Những bí thư chi bộ “vác tù và”

Chưa bao giờ thiếu nhiệt huyết với phong trào của thôn, xã, bao năm “Ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng”, các đồng chí bí thư chi bộ, kiêm trưởng thôn, tổ dân phố, bản (gọi chung là thôn) luôn được người dân nhắc đến với niềm kính trọng và nể phục. Bởi các bác, các anh đa phần là bộ đội phục viên và trưởng thành từ các phong trào, hoạt động ở cơ sở nên có phương pháp, kỹ năng nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của dân rất chắc chắn và kịp thời. Các đồng chí còn là “cầu nối” giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển vững mạnh.

Đồng chí Thiều Quang Hồng, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn 1, xã Thiệu Vận (Thiệu Hóa) ra đồng kiểm tra sản xuất. Ảnh: Lê Hà

Hai khóa làm Bí thư chi bộ, Trưởng thôn 1, xã Thiệu Vận (Thiệu Hóa) đồng chí Thiều Quang Hồng được đảng viên tín nhiệm, người dân tin tưởng bởi phẩm chất người lính Cụ Hồ và trưởng thành từ công an viên. Trước đây, do đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn, một số người có tư tưởng chây ì thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước càng khiến cho sự phát triển của thôn chậm hơn. Từng là công an viên nắm bắt tình hình, tư tưởng người dân rất sát, nên khi được bầu làm bí thư chi bộ, kiêm trưởng thôn, anh Hồng càng thuận lợi hơn trong công việc. “Nói dân hiểu, làm dân tin”, ngoài việc luôn gương mẫu đi đầu trong mọi việc, gia đình anh đã tự nguyện hiến 1.000m2 đất cho thôn xây dựng nhà văn hóa và là người khởi xướng phong trào “xã hội hóa trong xây dựng nông thôn mới (NTM)”. Chỉ trong thời gian ngắn, rất nhiều con em xa quê và người dân trong thôn đã tự nguyện quyên góp tiền, ngày công lao động xây dựng nhà văn hóa thôn với tổng trị giá gần 700 triệu đồng; bê tông hóa 100% giao thông nội đồng, nội thôn phục vụ sản xuất, sinh hoạt, nâng tổng vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng của thôn đạt 10,3 tỷ đồng (chủ yếu xã hội hóa). Trong quá trình thực hiện, nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai minh bạch tài chính và có sự giám sát của người dân luôn là nguyên tắc “bất di bất dịch” nên càng được bà con trong thôn tin tưởng. Nhiều năm “vác tù và hàng tổng”, bởi mức chi trả chức danh bí thư chi bộ, kiêm trưởng thôn theo quy định của Nhà nước không đáng là bao (1,3 triệu đồng) nhưng làm việc “Đảng cử, dân tin” anh Hồng tâm đắc nhất là anh cùng gia đình đã góp sức vào xây dựng NTM, làm thay đổi diện mạo quê hương. Cá nhân anh nhận được sự tín nhiệm của bà con và được bầu làm đại biểu HĐND xã 3 khóa liên tục. Gia đình anh còn là hộ đi đầu đưa cơ giới vào sản xuất và phục vụ sản xuất cho nhiều hộ trong thôn, xã. Nhờ sự gần gũi, trách nhiệm, anh Hồng đã góp phần đưa thôn 1 sớm về đích thôn NTM; tỷ lệ hộ khá, giàu trong thôn chiếm 96,1%.

