Sân chơi rèn luyện trí thông minh cho trẻ em

Thanh Hóa từng được biết đến là một trong những địa phương có phong trào cờ vua khá sôi nổi và đã từng có VĐV giành huy chương tại giải vô địch thế giới. Đó là khoảng thời gian thuộc thập kỷ 90 của thế kỷ trước. Vì nhiều lý do khác nhau, môn cờ vua ở Thanh Hóa đã không còn giữ được vị thế cả về phong trào lẫn thành tích trên bình diện quốc gia.

Đầu Khương Duy - VĐV Việt Nam giành cú đúp HCV cờ nhanh và cờ chớp lứa tuổi U14 nam - Giải vô địch cờ nhanh, cờ chớp trẻ thế giới giao lưu, thi đấu với các “kỳ thủ nhí” của xứ Thanh (tháng 12/2024).

Bên cạnh những lớp cờ vua ngoại khóa vào dịp hè, các em thiếu niên, nhi đồng có rất ít những sân chơi chất lượng, được tổ chức chuyên nghiệp, hiện đại, theo kịp với xu thế phát triển chung của phong trào cờ vua toàn quốc, cho dù ngành văn hóa, thể thao và du lịch, ngành giáo dục và đào tạo, Liên đoàn Cờ Thanh Hóa và một số địa phương đã có nhiều nỗ lực trong việc tổ chức các giải, kỳ thi, Hội khỏe Phù Đổng và các hoạt động giao lưu thi đấu với mục đích xây dựng và phát triển phong trào trong tỉnh.

Sự ra đời của Trung tâm cờ vua “Chiến binh tí hon” từ năm 2019 đến nay đã góp phần tạo ra sự thay đổi đáng kể cho phong trào cờ vua trong tỉnh, nhất là đối với thiếu niên, nhi đồng và các em học sinh. Với 8 cơ sở, trải đều trên địa bàn tỉnh, các lớp dạy cờ vua ngoại khóa dành cho các “chiến binh nhí” vừa giúp thỏa mãn niềm đam mê, yêu thích của trẻ em ở nhiều lứa tuổi khác nhau, vừa là những sân chơi bổ ích, giúp “cai nghiện điện thoại” mà các bậc phụ huynh, gia đình yên tâm gửi gắm con em mình. Chị Nguyễn Thị Quỳnh, phường Điện Biên (TP Thanh Hóa), chia sẻ: "Hai cháu nhà tôi ngay từ những ngày đầu đi học cờ vua đã rất yêu thích và đã gắn bó hơn 2 năm nay. Sau những giờ học tập căng thẳng, các cháu vừa được giao lưu thi đấu với các bạn, được so tài với nhau ở nhà. Đây cũng là cách để các cháu “cai nghiện” điện thoại, dần tránh xa những tác động từ các thông tin, video, hình ảnh không tốt từ internet".

Nỗ lực xây dựng phong trào từ những lớp dạy cờ vua, đến nay, bình quân hàng năm có khoảng 100 lượt học viên tham gia các khóa, lớp được tổ chức trên địa bàn tỉnh. Để việc tham gia của các em được thuận lợi, Trung tâm cờ vua “Chiến binh tí hon” đã chia theo nhóm tuổi như: U6, U7, U8, U9, U10, U11, U12, U13 trở lên. Bên cạnh các lớp phong trào, còn có các lớp nâng cao dành cho các em có năng khiếu, tài năng. Để bảo đảm chất lượng cho các lớp, đội ngũ HLV cũng được tuyển chọn với tiêu chí có trình độ đạt chuẩn, có thể đảm nhiệm công tác huấn luyện các lớp phong trào, nâng cao, mở rộng... Trung tâm hiện có gần 1.270 thành viên tham gia luyện tập và thi đấu trực tuyến trên nền tảng Lichess.

Nhằm tạo điều kiện để các em được giao lưu, thi đấu, thể hiện sự đam mê, khả năng của mình, trung tâm thường xuyên tổ chức các chương trình, ngày hội, đặc biệt là giải đấu dành cho các kỳ thủ “nhí” trong tỉnh và giải quy mô cấp tỉnh mở rộng. Đến nay, trung tâm đã 3 lần tổ chức thành công Giải cờ vua tìm kiếm tài năng; phối hợp với Liên đoàn Cờ Thanh Hóa, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh tổ chức Giải Cờ vua các câu lạc bộ tỉnh Thanh Hóa - Cúp “Chiến binh tí hon”. Các giải đấu đều được tổ chức với quy mô mở rộng, có sự tham gia tranh tài của hàng trăm lượt VĐV trong và ngoài tỉnh, có từ 15 đến 20 nội dung thi đấu. Những sân chơi này là đợt sát hạch quan trọng để phát hiện và đào tạo các kỳ thủ trẻ tài năng, tham gia thi đấu các giải đấu cấp huyện, thị xã, thành phố; cấp tỉnh và toàn quốc. Các em còn là những hạt nhân quan trọng của các trường tham gia các kỳ thi học sinh giỏi thể thao, các kỳ Hội khỏe Phù Đổng và đại hội TDTT các cấp. Nhiều kỳ thủ “nhí” được đào tạo, rèn luyện tại trung tâm đã giành được giải cao, đóng góp thành tích, huy chương cho địa phương, đơn vị mình.

Qua đánh giá từ lãnh đạo Liên đoàn Cờ Thanh Hóa và Phòng Quản lý TDTT (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch): Phong trào cờ vua dành cho trẻ em, thiếu niên, nhi đồng trên địa bàn tỉnh 2 năm trở lại đây đã có những tín hiệu đổi mới và phát triển tích cực. Nhân tố mới như Trung tâm cờ vua “Chiến binh tí hon”, sự ra đời của các CLB cờ vua tại các địa phương, đơn vị trong tỉnh đã và đang góp phần làm phong phú cho phong trào TDTT. Bằng sự linh hoạt, sáng tạo, phong trào cờ vua tiếp tục được đẩy mạnh, song song với công tác xã hội hóa mạnh mẽ để tổ chức các giải đấu và giành thành tích cao tại các giải cấp tỉnh, điển hình như các đơn vị TP Thanh Hóa, Yên Định, Hà Trung, Nga Sơn, Hậu Lộc... Đây cũng là cơ sở để tiếp tục đẩy mạnh phong trào TDTT của tỉnh phát triển trong giai đoạn mới 2025-2030, trong đó môn cờ vua có vị trí quan trọng. Hơn nữa, việc không ngừng phát triển sân chơi rèn luyện trí thông minh này còn giúp tránh xa những tác động xấu từ internet, góp phần xây dựng môi trường xã hội lành mạnh cho thế hệ trẻ.

Bài và ảnh: Mạnh Cường