, ngành công thương và các đơn vị phân phối trên địa bàn tỉnh còn phối hợp tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ để các sản phẩm nông thôn đủ điều kiện “vào kênh lớn”. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có hơn 750 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó hàng trăm sản phẩm có tiềm năng đưa vào siêu thị, chuỗi bán lẻ và thương mại điện tử. Hàng năm, các hội nghị kết nối cung cầu, tuần lễ quảng bá nông sản, hội chợ OCOP và chương trình “Đưa hàng Việt về nông thôn” được tổ chức thường xuyên, tạo cơ hội cho doanh nghiệp, HTX tiếp cận hệ thống phân phối. Nhiều hợp đồng tiêu thụ lâu dài đã được ký kết, giúp sản phẩm địa phương mở rộng thị trường.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Siêu thị Co.opmart Thanh Hóa, chia sẻ: “Chúng tôi luôn ưu tiên đưa sản phẩm địa phương lên kệ, đặc biệt là các mặt hàng nông sản sạch, đặc sản vùng miền, sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, để hợp tác lâu dài, các đơn vị cung ứng cần đáp ứng được một số tiêu chí quan trọng như: chất lượng ổn định, có chứng nhận rõ ràng, quy trình giao hàng chuyên nghiệp và khả năng cung cấp đều đặn. Trên thực tế, nhiều HTX có sản phẩm tốt nhưng còn thiếu về bao bì, truy xuất nguồn gốc hoặc năng lực cung ứng. Nếu được hỗ trợ tốt hơn, rất nhiều sản phẩm địa phương hoàn toàn có thể trở thành nguồn hàng thường xuyên của siêu thị”.

Đại diện GO! Thanh Hóa cũng cho biết, các sản phẩm địa phương khi tham gia kênh siêu thị cần nâng cao tính chuyên nghiệp, đặc biệt về kiểm soát chất lượng và khả năng đáp ứng sản lượng lớn. Đơn vị cũng ưu tiên hàng địa phương vì phù hợp thị hiếu người tiêu dùng và giúp giảm chi phí logistics. Tuy nhiên, nhiều cơ sở còn nhỏ lẻ, chưa quen với quy trình làm việc chuẩn, nên cần sự hỗ trợ từ các ngành chức năng và chính quyền địa phương.

Song song với phân phối trực tiếp tại siêu thị, kênh thương mại điện tử cũng đang được Thanh Hóa khai thác mạnh. Thông qua sàn thương mại điện tử và các sàn lớn như postmart, voso, shopee..., nhiều sản phẩm như mật ong Quan Hóa, cam Vân Du, miến gạo, nước mắm truyền thống... đã có mặt trên thị trường toàn quốc. Một số sản phẩm còn được xuất khẩu thông qua đối tác phân phối online, mở rộng phạm vi tiêu thụ vượt ra ngoài tỉnh.

Tuy nhiên, quá trình đưa hàng hóa nông thôn vào kênh phân phối hiện đại vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Không ít HTX, hộ sản xuất chưa đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, bao bì, khiến việc ký kết hợp đồng với siêu thị còn khó khăn. Hạ tầng logistics ở vùng sâu, vùng xa còn yếu, làm tăng chi phí vận chuyển. Ngoài ra, sản xuất manh mún, thiếu liên kết khiến nguồn cung chưa ổn định, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng đơn hàng lớn.

Để tháo gỡ, tỉnh Thanh Hóa đang tập trung hình thành chuỗi cung ứng khép kín, xây dựng vùng nguyên liệu tập trung gắn với nhà máy chế biến và hệ thống phân phối. Tỉnh cũng khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, liên kết dài hạn với nông dân, HTX theo mô hình “4 nhà”. Cùng với đó, các chương trình hỗ trợ chuyển đổi số, xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm cũng sẽ được đẩy mạnh để hàng hóa nông thôn không chỉ “vào siêu thị” mà còn vươn “ra thế giới”.

Việc đưa hàng hóa, dịch vụ nông thôn vào kênh phân phối hiện đại không chỉ tạo đầu ra bền vững, nâng cao thu nhập cho người sản xuất, mà còn góp phần chuyển đổi tư duy làm kinh tế nông thôn theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại. Đây là một trong những giải pháp quan trọng để Thanh Hóa phát triển kinh tế nông thôn gắn với thị trường, hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị trong nước và quốc tế.

Bài và ảnh: Chi Phạm