Những ngả đường dẫn về thôn Sơn Hậu, xã Hải Nhân (thị xã Nghi Sơn) rộng thênh thang, đẹp như tranh vẽ. Đường bê tông bằng phẳng kéo dài đến mọi ngõ ngách trong thôn. Hai bên cây cối, hoa tươi nở rộ, hệ thống mương thoát nước bao quanh, đường điện thắp sáng... Nhà tầng, nhà ngói khang trang mọc lên với điểm nhấn là những khu vườn vuông vức xum xuê cây trái. Khung cảnh đẹp đẽ, yên ả và giàu sức sống này là thành quả của cả chặng đường xây dựng NTM. Đóng góp vào thành quả to lớn ấy, có nhiều hạt nhân tiêu biểu, trong đó có Bí thư chi bộ, kiêm Trưởng thôn Cao Văn Thụ. Được bầu làm trưởng thôn năm 2015 cũng là thời điểm các tuyến đường trong thôn vẫn còn mấp mô sỏi đá, đi lại rất khó khăn. Trăn trở việc làm đường cho thôn, anh Thụ đã thăm dò ý kiến người dân, rồi đưa ra nhiều cuộc họp chi bộ để bàn cách làm hiệu quả, tiết kiệm nhất. Qua thảo luận dân chủ, các hộ dân đã đồng tình hiến hàng nghìn m2, hàng trăm ngày công, tiền để đổ bê tông 4,5 km đường giao thông trong thôn. Từ đường đất được thay thế bằng đường bê tông rộng có hàng rào xanh thoáng mát. Nhà vệ sinh tạm bợ cũng được thay bằng nhà vệ sinh tự hoại. Vườn tạp được phát quang, cải tạo trồng cây có giá trị. Mặc dù gặp nhiều khó khăn do thời tiết nắng nóng, cây trồng nhiều lần mới sống, nhưng từ già đến trẻ, không ai bảo ai, mỗi người một tay chăm chút cho khu vườn hàng rào, bồn cây của mình, của thôn luôn xanh tốt. Mọi việc dưới sự chỉ đạo, dẫn dắt của Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn Cao Văn Thụ được làm tuần tự, dân chủ, công khai nên được đảng viên và Nhân dân đồng tình ủng hộ. Suốt 5 năm tham gia công tác thôn, anh Thụ luôn nhiệt tình, lăn xả với mọi việc. Làm gì, nghĩ gì, anh cũng đặt lợi ích của người dân và phong trào của thôn lên trước. Anh sâu sát, tìm hiểu hoàn cảnh những gia đình khó khăn, gia đình chính sách để có biện pháp hỗ trợ, động viên kịp thời. Đồng chí Nguyễn Hữu Đương - Bí thư Đảng bộ xã Hải Nhân, thị xã Nghi Sơn cho biết: “Đồng chí Cao Văn Thụ là một cán bộ trẻ, tâm huyết và có trách nhiệm, luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đây là một bí thư chi bộ rất có uy tín với dân, luôn đồng hành cùng người dân”. Với những nỗ lực nhiều năm liền, thôn Sơn Hậu luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Đời sống người dân ngày càng nâng lên. Đến nay, thôn Sơn Hậu chỉ còn 1 hộ nghèo, 10 hộ cận nghèo, thu nhập bình quân của người dân đạt 42 triệu đồng/năm, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt trên 90%. Thôn Sơn Hậu trở thành điểm sáng, dẫn đầu phong trào thi đua của xã. Năm 2018, thôn về đích NTM sớm nhất của xã Hải Nhân.

Bao năm “Ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng”, đồng chí Hồng và đồng chí Thụ là hai trong số hàng ngàn bí thư chi bộ, kiêm trưởng thôn của tỉnh đang luôn được người dân nhắc đến với niềm kính trọng và nể phục. Bởi các bác, các anh đa phần là bộ đội phục viên và trưởng thành từ phong trào, hoạt động ở cơ sở nên có phương pháp, kỹ năng nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của dân rất chắc và kịp thời. Có sự phát triển như ngày hôm nay, hẳn các đồng chí “vác tù và” trải qua nhiều cuộc “cách mạng” tùy theo từng địa phương, đó là: điểm nóng về tình hình an ninh trật tự; thực hiện chủ trương chuyển đổi ruộng đất; chương trình xây dựng NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; sáp nhập thôn, tổ dân phố... Tuy có những khó khăn nhất định, nhưng các đồng chí đã làm tốt công tác dân vận, nhờ vào sự đồng lòng, chung sức của bà con Nhân dân, của cấp ủy, chính quyền các cấp. Ngoài việc của thôn, các đồng chí còn tích cực phát triển kinh tế gia đình, như: cải tạo vườn nhà, chăn nuôi gia súc, gia cầm, trồng cây ăn quả, làm kinh doanh, sản xuất nông nghiệp vừa để cải thiện mức sống của gia đình, vừa để làm gương cho đảng viên, quần chúng Nhân dân tin tưởng làm theo. Tiêu biểu như đồng chí Nguyễn Thị Sinh, Bí thư chi bộ, Trưởng tiểu khu 2, thị trấn Thiệu Hóa (Thiệu Hóa); Nguyễn Thị Vụ, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Đồng Hậu, xã Hà Long (Hà Trung); Mai Đức Hạnh, Bí thư chi bộ, Trưởng Ban Công tác mặt trận thôn Hiển Vinh, xã Quang Lộc (Hậu Lộc); Phạm Văn Chinh, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn 5, xã Cao Ngọc (Ngọc Lặc); Thao Văn Dia, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Mùa Xuân, xã Sơn Thủy (Quan Sơn); Thào A Thái, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Tà Cóm, xã Trung Lý (Mường Lát)...

Châm ngôn người Việt Nam có câu: “Nói được thì phải làm được”. Một thành quả đáng ghi nhận khác của những bí thư chi bộ, trưởng thôn còn là huy động được nguồn lực rất lớn từ con em xa quê. Dưới sự kết nối của các đồng chí và ban cán sự thôn, nhiều công trình làm đẹp cho quê hương đã được con em xa quê hỗ trợ... Rất thán phục trước sự nhiệt huyết, năng động của bí thư chi bộ, trưởng thôn đã rất nhiệt tình trong công việc. Khi được hỏi về việc bí thư chi bộ, kiêm cả trưởng thôn có vất vả không? Các đồng chí đã thẳng thắn chia sẻ: “Vất vả hơn rất nhiều, phải thực sự nhiệt huyết, gương mẫu, chấp nhận thiệt thòi, hy sinh lợi ích riêng của bản thân vì việc chung thì mới làm được”. Trong tâm niệm của các đồng chí, sự phát triển của địa phương không bao giờ dừng lại mà phải liên tục đổi mới, kiến thiết. Bởi vậy, dù đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao hay NTM kiểu mẫu, tổ dân phố đạt chuẩn văn minh đô thị... thì vẫn phải tiếp tục chỉnh trang, nâng cao chất lượng các tiêu chí.

