Công tác phòng chống bạo lực gia đình ở huyện Quan Sơn

Trước thực trạng tệ nạn xã hội diễn biến ngày càng phức tạp, một số tập tục lạc hậu vẫn còn tồn tại, trình độ dân trí không đồng đều, đa số đối tượng là lao động phổ thông, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn đã tác động không nhỏ đến đời sống xã hội, ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến bạo lực gia đình (BLGĐ) và công tác phòng chống BLGĐ trên địa bàn huyện Quan Sơn.

Một tiểu phẩm được thể hiện tại hội thi tìm hiểu kiến thức gia đình huyện Quan Sơn.

Dù chưa có cuộc điều tra tổng thể trên phạm vi toàn huyện, nhưng theo kết quả thống kê số liệu của các xã, thị trấn và các ngành, từ năm 2008 đến 2018, toàn huyện xảy ra 377 vụ BLGĐ, trong đó có 20 vụ bạo lực với người già, 319 vụ bạo lực giữa vợ chồng và 38 vụ bạo lực với trẻ em. Trong đó bạo lực tinh thần 164 vụ, bạo lực kinh tế 142, bạo lực thân thể 71 vụ và 116 vụ ly hôn. Qua các vụ BLGĐ, có thể xác định tình trạng bạo lực tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau, đối tượng bị bạo lực phần lớn là đối tượng yếu thế, phụ nữ, trẻ em. Theo ông Lê Văn Thơ, phó trưởng phòng văn hóa - thông tin huyện, có rất nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân gốc rễ của nạn bạo lực là sự bất bình đẳng giới, thiếu hiểu biết về Luật Phòng, chống BLGĐ; thiếu các kỹ năng ứng xử, cách giải quyết không phù hợp khi trong gia đình có sự mâu thuẫn, xung đột. Tình trạng cờ bạc, rượu chè, nghèo đói, thiếu việc làm, kết hôn sớm, vợ chồng không chung thủy cũng là những nguyên nhân BLGĐ. Trong khi cộng đồng còn thờ ơ với hành vi BLGĐ; công tác tuyên truyền, giáo dục chưa hiệu quả; sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể ở một số địa phương còn hạn chế hoặc chưa quan tâm thực sự đến BLGĐ, xem BLGĐ là chuyện riêng của mỗi gia đình. Mặt khác, sự che giấu bạo lực của nạn nhân vì thể diện, mặc cảm, xấu hổ với người thân, bạn bè, hàng xóm, cam chịu, không tìm sự giúp đỡ từ bên ngoài đã tạo điều kiện cho nạn BLGĐ tồn tại.

Để ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng BLGĐ cũng như thực hiện Luật Phòng chống BLGĐ, UBND huyện Quan Sơn đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, yêu cầu các phòng, ban, ngành và các xã, thị trấn xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện các giải pháp can thiệp phòng chống BLGĐ. Đồng thời thành lập ban chỉ đạo phòng chống BLGĐ. Ban chỉ đạo cấp huyện, xã, thị trấn thường xuyên được củng cố và kiện toàn, đã phát huy được trách nhiệm, giúp chính quyền triển khai thực hiện nghiêm Luật Phòng chống BLGĐ trên địa bàn. Bên cạnh đó, huyện nhân rộng các mô hình phòng chống BLGĐ trên cơ sở triển khai kế hoạch hành động phòng chống BLGĐ và đề án tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình Việt Nam; thực hiện chiến lược phát triển gia đình trên địa bàn huyện đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; tổ chức tập huấn và giám sát các hoạt động phòng chống BLGĐ cho các ban chủ nhiệm câu lạc bộ (CLB) “Gia đình phát triển bền vững”, cán bộ làm công tác văn hóa gia đình cơ sở và tổ chức các hội thi tìm hiểu kiến thức về gia đình, phòng chống BLGĐ...

Được chọn triển khai xây dựng điểm mô hình phòng chống BLGĐ, từ năm 2008, thị trấn Quan Sơn đã thành lập được 1 CLB gia đình phát triển bền vững và nhóm phòng chống BLGĐ, đến nay thị trấn đã nhân rộng thành 5 CLB. Chị Mạc Thị Dịn, chủ nhiệm CLB gia đình phát triển bền vững khu 6, thị trấn Quan Sơn, cho biết: Đến nay CLB có 30 thành viên tham gia, lực lượng nòng cốt là đoàn viên, hội viên và các cá nhân gương mẫu. CLB tổ chức sinh hoạt định kỳ hàng quý với các nội dung như xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc; lên án, phê phán các hành vi BLGĐ, các biện pháp phòng chống BLGĐ. Đặc biệt, vào các ngày: Quốc tế hạnh phúc (20-3), Gia đình Việt Nam (28-6), Thế giới xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ (25-11) hằng năm, CLB đều tổ chức hoạt động văn hóa – văn nghệ, xây dựng các tiểu phẩm có nội dung về gia đình và tổ chức biểu diễn nhằm truyền tải các thông điệp giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa gia đình Việt Nam, kỹ năng ứng xử, xây dựng gia đình văn hóa, từ đó lựa chọn tiết mục văn nghệ, tiểu phẩm đặc sắc tham gia hội thi tìm hiểu kiến thức gia đình cấp xã, huyện. Với vai trò của mình, các thành viên ban chủ nhiệm CLB còn phối hợp với chính quyền hòa giải thành công nhiều vụ việc gây mất an ninh trật tự ở cơ sở và BLGĐ. Đối với gia đình có hoàn cảnh phức tạp, nguy cơ tan vỡ được ban chủ nhiệm quan tâm, thường xuyên giúp đỡ, hàn gắn nhiều cặp vợ chồng trở về sống hạnh phúc bên nhau, góp phần ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng bạo lực, ly hôn trên địa bàn huyện. Ví như 2 cặp vợ chồng gia đình chị Lò Thị Nguôn - Hà Văn Toản và Hà Thị Lâm - Ngân Văn Niên trước đây thường xảy ra lục đục, “cơm không lành, canh không ngọt“ nhưng các ông chồng không cho vợ tham gia sinh hoạt CLB. Sau nhiều lần được các thành viên ban chủ nhiệm CLB vận động, thuyết phục, cả 2 cặp vợ chồng đều tham gia sinh hoạt, hiện đang sống hạnh phúc.

Đánh giá về công tác phòng chống BLGĐ, bà Lương Thị Hạnh, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Hiện13/13 xã, thị trấn đã thành lập ban chỉ đạo công tác gia đình, có 8/13 xã, thị trấn thành lập mô hình phòng chống BLGĐ, 30/94 bản, khu phố thành lập được CLB gia đình phát triển bền vững... Đa số các CLB sinh hoạt có lồng ghép nội dung tuyên truyền Luật Phòng chống BLGĐ, giáo dục kiến thức xây dựng đời sống gia đình... Ngoài ra, nội dung phòng chống BLGĐ còn được cụ thể hóa, lồng ghép các phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng gia đình văn hóa và phong trào xây dựng nông thôn mới...

Bài và ảnh: Mai Phương