Cuba đối mặt với làn sóng di cư nội địa trong quá trình đô thị hóa

Ngày 13/7, Giáo sư Antonio Ajas, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nhân khẩu học (Cedem) thuộc Đại học La Habana của Cuba, cho biết nước này đang đối mặt với tình trạng di cư nội địa phức tạp, không chỉ dừng lại ở làn sóng di cư từ nông thôn ra thành thị mà còn bao gồm cả sự dịch chuyển dân cư ngay trong chính các đô thị và khu vực nông thôn.

Theo phóng viên tại La Habana, là một quốc gia có lịch sử di cư lâu đời, Cuba hiện đang chứng kiến sự dịch chuyển dân số mạnh mẽ từ các tỉnh phía Đông sang khu vực phía Tây, đặc biệt là về thủ đô La Habana.

Đáng chú ý, La Habana không chỉ là điểm đến chính của dòng người di cư nội địa mà còn là nơi xuất phát chủ yếu của dòng người di cư ra nước ngoài.

Giáo sư Ajas cho rằng hiện tượng di cư từ nông thôn ra thành thị đã tồn tại từ lâu nhưng xu hướng ngày càng nhiều hơn khi tốc độ đô thị hóa gia tăng.

Xu hướng này đặt ra những thách thức không nhỏ cho chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của Cuba, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất lương thực và phát triển nông thôn.

Hiện, các vùng nông thôn của Cuba đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng và già hóa dân số.

Điểm đáng chú ý là hiện tượng di cư giữa các vùng nông thôn cũng đang gia tăng, khi người dân tìm kiếm cơ hội kinh tế và việc làm mới khác biệt so với địa phương xuất phát.

Giáo sư Ajas nhấn mạnh: “Có những dòng di chuyển về phía nông thôn, thường là trong cùng một đô thị hoặc sang vùng nông nghiệp của tỉnh khác, gây ảnh hưởng trực tiếp đến cách thức kiểm soát, tổ chức và ưu tiên phát triển kinh tế-xã hội của từng địa phương.”

Về vấn đề di cư quốc tế, Giáo sư Ajas khẳng định Cuba đang trong tình trạng mất cân bằng di cư khi số người rời đi nhiều hơn số người đến từ năm 1930 và càng trở nên rõ rệt hơn kể từ năm 1959.

Trong thế kỷ 21 này, hiện tượng di cư ở Cuba mang những đặc điểm riêng biệt, không chỉ bao gồm di cư một chiều không quay trở lại mà còn có cả di cư vòng (circular migration) và di cư tạm thời.

Xu hướng này tác động sâu sắc đến cơ cấu dân số Cuba, làm thay đổi động lực nhân khẩu học và cơ cấu tuổi của dân số, khi phần lớn người di cư là giới trẻ với tỷ lệ nữ ngày càng tăng.

Một điểm đặc biệt khác được Giáo sư Ajas chỉ ra là Mỹ là điểm đến chính của người Cuba di cư, đồng thời cũng là quốc gia có quan hệ đối nghịch với mô hình phát triển của Cuba.

Trong bối cảnh hiện nay, Giáo sư Ajas nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ các xu hướng di cư, thúc đẩy di cư vòng, khuyến khích người di cư trở về và tăng cường kết nối với cộng đồng người Cuba ở nước ngoài có mong muốn đóng góp cho quê hương.

Đây là bài toán cấp thiết do tình trạng di cư phức tạp hiện nay đang đặt ra nhiều thách thức cho Cuba trong việc cân bằng phát triển giữa các vùng, duy trì nguồn nhân lực trẻ và giữ ổn định cơ cấu dân số.

Điều này đòi hỏi Cuba phải có những chính sách quản lý di cư linh hoạt và hiệu quả hơn trong tương lai./.

Theo TTXVN