Phát triển thương hiệu gạo nếp Lộc Thịnh

Lúa nếp hạt cau được xem là giống lúa truyền thống của xã Vĩnh Thịnh (Vĩnh Lộc). Nhận thấy đây là giống lúa quý, có năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cao, xã Vĩnh Thịnh đã khuyến khích người dân tích tụ, tập trung đất đai, quy hoạch thành vùng sản xuất lúa nếp hạt cau tập trung, quy mô lớn. Đây cũng là sản phẩm của địa phương được xếp hạng sản phẩm OCOP 4 sao.

Diện tích gieo trồng lúa nếp hạt cau ở xã Vĩnh Thịnh (Vĩnh Lộc).

Đưa chúng tôi đi thăm diện tích sản xuất lúa nếp hạt cau, ông Mai Đình Phương, giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Thịnh, cho biết: Lúa nếp hạt cau là giống lúa có khả năng chống chịu sâu bệnh cao, hương thơm đặc trưng, hạt gạo tròn, trắng, khi nấu hạt dẻo và ráo, mềm nhưng không nát. Tuy nhiên, nhiều năm trước đây, do tập quán canh tác của người dân còn lạc hậu nên năng suất và chất lượng của giống lúa này ngày càng giảm, hiệu quả kinh tế thấp. Từ đó, diện tích sản xuất thu hẹp dần, giống bị thoái hóa, dẫn đến nguy cơ mất nguồn gen. Từ năm 2017, sau khi giống lúa này được phục tráng thành công, xã đã khuyến khích, hỗ trợ người dân dồn điền, đổi thửa, tích tụ, tập trung đất đai, đưa vào sản xuất tập trung với diện tích hơn 30 ha. Theo ông Phương: Trước một sản phẩm nông nghiệp truyền thống, đặc trưng và có chất lượng cao như gạo nếp hạt cau, HTX mong muốn phát huy lợi thế của địa phương để mở rộng diện tích sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, “chắp cánh” cho thương hiệu gạo nếp hạt cau của địa phương đến với người tiêu dùng trong cả nước. Để làm ra sản phẩm nếp hạt cau đạt chuẩn, quy trình sản xuất gồm 3 công đoạn chính là chọn giống, chăm sóc và đóng gói sản phẩm; trong đó, khâu quan trọng nhất là chọn giống lúa. Theo đó, HTX đã lựa chọn những hộ còn lưu giữ được giống không bị lai tạp rồi mới tiến hành gieo cấy. Tổ chức chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho người dân, hướng dẫn sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP để làm ra những hạt gạo sạch, chất lượng, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Bên cạnh đó, hỗ trợ người dân các khâu dịch vụ, như: cung ứng vật tư nông nghiệp, dự báo sâu bệnh, làm đất; đồng thời, đóng vai trò là trung gian liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho người dân và doanh nghiệp. Là một trong những hộ dân có nhiều năm sản xuất lúa nếp hạt cau, ông Nguyễn Văn Vinh phấn khởi, cho biết: Trước đây, gia đình tôi chỉ sản xuất diện tích nhỏ để lấy gạo nấu xôi cúng tổ tiên vào những ngày giỗ, tết. Những năm gần đây, được sự khuyến khích, hỗ trợ của xã, gia đình đã mở rộng diện tích sản xuất lên 1 ha. Đây là giống lúa có nhiều tính ưu việt so với một số giống lúa đang được gieo cấy tại địa phương, như: chi phí thuốc bảo vệ thực vật, phân bón ít hơn, năng suất, chất lượng cao và góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, bảo đảm an toàn thực phẩm. Đến nay, diện tích sản xuất lúa nếp hạt cau đã tăng lên hơn 165 ha với hơn 300 hộ tham gia sản xuất, năng suất trung bình đạt 50 tạ/ha, hiệu quả kinh tế cao gấp 2 lần so với các giống lúa nếp khác.

Đại diện lãnh đạo UBND xã Vĩnh Thịnh cho biết: Việc phát triển vùng sản xuất chuyên canh lúa nếp hạt cau đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực phẩm đã xây dựng được sản phẩm thế mạnh đặc trưng của địa phương; góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp; từng bước đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Để tạo điều kiện cho người dân sản xuất và gìn giữ được giá trị của giống lúa nếp hạt cau, xã đã vận động người dân mở rộng diện tích sản xuất theo chuỗi giá trị; xây dựng thương hiệu, tem truy xuất nguồn gốc, bao bì bắt mắt...; đồng thời, thực hiện quảng bá, phát triển thương mại cho sản phẩm mang tên gạo nếp Lộc Thịnh. Năm 2020, sản phẩm gạo nếp Lộc Thịnh đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt sản phẩm đạt chất lượng OCOP 4 sao. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục khuyến khích người dân tích tụ, tập trung đất đai, mở rộng diện tích sản xuất lúa nếp hạt cau thêm 40 ha. Bên cạnh đó, tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm thông qua sản xuất, chế biến và đóng gói sản phẩm. Mở rộng thị trường tiêu thụ, đa dạng hình thức quảng bá sản phẩm, tham gia các hội chợ, triển lãm...

Bài và ảnh: Lê Ngọc