Sản xuất hữu cơ nâng cao giá trị lúa gạo

Nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá thành sản phẩm, hiện nay mô hình trồng lúa hữu cơ ở các địa phương trong tỉnh đang mở ra một hướng đi mới bền vững cho người dân.

Vùng sản xuất lúa hữu cơ của Công ty TNHH Thực phẩm công nghệ cao Tâm Phú Hưng (Thiệu Hóa) cho năng suất, chất lượng cao.

Thời gian qua, huyện Thiệu Hóa đã kêu gọi, thu hút các doanh nghiệp liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ lúa gạo. Qua đó, trên địa bàn huyện đã hình thành được chuỗi liên kết giữa nông dân với các doanh nghiệp trong sản xuất lúa gạo hữu cơ là Công ty TNHH Thực phẩm công nghệ cao Tâm Phú Hưng, HTX nông nghiệp Thiệu Phúc... Bà Lê Thị Thúy, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thiệu Hóa cho biết, thực hiện kế hoạch phát triển vùng nguyên liệu lúa hữu cơ theo hướng ổn định, lâu dài với quy mô, diện tích lớn, tập trung, chuyên canh, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, từ đó từng bước hình thành thương hiệu lúa gạo hữu cơ của huyện Thiệu Hóa. Đến nay, trên địa bàn huyện đã phát triển được 133 ha lúa hữu cơ và phần lớn diện tích được trồng trên những vùng đất phù hợp với điều kiện canh tác tiên tiến, cơ giới hóa khâu làm đất 100%, khâu gieo cấy 25%, thu hoạch 75%. Chất lượng gạo ngon, cơm mềm, sản phẩm sạch, chất lượng thương mại cao, đáp ứng yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, theo tiêu chuẩn quốc gia. Do được ký kết bao tiêu lúa ngay từ chân ruộng với giá cao hơn thị trường từ 1,5 - 1,8 lần nên đầu ra cho hạt lúa ổn định, người dân không phải lo lắng vì sự lên xuống thất thường của giá cả thị trường. Việc phát triển liên kết chặt chẽ mô hình giữa doanh nghiệp và các hộ nông dân sản xuất lúa hữu cơ theo xu thế nông nghiệp 4.0 gắn liền với việc bao tiêu sản phẩm đã tạo nên hướng đi mới bền vững cho người nông dân. Để phát triển diện tích sản xuất lúa hữu cơ được hiệu quả hơn nữa, huyện Thiệu Hóa đang tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông nội đồng... cho người dân sản xuất được thuận lợi hơn.

Cùng với chương trình xây dựng vùng thâm canh lúa năng suất, chất lượng, hiệu quả cao, đến nay trên địa bàn tỉnh đã hình thành vùng trồng lúa hữu cơ liên kết bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp với diện tích 500 ha tại các huyện Thiệu Hóa, Thọ Xuân, Triệu Sơn, Yên Định... Trong vụ thu mùa năm 2022, tại các huyện Quảng Xương, Hà Trung... thực hiện thí điểm các mô hình trồng lúa hữu cơ, kết hợp nuôi trồng thủy sản gắn với tiêu thụ sản phẩm. Đây là hình thức sản xuất được áp dụng cơ giới hóa đồng bộ từ khâu làm đất đến khâu thu hoạch. Quá trình chăm sóc được sử dụng loại nấm men kích thích bộ rễ lúa phát triển tối đa, sử dụng các loại phân bón hữu cơ. Nếu xuất hiện sâu bệnh hại lúa thì sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học để phòng, trừ hoặc làm bẫy để diệt côn trùng gây hại nên sức khỏe người sản xuất được bảo đảm, tạo ra sản phẩm sạch và bảo vệ môi trường, hệ sinh thái đồng ruộng. Ngoài ra, sản xuất lúa hữu cơ cũng không được phép sử dụng các giống lúa lai, chủ yếu là các giống lúa thuần chất lượng Bắc Thịnh, Hương Cốm... Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, qua các vụ sản xuất năng suất lúa tươi bình quân đạt 65 tạ/ha, nơi cao đạt trên 70 tạ/ha, giá trị cao gấp 1,5 - 1,8 lần so với sản xuất lúa theo phương pháp truyền thống. Bên cạnh đó, thương hiệu gạo hữu cơ ở các địa phương mặc dù mới chỉ có mặt trên thị trường trong thời gian ngắn nhưng đã đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng.

Để phát triển mô hình, mở rộng sản xuất lúa gạo hữu cơ trên địa bàn tỉnh, các địa phương tập trung thực hiện các giải pháp chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh tích tụ, tập trung đất đai để phát triển các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp chủ lực. Thu hút các dự án phát triển vùng lúa chất lượng cao, mở rộng diện tích liên kết sản xuất gạo hữu cơ, an toàn gắn với chế biến gạo, sản xuất lúa chất lượng cao. Kêu gọi các tổ chức, cá nhân xây dựng mô hình có hiệu quả kinh tế cao để nhân rộng, nhất là các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất lúa gạo, nhất là lúa gạo hữu cơ.

Bài và ảnh: Hải Đăng