Nhà văn hóa thôn Yên Định, xã Định Tân (Yên Định) được đầu tư xây mới khang trang, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của Nhân dân.

Kể về câu chuyện xây dựng thôn NTM nâng cao, thôn NTM kiểu mẫu, anh Lê Văn Long, Bí thư chi bộ thôn Yên Định, xã Định Tân (Yên Định) không giấu được niềm hứng khởi khi nhắc đến “cuộc cách mạng” ở thôn. Đó là sau sáp nhập 3 thôn (Yên Định 1, 2 và 3) thành thôn Yên Định, số lượng nhân khẩu tăng lên gấp 3 lần trước đó, điều kiện sinh hoạt chung chật chội do cơ sở vật chất cũ, tâm lý người dân có đôi chút xáo trộn... Giữa lúc còn nhiều khó khăn, thôn Yên Định được chọn làm điểm xây dựng thôn NTM kiểu mẫu của huyện, của tỉnh, đồng chí Long cùng với chi ủy luôn trăn trở cách triển khai thực hiện. Với những kinh nghiệm được đi tham quan các mô hình điểm NTM kiểu mẫu của tỉnh, đồng chí đã chọn lọc và truyền đạt lại trong các cuộc họp để đảng viên và Nhân dân hình dung những việc cần làm xây dựng thôn NTM kiểu mẫu tại thôn mình để cùng bàn, xây dựng kế hoạch, chương trình hành động, trong đó xác định nhiệm vụ trọng tâm là nâng cấp, mở rộng, làm nắp cống và đèn điện chiếu sáng các tuyến đường trong toàn thôn; hệ thống thoát nước; đẩy mạnh sản xuất. Nhiều năm nay thôn Yên Định đã giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường trong dân cư, kiên cố hóa nhiều tuyến nội thôn, nội đồng phục vụ sản xuất, sinh hoạt, an ninh trật tự ổn định. Mọi việc của thôn đều được công khai, dân chủ, minh bạch nên Nhân dân tin tưởng, ủng hộ. Rõ nhất là xây dựng nhà văn hóa mới trị giá 2,3 tỷ đồng, trong đó ngân sách xã hỗ trợ 500 triệu đồng (xi măng, thiết kế...) còn lại là Nhân dân đóng góp và nguồn từ thanh lý các nhà văn hóa cũ. Có cơ sở để sinh hoạt khang trang, người dân phấn khởi, tiếp tục ủng hộ chương trình mua chậu hoa đặt hai bên đường thôn. Đến nay đã đạt 50% tuyến đường. Người dân và trẻ nhỏ rất có ý thức chăm sóc và bảo vệ công trình, làm đẹp đường thôn. Thôn đã có 3 doanh nghiệp tư nhân và 1 HTX. Tháng 8-2020, thôn Yên Định đã đạt thôn kiểu mẫu của huyện và đang tiếp tục phấn đấu đạt thôn kiểu mẫu của tỉnh.

Được tín nhiệm bầu giữ chức bí thư chi bộ, trưởng thôn cũng có nghĩa các đồng chí là chiếc “cầu nối” giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân. Việc làm đầu tiên của các đồng chí là giáo dục tư tưởng, động viên, tuyên truyền, thuyết phục, vận động quần chúng thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương, tích cực tham gia các tổ chức, hội, đoàn thể, phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, đồng thời gương mẫu, đi đầu, vận động bà con Nhân dân phát triển kinh tế gia đình, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, củng cố niềm tin của Nhân dân vào Đảng, chính quyền. Qua nhiều cuộc trò chuyện của chúng tôi với các đồng chí bí thư chi bộ, trưởng thôn, chúng tôi đều được các anh tâm sự: Tham gia công tác xã hội ở cơ sở giống như “vác tù và hàng tổng” vì thù lao thấp. Trước đây chỉ 1,3 triệu đồng/tháng, nay tăng lên 2,9 triệu đồng/tháng, đối với những đồng chí trẻ đang còn gánh nặng gia đình thì mức thu nhập này không đủ nuôi gia đình, trong khi khối lượng công việc nhiều, nhưng đổi lại là làm những việc có lợi cho dân nên bản thân chúng tôi luôn cố gắng, kiên trì đến cùng.

Bài và ảnh: Lê Hà