Tăng cường xử lý tình trạng chậm đóng bảo hiểm xã hội

Tính đến 31/7/2024, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 2.509 đơn vị, doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) từ 3 tháng trở lên, với số tiền chậm đóng 478,152 tỷ đồng. Trong đó có 602 đơn vị chậm đóng khó thu (giải thể, phá sản, dừng hoạt động sản xuất, kinh doanh, chủ bỏ trốn...) đã dừng tính lãi, chiếm tới 28,15% so với tổng số tiền chậm đóng từ 3 tháng trở lên.

Nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra, giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH được tổ chức nhưng tình trạng chậm nộp BHXH, BHYT, BHTN vẫn diễn ra. (Trong ảnh: Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH tại thị xã Nghi Sơn).

Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra các nội dung có liên quan đến việc thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BHTN, cơ quan BHXH tỉnh đã tổ chức và phối hợp tổ chức thanh tra liên ngành, thanh tra chuyên ngành với 148 đơn vị. Trong đó, thanh tra liên ngành 29 đơn vị; thanh tra chuyên ngành 84 đơn vị; thanh tra đột xuất 5 đơn vị; kiểm tra nội bộ 5 đơn vị; kiểm tra đơn vị sử dụng lao động 5 đơn vị; kiểm tra cơ sở khám chữa bệnh BHYT 15 đơn vị; kiểm tra tổ chức dịch vụ thu, đại diện chi trả 5 đơn vị.

Sau thanh tra, kiểm tra, đơn vị đã kịp thời ban hành các kết luận thanh tra, kiểm tra chấn chỉnh kịp thời những sai sót trong quá trình thực hiện thu, chi BHXH, BHYT, BHTN; cấp và quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT ở các cơ quan, đơn vị; đã yêu cầu các đơn vị sử dụng lao động tham gia BHXH cho 40 lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc nhưng chưa đăng ký tham gia hoặc đóng thiếu thời gian, với số tiền truy thu trên 309,5 triệu đồng. Đồng thời, yêu cầu đơn vị sử dụng lao động đóng bổ sung BHXH, BHTN, BHYT cho 26 lao động do đóng thấp hơn mức lương tối thiểu với số tiền truy đóng 21,4 triệu đồng; kiến nghị thu hồi về quỹ BHXH, quỹ BHYT số tiền là 455,1 triệu đồng (trong đó quỹ BHXH 114,7 triệu đồng, quỹ BHYT 340,4 triệu đồng), thực hiện lập biên bản vi phạm hành chính và báo cáo Giám đốc BHXH tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt 9 đơn vị với số tiền 319,3 triệu đồng.

Mặc dù đã triển khai nhiều giải pháp, song một số doanh nghiệp chưa thực hiện đúng quy định trong việc thu, nộp BHXH, BHYT, BHTN. Việc xử lý sau thanh tra, kiểm tra tại các doanh nghiệp chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN còn hạn chế, kết quả chưa cao, dẫn đến vẫn còn tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN. Một số doanh nghiệp còn hoạt động với số lao động nhiều có số tiền chậm đóng lớn, thời gian chậm đóng kéo dài, điển hình như: Công ty TNHH FLC SAMSON GOLF & RESORT có 358 lao động chậm đóng 41 tháng với số tiền 32,021 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Thanh Hóa có 46 lao động bị chậm đóng 92 tháng với số tiền 17,394 tỷ đồng; Công ty CP Lilama 5 có 40 lao động, chậm đóng 58 tháng với số tiền 11,620 tỷ đồng; Công ty CP Xi măng Công Thanh có 67 lao động chậm đóng 11 tháng với số tiền 1,071 tỷ đồng; Công ty CP Tập đoàn Vinastone - Hà Trung có 47 lao động chậm đóng 38 tháng với số tiền 4,789 tỷ đồng; Chi nhánh tại Thanh Hóa - Công ty CP Đầu tư và khoáng sản FLC STONE - Yên Định có 67 lao động, chậm đóng 12 tháng với số tiền 0,878 tỷ đồng; Công ty CP vật tư tổng hợp Thanh Hóa có 63 lao động chậm đóng 21 tháng với số tiền 1,903 tỷ đồng... Một số doanh nghiệp có số tiền chậm đóng lớn, lao động ít hoặc đã giảm hết, thời gian chậm đóng kéo dài, đã thực hiện thanh tra, kiểm tra nhiều lần nhưng không thu hồi được tiền chậm đóng, như: Công ty CP Đầu tư xây dựng Công trình giao thông 838, Công ty CP Công nghiệp tàu thủy Hoàng Long, Công ty CP xây dựng Hancorp.2, Công ty CP Thiện Xuân - Lam Sơn, Công ty TNHH Hà Thịnh - Hà Trung, Công ty TNHH Chế biến hải sản Ngọc Sơn - Nghi Sơn; Công ty CP Sản xuất, Thương mại và Dịch vụ Vận tải An Huy - Nghi Sơn; Công ty CP Bỉm Sơn Viglacera, Công ty TNHH MTV JLG Vina. Đối với khối hành chính sự nghiệp, đến nay còn 2 đơn vị chậm đóng khó thu và 15 đơn vị chậm đóng từ 3 tháng trở lên với số tiền hơn 2,6 tỷ đồng...

Ông Vũ Nguyên Hiệp, Phó Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết: "Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các doanh nghiệp, đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN. Trong đó có nguyên nhân xuất phát từ ý thức tuân thủ pháp luật BHXH, BHYT, BHTN của người lao động và người sử dụng lao động chưa cao, chưa coi việc tham gia BHXH là trách nhiệm bắt buộc phải thực hiện. Một số đơn vị sử dụng lao động trốn đóng BHXH để cắt giảm chi phí, thậm chí, nhiều người lao động cũng muốn người sử dụng lao động không đóng BHXH mà trả thêm vào lương. Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa các thành viên ban chỉ đạo trong quản lý, thanh tra, kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BHTN thực hiện chưa được nhiều; tỷ lệ thanh tra, kiểm tra các đơn vị, doanh nghiệp còn thấp. Việc xử lý sau thanh tra, kiểm tra tại các doanh nghiệp chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN còn hạn chế, kết quả chưa cao; một số doanh nghiệp bị xử phạt hành chính và số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN chưa thực hiện nghiêm túc việc nộp phạt. Vẫn còn nhiều doanh nghiệp có số tiền chậm đóng lớn và thời gian kéo dài, nhưng vẫn chưa thực hiện việc trích nộp theo quy định, dẫn đến số tiền chậm đóng ngày càng tăng và tăng với số tiền lớn. Hiện cơ quan BHXH đang tích cực thực hiện các biện pháp để xử lý tình trạng chậm nộp BHXH, BHYT, BHTN kéo dài, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động".

Bài và ảnh: Tô Hà