Quản lý Nhà nước về phát triển du lịch: Còn nhiều “lỗ hổng” (Bài 1): Quy hoạch du lịch - Không thể phục vụ lợi ích riêng của nhà đầu tư

Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hiện có không ít dự án du lịch chậm tiến độ, cá biệt có những dự án kéo dài trong nhiều năm. Cùng với đó, một số dự án chưa hoàn thiện hồ sơ, thủ tục về đầu tư, xây dựng hoặc chuyển mục đích sử dụng đất nhưng đã thi công hoàn thiện nhiều hạng mục công trình trái với quy định.

Hàng loạt công trình tại Khu Quang Thai Homestay & Restaurant (Quảng Xương) đã triển khai xây dựng và đưa vào phục vụ khách du lịch khi chưa được cấp phép. Ảnh: Hoài Anh

Khi quy hoạch cụ thể, rõ ràng

Khai thác tiềm năng, lợi thế, thực hiện các chủ trương về phát triển du lịch, hoạt động du lịch Thanh Hóa trong những năm gần đây có bước chuyển mình mạnh mẽ, thu hút nguồn lực đầu tư lớn, tạo bước đột phá về phát triển hạ tầng du lịch. Xác định việc đảm bảo tiến độ cũng như chất lượng quy hoạch, công tác quản lý quy hoạch được tăng cường, là cơ sở quan trọng nhằm khai thác tài nguyên du lịch bền vững, tăng cường thu hút các dự án đầu tư kinh doanh du lịch. Theo đó, giai đoạn 2018-2022, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) Thanh Hóa đã tích cực phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh trong công tác rà soát, điều chỉnh, bổ sung và triển khai thực hiện quy hoạch các khu, điểm du lịch. Trong đó bao gồm một số quy hoạch như: Quy hoạch phân khu Khu du lịch Thác Mây, xã Thạch Lâm (Thạch Thành); Điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Quần thể Khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái kết hợp các dịch vụ vui chơi, giải trí cao cấp Bến En (Như Thanh); Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 phân khu B - Khu đô thị du lịch Nam Sầm Sơn (TP Sầm Sơn)... Giai đoạn này, trên địa bàn toàn tỉnh đã triển khai lập 24 quy hoạch phát triển du lịch, trong đó có 14 quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, 10 quy hoạch đang triển khai nghiên cứu.

Cũng theo báo cáo của Sở VH,TT&DL, tính đến hết năm 2022 trên địa bàn Thanh Hóa đã có 45 quy hoạch phát triển du lịch được phê duyệt, trong đó có 4 quy hoạch do Sở VH,TT&DL làm chủ đầu tư gồm: Quy hoạch phát triển du lịch động Từ Thức và các danh thắng huyện Nga Sơn; Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu du lịch Lam Kinh; Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 Khu du lịch suối cá Cẩm Lương, huyện Cẩm Thủy; Quy hoạch phát triển các điểm, tuyến du lịch đường sông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025, định hướng đến năm 2035.

Nhìn chung, công tác lập quy hoạch phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh được triển khai kịp thời và đáp ứng nhu cầu phát triển. Trình tự, thủ tục lập quy hoạch tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật hiện hành, nội dung các quy hoạch phát triển được lập phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước và của tỉnh, chiến lược và quy hoạch phát triển du lịch Việt Nam và tỉnh Thanh Hóa. Đây được xem là cơ sở nhằm khai thác có hiệu quả nguồn tài nguyên, thu hút khách du lịch đem lợi ích kinh tế - xã hội cho địa phương.

Vẫn có những “lỗ hổng”

Mặc dù công tác lập quy hoạch và quản lý quy hoạch các dự án phát triển du lịch ngày càng được tăng cường, song thực tế vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Báo cáo của Sở VH,TT&DL về công tác triển khai quy hoạch nêu rõ: Hầu hết các dự án chậm tiến độ so với quy định, cá biệt có những dự án kéo dài trong nhiều năm như Khu đô thị sinh thái biển Đông Á, Khu du lịch sinh thái biển Hải Tiến, Khu du lịch sinh thái đảo Nghi Sơn... Thậm chí, một số dự án đầu tư trực tiếp được chấp thuận chủ trương đầu tư, song nhà đầu tư chưa có trách nhiệm cao, năng lực tài chính còn hạn chế, nên sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư chưa tập trung hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục, máy móc, nhân lực để thi công làm chậm tiến độ triển khai dự án.

Theo tìm hiểu của phóng viên, cùng với các dự án chậm tiến độ, trên địa bàn tỉnh hiện có một số dự án bất động sản du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái cộng đồng, farmstay (du lịch nông trại), homestay (hình thức lưu trú tại nhà dân)... triển khai khi chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, xây dựng các hạng mục sai quy hoạch hoặc chưa được cấp phép hoạt động. Trong đó phải kể đến một số dự án như: Khu văn hóa bản Năng Cát (Lang Chánh); Dự án Nông trại Golden Cow (Thường Xuân); Trang trại Giáo dục và Sinh học hữu cơ T-Farm (Đông Sơn); Khu du lịch và Nghỉ dưỡng sinh thái suối khoáng nóng Thành Minh (Thạch Thành); Khu du lịch Eo Gió Bãi Ngang, Khu Quang Thai Homestay & Restaurant (Quảng Xương)...

Điều đáng nói ở đây là một số dự án chậm tiến độ đã được gia hạn nhiều lần; đối với các dự án vi phạm, các cơ quan chức năng đã thành lập đoàn kiểm tra, yêu cầu tạm dừng thi công, thậm chí ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, thế nhưng chủ đầu tư vẫn phớt lờ các quy định và lệnh đình chỉ của các cơ quan chức năng.

Từ những dự án chậm tiến độ cho đến những sự việc sai phạm nêu trên, dư luận xã hội đã và đang đặt ra câu hỏi: Có hay không việc một số nhà đầu tư lợi dụng quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch nhằm hợp thức hóa cho các sai phạm trong quá trình quản lý, sử dụng đất hoặc không tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành để phục vụ lợi ích riêng?

Hoài Anh

Bài 2: Không thể mạnh ai nấy làm.