DSS giải đáp: Ô tô cá nhân có bắt buộc phải lắp camera giám sát hành trình không?

Dự thảo Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ do Bộ Công an chủ trì soạn thảo đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận với nhiều đề xuất mới. Trong đó, một quy định tại Điều 33 của dự thảo đã làm dấy lên cuộc thảo luận sôi nổi: đề xuất yêu cầu xe cơ giới phải lắp đặt thiết bị Camera giám sát hành trình và thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái. Điều này khiến hàng triệu chủ xe trên cả nước đặt ra câu hỏi: Liệu ô tô cá nhân có thuộc diện bắt buộc phải áp dụng quy định này trong tương lai?

Để làm rõ vấn đề này, trước hết cần nhìn vào quy định hiện hành. Theo Nghị định 10/2020/NĐ-CP và nghị định 151/2024/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 15/11/2024 yêu cầu về thiết bị giám sát và ghi hình chỉ áp dụng cho các phương tiện kinh doanh vận tải. Cụ thể, các loại xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách từ 9 chỗ trở lên, xe container, xe đầu kéo, Xe rơ-moóc, xe cứu hộ và xe cứu thương mới thuộc diện bắt buộc phải lắp camera nghị định 10. Các thiết bị này phải đảm bảo ghi và lưu trữ hình ảnh, truyền dữ liệu về đơn vị kinh doanh và cơ quan quản lý nhà nước. Như vậy, cho đến thời điểm hiện tại, ô tô cá nhân không sử dụng cho mục đích kinh doanh hoàn toàn không nằm trong diện phải tuân thủ quy định này.

Camera giám sát hành trình giám sát tài xế và hành trình xe đảm bảo tuân thủ pháp luật cho xe kinh doanh vận tải

Tuy nhiên, đề xuất trong dự thảo Luật mới lại mở ra một khả năng khác. Việc sử dụng thuật ngữ xe cơ giới - một khái niệm pháp lý bao gồm cả ô tô, máy kéo, xe mô tô và các loại xe tương tự - thay vì xe ô tô kinh doanh vận tải đã khiến nhiều người lo ngại về việc mở rộng phạm vi áp dụng sang cả xe cá nhân. Nếu quy định này được thông qua nguyên văn, trên lý thuyết, hàng chục triệu ô tô, thậm chí cả xe máy, đều có thể phải lắp đặt Camera giám sát hành trình.

Mục tiêu đằng sau đề xuất này được cho là nhằm nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, cung cấp dữ liệu minh bạch và khách quan để phục vụ công tác điều tra, giải quyết tai nạn và xử lý vi phạm. Về mặt công nghệ, các thiết bị được đề xuất không chỉ là một chiếc Camera hành trình ghi hình đơn thuần. Để đáp ứng yêu cầu thu thập và truyền dữ liệu, chúng phải là các thiết bị thông minh, có khả năng kết nối mạng di động. Đặc biệt, các loại camera hành trình 4g hiện nay hoàn toàn có đủ khả năng truyền tải video, lộ trình và các dữ liệu khác về một trung tâm lưu trữ theo thời gian thực, tương tự như các hệ thống đang được áp dụng cho xe thương mại.

Camera nghị định 10 hợp chuẩn trang bị công nghệ 4G từ thương hiệu Tracking.vn

Chia sẻ về vấn đề này dưới góc độ kỹ thuật và thị trường, chuyên gia từ Công ty cổ phần giải pháp dịch vụ số DSS, đơn vị có kinh nghiệm lâu năm về các giải pháp giám sát phương tiện ngành vận tải, cho biết: "Về mặt công nghệ, việc trang bị cho xe cá nhân một thiết bị giám sát có khả năng truyền dữ liệu là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, việc áp dụng trên diện rộng sẽ đặt ra nhiều thách thức lớn về chi phí cho người dân, hạ tầng kỹ thuật để lưu trữ và xử lý một khối lượng dữ liệu khổng lồ, cũng như các vấn đề pháp lý phức tạp liên quan đến quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu cá nhân.

Trong khi chờ đợi quy định cuối cùng từ Quốc hội, chúng tôi nhận thấy một xu hướng rất rõ ràng đó là nhiều chủ xe cá nhân đã chủ động lắp đặt camera hành trình như một công cụ bảo vệ chính mình. Họ muốn có bằng chứng khách quan khi xảy ra va chạm, giám sát xe khi cho người khác mượn, hay đơn giản là ghi lại những khoảnh khắc trên đường. Dù luật chưa bắt buộc, lợi ích thực tế của thiết bị này là không thể phủ nhận."

Cá nhân có thể tự trang bị camera hành trình để ghi lại hành trình di chuyển hoặc phục vụ làm bằng chứng pháp lý khi xảy ra sự cố

Hiện tại, cần phải nhấn mạnh rằng đây vẫn chỉ là một đề xuất trong dự thảo luật và sẽ còn trải qua nhiều vòng góp ý, thẩm định, thảo luận tại các kỳ họp Quốc hội trước khi được thông qua và có hiệu lực chính thức. Từ nay đến lúc đó, quy định bắt buộc lắp Camera giám sát hành trình vẫn chỉ áp dụng cho các loại xe kinh doanh vận tải. Tuy nhiên, cuộc thảo luận này đã cho thấy một xu hướng tất yếu của tương lai: công nghệ sẽ ngày càng được ứng dụng sâu rộng hơn để xây dựng một môi trường giao thông an toàn và văn minh hơn.

Quang Trung