Hiệu quả Đề án 818 tại Thanh Hóa

Sau 5 năm triển khai Đề án Xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai (PTTT) và dịch vụ kế hoạch hóa gia đình/sức khỏe sinh sản (KHHGĐ/SKSS) (gọi tắt là Đề án 818) giai đoạn 2015-2020, Thanh Hóa đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành vi của người dân từ “bao cấp, miễn phí” sang “mua bán” phù hợp với khả năng và theo phân khúc thị trường.

Công tác tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu sản phẩm đóng vai trò hết sức quan trọng để người dân chấp nhận sử dụng các sản phẩm của Đề án 818.

Thực hiện Quyết định số 818/QĐ-BYT ngày 12-3-2015 của Bộ Y tế về việc phê duyệt Đề án Xã hội hóa cung cấp PTTT và dịch vụ KHHGĐ/SKSS tại khu vực thành thị và nông thôn phát triển giai đoạn 2015-2020; Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1372/QĐ-UBND ngày 20-4-2016 về việc ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Xã hội hóa cung cấp PTTT và dịch vụ KHHGĐ/SKSS tại khu vực thành thị và nông thôn phát triển giai đoạn 2016–2020” trên địa bàn tỉnh. Trong đó, chú trọng tuyên truyền, vận động nhằm thay đổi nhận thức, hành vi của người dân trong việc chia sẻ gánh nặng ngân sách Nhà nước về chăm sóc SKSS, từ việc sử dụng miễn phí sang tự chi trả, phù hợp với điều kiện kinh tế, sức khỏe. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng truyền thông về sự cần thiết, lợi ích, hiệu quả trong thực hiện xã hội hóa PTTT, tạo dư luận đồng tình khi thực hiện Đề án 818.

Tại Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã thành lập tổ công tác thực hiện Đề án 818; ban hành các kế hoạch, công văn triển khai thực hiện Đề án 818 đến các trung tâm DS-KHHGĐ huyện (nay là trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố). Tại 27 huyện, thị xã, thành phố đã xây dựng kế hoạch thực hiện Đề án 818 gửi đến ban DS-KHHGĐ xã, phường, thị trấn và trạm y tế xã.

Theo đó, hàng năm, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã tổ chức hội nghị triển khai thực hiện đề án cho 27 huyện, thị xã, thành phố; xây dựng các cụm panô tuyên truyền về đề án tại các huyện: Hậu Lộc, Hoằng Hóa, TP Sầm Sơn, Yên Định, Nông Cống và Đông Sơn; sản xuất nhân bản 140.000 tờ rơi tuyên truyền Đề án 818, PTTT và hàng hóa SKSS thuộc Đề án 818; tuyên truyền trên báo, tạp chí về hoạt động của đề án. Đặc biệt, phối hợp với Ban Quản lý Đề án 818 Trung ương tổ chức được hơn 500 cuộc truyền thông trực tiếp cho hơn 30.000 phụ nữ từ 15 - 49 tuổi, thuộc 559 xã tại 27 huyện, thị xã, thành phố về KHHGĐ/SKSS và các sản phẩm thuộc Đề án 818. Tổ chức tập huấn 12 lớp cho 600 cán bộ dân số xã và cộng tác viên dân số về xã hội hóa PTTT và hàng hóa SKSS; 12 lớp cập nhật kiến thức, kỹ năng về tư vấn cho người cung cấp và thực hiện dịch vụ KHHGĐ tại các trạm y tế xã và trung tâm y tế huyện. Đồng thời giao chỉ tiêu cho trung tâm y tế phân phối các dịch vụ cung cấp PTTT, hàng hóa SKSS theo cơ chế xã hội hóa, bảo đảm đa dạng, kịp thời, an toàn và thuận lợi cho người dân. PTTT, hàng hóa SKSS xã hội hóa được cung ứng theo hệ thống dân số từ Trung ương, tỉnh, huyện, xã và cộng tác viên.

Sau 5 năm triển khai thực hiện, hoạt động xã hội hóa PTTT và hàng hóa SKSS đã tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành vi của người dân, từ “bao cấp, miễn phí” sang “mua bán” phù hợp với khả năng và phân khúc thị trường; nắm được những kiến thức cơ bản về SKSS, biết cách tự chăm sóc SKSS cho bản thân và gia đình, biết phòng tránh những bệnh lý cơ bản trong vấn đề chăm sóc con cái, tiếp cận và sử dụng các PTTT và hàng hóa SKSS. Tính đến nay, toàn tỉnh đã phân phối được 198.200 bao cao su và 3.791 vỉ thuốc viên uống tránh thai, 5.000 dụng cụ tử cung; 19.689 lọ dung dịch vệ sinh phụ nữ, 8.467 lọ Viên bổ sung sắt axit folic và vi chất dinh dưỡng. Tất cả các sản phẩm trên được cung cấp từ nguồn của Tổng cục DS-KHHGĐ.

Ông Nguyễn Văn Thắng, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, cho biết: Thực hiện Đề án 818 không chỉ góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nước, mà còn làm thay đổi dần nhận thức của người dân. Nếu trước đây họ đã quen với việc “bao cấp, miễn phí” PTTT, thì nay sẽ chủ động hơn, có trách nhiệm tham gia các dịch vụ KHHGĐ, sử dụng PTTT để bảo vệ, nâng cao chất lượng SKSS cho bản thân, xây dựng gia đình khỏe mạnh, hạnh phúc, góp phần cho dân số ổn định và phát triển bền vững. Giai đoạn 2021-2025, Thanh Hóa đề ra mục tiêu tăng cường khả năng tiếp cận PTTT, hàng hóa và dịch vụ KHHGĐ, chăm sóc SKSS cho nhóm dân cư có nhu cầu và có khả năng chi trả; chú trọng dự phòng, sàng lọc ung thư vú, ung thư cổ tử cung tại cộng đồng theo phương thức xã hội hóa và huy động, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực xã hội góp phần giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước, tăng tính bền vững của công tác dân số và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới.

Bài và ảnh: Hà Phương