Nghi Sơn xây dựng hướng đi bền vững cho ngành chế biến thủy sản

Thời gian qua, thị xã Nghi Sơn đã triển khai nhiều giải pháp để phát triển ngành chế biến thủy sản (CBTS) theo hướng bền vững, gắn với bảo vệ môi trường biển, phấn đấu trở thành địa phương mạnh về kinh tế biển, làm giàu từ biển.

Hoạt động sản xuất tại Công ty Cổ phần chế biến thủy sản Long Hải (thị xã Nghi Sơn).

Khai thác tối đa lợi thế

Các cơ sở CBTS trên địa bàn thị xã đã tăng cường ứng dụng công nghệ, quy trình sản xuất tiên tiến trong lĩnh vực chế biến, tạo sản phẩm chế biến sâu, sản phẩm an toàn có giá trị, đáp ứng nhu cầu thị trường tiêu thụ và xuất khẩu.

Ông Trịnh Quốc Hùng, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần CBTS Long Hải cho biết: "Chúng tôi áp dụng tiến bộ công nghệ vào sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, công nghệ cũng giúp đảm bảo yếu tố an toàn vệ sinh thực phẩm, không gây ô nhiễm và tác động đến môi trường. Công ty hướng tới sản xuất các mặt hàng giá trị gia tăng để ngoài thị trường xuất khẩu còn hướng vào thị trường nội địa".

Để phát triển nghề sản xuất mắm truyền thống, những năm gần đây, chính quyền địa phương đã quan tâm, tạo điều kiện về đất đai, hỗ trợ người dân tiếp cận các nguồn vốn vay để mở rộng quy mô sản xuất; khuyến khích thành lập các HTX liên kết chế biến thủy hải sản, tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm gắn với xây dựng thương hiệu cho sản phẩm.

Ông Nguyễn Thế Hoàng, Giám đốc HTX CBTS Hải Bình cho biết: Hiện HTX có 3 sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh, gồm: nước mắm Vị Thanh, mắm tôm Vị Thanh và mắm tép Vị Thanh. Sản phẩm lấy từ nguồn cá khai thác tại khu vực biển Hải Bình, cảng Lạch Bạng phường Hải Bình, ủ từ 18-24 tháng để cho ra những chai nước mắm thơm ngon, đặc trưng. Ngoài ra, HTX còn đầu tư hệ thống lọc nước mắm, loại bỏ cặn, tránh các tạp chất từ bên ngoài, để đem đến tay người tiêu dùng các sản phẩm thơm ngon, an toàn, hợp vệ sinh. Trong năm qua, HTX đã xuất bán ra thị trường 100.000 lít nước mắm, gần 30 tấn mắm tôm, tép; doanh thu hàng năm đạt 4-5 tỷ đồng.

Ông Đỗ Xuân Chung, Chủ tịch UBND phường Hải Thanh cho biết: "Phường hiện có hơn 100 cơ sở chuyên sản xuất nước mắm và muối các loại mắm, trong đó có 23 doanh nghiệp và hộ sản xuất lớn là thành viên Hiệp hội Nước mắm Do Xuyên - Ba Làng. Quy trình chế biến nước mắm hoàn toàn theo phương pháp truyền thống và chấp hành nghiêm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm. Chúng tôi yêu cầu các hộ kinh doanh phải làm bể lắng, bể lọc, khi nước thải ra phải đảm bảo quy chuẩn để thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường; mỗi gia đình đều phải xây dựng sản phẩm OCOP để mở ra cơ hội tiếp cận với nhiều thị trường tiềm năng".

Hiện nay, trên địa bàn thị xã có 97 công ty và cơ sở CBTS, nhiều công ty CBTS với công suất trên 15.000 tấn nguyên liệu/năm, như: Công ty CP CBTS Thanh Hoa, Công ty CP chế biến thủy hải sản Long Hải, các HTX, tổ hợp tác CBTS... có 19/32 sản phẩm từ chế biến hải sản đạt tiêu chuẩn OCOP cấp tỉnh, như: nước mắm, mắm tôm, mắm tép. Hiệp hội chế biến nước mắm Do Xuyên - Ba Làng đã được chứng nhận nhãn hiệu; các làng nghề chế biến hải sản được phát triển ở các phường: Hải Thanh, Hải Bình, Hải Châu, Hải Hòa, Ninh Hải từng bước mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm. Nghề chế biến hải sản đã giải quyết công ăn việc làm cho trên 7.000 lao động, với mức thu nhập từ 6.500.000-7.500.000 đồng/tháng.

Định hướng phát triển bền vững

Để đạt mục tiêu phát triển ngành CBTS theo hướng bền vững, thị xã quan tâm đầu tư phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng các cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão, cơ sở dịch vụ nghề cá, đóng mới sửa chữa, cải hoán tàu cá; đảm bảo các điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm. Nâng cấp, hoàn thiện, hiện đại hóa công tác quản lý nghề cá, hệ thống giám sát tàu cá, nhật ký khai thác điện tử, thông tin liên lạc trên biển; sắp xếp cơ cấu nghề khai thác, lao động phù hợp với điều kiện tự nhiên, nguồn lợi thủy sản và đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương. Tổ chức lại sản xuất trong khai thác thủy sản, tập trung các nguồn lực nâng cấp đội tàu khai thác vùng khơi, phát triển hình thức tổ chức sản xuất trên biển theo mô hình tổ đoàn kết trên biển, HTX, nghiệp đoàn nghề cá; các mô hình dịch vụ hậu cần nghề cá, xây dựng tổ đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Phó Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn, Phạm Văn Nhiệm cho biết: Thời gian tới, thị xã tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cộng đồng ngư dân nhằm phát triển ngành khai thác thủy sản bền vững, chống khai thác IUU; đào tạo, phát triển nguồn nhân lực; ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất; tăng cường công tác quản lý Nhà nước, các cơ chế, chính sách để thu hút phát triển ngành thủy sản. Nâng cấp các cơ sở chế biến bảo đảm đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và đáp ứng yêu cầu của thị trường nhập khẩu về an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường. Phát triển các cơ sở chế biến tiêu thụ nội địa như: nước mắm, ngao, chả cá, đồ khô, đồ hộp tại các phường nghề cá lớn. Phấn đấu đến năm 2030, mỗi xã, phường ven biển có một sản phẩm thủy sản chủ lực được chứng nhận là sản phẩm OCOP. Khuyến khích và kêu gọi đầu tư phát triển nhà máy chế biến thủy sản đảm bảo tiêu chuẩn hoạt động và gắn với vùng sản xuất nguyên liệu, các cảng cá, bến cá. Đẩy mạnh liên kết chế biến sản xuất theo chuỗi giá trị từ khâu khai thác, nuôi trồng, thu mua, chế biến đến tiêu thụ các sản phẩm thủy sản, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm...

Bài và ảnh: Anh Tuân