Thị xã Nghi Sơn chủ động bảo đảm nguồn nước cho sản xuất vụ chiêm xuân

Vụ chiêm xuân đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp tại thị xã Nghi Sơn, tuy nhiên những năm gần đây, do tác động của biến đổi khí hậu, tình trạng hạn hán, thiếu nước tưới ngày càng gia tăng gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất. Trước thực tế đó, Công ty TNHH MTV Sông Chu - Chi nhánh Nghi Sơn đã chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo nguồn nước tưới tiêu ổn định, giúp bà con yên tâm sản xuất.

Trạm bơm nước hồ Đồng Chùa do Công ty TNHH MTV Sông Chu - Chi nhánh Nghi Sơn quản lý, vận hành.

Chi nhánh cấp nước Nghi Sơn (Công ty TNHH MTV Sông Chu) là đơn vị chủ chốt trong việc quản lý, khai thác hệ thống công trình thủy lợi, cung cấp nước tưới cho nông nghiệp trên địa bàn. Hiện, chi nhánh đang vận hành hàng chục hồ chứa, đập dâng và trạm bơm tưới, đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết nguồn nước. Ông Nguyễn Thái Du, giám đốc chi nhánh, cho biết: "Đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, HTX nông nghiệp để xây dựng phương án điều tiết nước hợp lý, hạn chế tối đa tình trạng thiếu nước. Ngay từ đầu vụ, đơn vị đã kiểm tra, bảo trì các công trình thủy lợi, sửa chữa hư hỏng tại các hồ chứa, kênh mương và trạm bơm để đảm bảo vận hành ổn định. Đồng thời, chủ động nạo vét các bể hút bị bồi lắng, đào sâu và mở rộng cửa vào các bể hút trạm bơm nhằm tăng lượng nước trong bể, đắp chặn các đầu mối kênh tiêu để tận dụng nguồn nước hồi quy, nối dài ống hút một số trạm bơm nhằm chủ động bơm đủ nước cho cây trồng".

Bên cạnh việc duy tu, nâng cấp hệ thống thủy lợi, chi nhánh cũng đẩy mạnh các biện pháp chống rò rỉ, thất thoát nước nhằm đảm bảo nước được đưa đến đồng ruộng một cách hiệu quả nhất. Việc nâng cấp hệ thống kênh mương nội đồng cũng là một giải pháp quan trọng, giúp tăng cường khả năng dẫn nước và giảm hao hụt trong quá trình tưới tiêu. Những tuyến kênh bị bồi lấp, xuống cấp đã được nạo vét, gia cố nhằm tăng hiệu suất sử dụng nước. Một số công trình như kênh chính hồ Yên Mỹ, hồ Đồng Chùa, hồ Hao Hao... đã được nạo vét, gia cố, giúp nâng cao hiệu quả phục vụ sản xuất nông nghiệp. Các tháng vừa qua, đơn vị đã huy động cán bộ, công nhân tiến hành nạo vét kênh mương do mình quản lý với tổng khối lượng đào đắp hơn 5.000m3 đất, bùn. Đặc biệt, nhiều khu vực đã áp dụng hệ thống kênh mương kiên cố hóa, giúp giảm hao hụt nước và tối ưu hóa việc phân phối nước tưới.

Không chỉ tập trung vào công tác duy tu, bảo trì các công trình thủy lợi, Chi nhánh Cấp nước Nghi Sơn còn đặc biệt chú trọng đến việc hướng dẫn nông dân áp dụng các biện pháp canh tác tiết kiệm nước. Một trong những phương pháp tưới tiêu đang được khuyến khích là kỹ thuật tưới ướt - khô xen kẽ cho cây lúa, không chỉ giúp tiết kiệm nước tưới mà còn góp phần cải thiện độ thông khí trong đất, tạo điều kiện thuận lợi cho cây lúa sinh trưởng, hạn chế sâu bệnh. Ngoài ra, việc sử dụng các giống lúa ngắn ngày, chịu hạn tốt cũng là một trong những giải pháp quan trọng giúp thích ứng với tình trạng thiếu nước. Các mô hình canh tác cải tiến như hệ thống thâm canh lúa cải tiến (SRI) cũng đang được triển khai tại nhiều địa phương, giúp nâng cao năng suất và chất lượng lúa trong khi vẫn đảm bảo sử dụng nước hiệu quả.

Một vấn đề cũng rất được quan tâm là việc cân đối nguồn nước giữa sản xuất nông nghiệp và nhu cầu của các khu công nghiệp. Nghi Sơn là một trong những khu vực phát triển công nghiệp mạnh của tỉnh với nhiều nhà máy, khu chế xuất lớn hoạt động, đòi hỏi lượng nước phục vụ sản xuất công nghiệp đáng kể. Việc điều phối hợp lý giữa nước phục vụ công nghiệp và nước tưới cho nông nghiệp là một bài toán không đơn giản. Ông Nguyễn Thái Du cho biết: “Chúng tôi luôn nỗ lực để đảm bảo sự hài hòa giữa nhu cầu nước của các ngành, tránh tình trạng thiếu hụt ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, việc nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả của cả doanh nghiệp và nông dân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn nước lâu dài".

Không chỉ ngành thủy lợi mà chính quyền địa phương cũng đã và đang triển khai nhiều giải pháp để đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất. Trước mắt, thị xã Nghi Sơn đã rà soát, chủ động chuyển đổi một số diện tích lúa không có nguồn nước hoặc có nguồn nước không chắc chắn sang trồng các loại cây chịu hạn nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do hạn hán gây ra. Các xã, thị trấn trên địa bàn đã chủ động tu sửa, nạo vét kênh mương và xây dựng phương án chống hạn, điều tiết nước tưới hợp lý cho cây trồng sinh trưởng, phát triển, phát huy nội lực, huy động Nhân dân góp công sức thường xuyên làm thủy lợi nội đồng và mặt ruộng. Ngoài ra, việc trồng và bảo vệ rừng, nhất là rừng phòng hộ, cũng được chú trọng nhằm đảm bảo cân bằng sinh thái, tạo nguồn sinh thủy, giữ nước cho các hồ, đập phục vụ sản xuất và dân sinh.

Công tác đảm bảo nguồn nước tưới cho vụ chiêm xuân tại Nghi Sơn đang được triển khai bài bản với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, ngành nông nghiệp và đặc biệt là Công ty TNHH MTV Sông Chu - Chi nhánh Nghi Sơn. Nhờ những giải pháp như quản lý và điều tiết nước hợp lý, nâng cấp hệ thống thủy lợi, áp dụng kỹ thuật canh tác tiết kiệm nước, tăng cường công tác dự báo thời tiết và kiểm soát xâm nhập mặn, ngành nông nghiệp Nghi Sơn có thể chủ động ứng phó với các điều kiện bất lợi, đảm bảo sản xuất ổn định, bền vững.

Bài và ảnh: Chi Phạm