Hút thuốc lá – nguy cơ hàng đầu gây bệnh lý tim mạch

Tại Thanh Hóa, các bệnh lý tim mạch đang có xu hướng gia tăng nhanh và ngày càng trẻ hóa. Trong số các yếu tố nguy cơ, hút thuốc lá được các bác sĩ xác định là nguyên nhân phổ biến, trực tiếp làm gia tăng các ca nhồi máu cơ tim, đột quỵ và suy tim.

Tỷ lệ bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch có liên quan đến thuốc lá chiếm tỷ lệ đáng kể trong số bệnh nhân điều trị tại Khoa Nội Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa.

Thực tế điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa cho thấy, nhiều người bệnh nhập viện trong tình trạng nặng có tiền sử hút thuốc lá kéo dài. Theo ghi nhận tại Khoa Nội Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa, mỗi năm đơn vị tiếp nhận, điều trị cho hàng nghìn lượt bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch, trong đó tỷ lệ người hút thuốc lá hoặc từng hút thuốc chiếm tỷ lệ đáng kể. Đáng lo ngại, không ít trường hợp nhập viện cấp cứu do nhồi máu cơ tim, đột quỵ não ở độ tuổi còn trẻ, từ 40–50 tuổi, thậm chí thấp hơn.

Các bác sĩ cho biết, khói thuốc lá chứa hàng nghìn chất độc hại, trong đó nicotine và carbon monoxide tác động trực tiếp lên hệ tim mạch. Nicotine làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp, gây co mạch, trong khi carbon monoxide làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu, khiến cơ tim bị thiếu oxy kéo dài. Lâu dần, các mạch máu bị xơ vữa, hẹp lòng mạch, tạo điều kiện cho các biến cố tim mạch nguy hiểm xảy ra.

Anh L.V.T., phường Hạc Thành chia sẻ: Lúc đầu, tôi cảm thấy đau đầu, khó thở, ngực hơi đau. Sau đó, cơn đau kéo dài và mỗi lúc nặng hơn nên tôiđã đến bệnh viện khám. Sau khi kiểm tra, tôi rất bất ngờ khi bác sĩ chẩn đoán tôi có dấu hiệu bị nhồi máu cơ tim cấp. Tuy được phát hiện và điều trị kịp thời nhưng động mạch của tôi đã xuất hiện nhiều xơ vữa, có thể gây tắc nghẽn bất cứ lúc nào và nguy cơ tái nhồi máu cơ tim, đột quỵ vẫn có thể xảy ra. Qua tìm hiểu, một trong những nguyên nhân làm cho tình trạng bệnh của tôi nặng hơn, chính là do hút thuốc lá.

Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Thế Anh, Trưởng khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa cho biết: Qua thực tế điều trị, chúng tôi nhận thấy phần lớn bệnh nhân mắc bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim có tiền sử hút thuốc lá nhiều năm. Có những trường hợp hút trên một bao thuốc mỗi ngày. Thuốc lá không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh mà còn khiến bệnh diễn tiến nặng hơn, khó điều trị và dễ tái phát.

Không chỉ người trực tiếp hút thuốc chịu ảnh hưởng, khói thuốc thụ động cũng là yếu tố nguy cơ lớn đối với bệnh tim mạch. Nhiều bệnh nhân nữ và người cao tuổi dù không hút thuốc nhưng sống chung với người hút thuốc lâu năm vẫn mắc các bệnh lý tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim và bệnh mạch vành. Thực tế tại Thanh Hóa cho thấy, ở nhiều nơi, thói quen hút thuốc lá trong sinh hoạt gia đình vẫn còn phổ biến, khiến nguy cơ phơi nhiễm khói thuốc thụ động trong cộng đồng chưa được kiểm soát hiệu quả.

Theo các bác sĩ, bỏ thuốc lá là biện pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt trong phòng ngừa bệnh tim mạch. Chỉ sau một thời gian ngừng hút, huyết áp và nhịp tim có thể trở về mức ổn định hơn; nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ giảm đáng kể theo từng năm. Nhiều bệnh nhân sau khi được tư vấn và quyết tâm bỏ thuốc lá, kết hợp điều trị và thay đổi lối sống, tình trạng sức khỏe cải thiện rõ rệt. Ngược lại, những trường hợp vẫn tiếp tục hút thuốc thường có tiên lượng xấu hơn, nguy cơ tái phát cao.

Những năm qua, cùng với công tác điều trị, ngành y tế Thanh Hóa đã đẩy mạnh truyền thông, tư vấn về tác hại của thuốc lá và lợi ích của việc bỏ thuốc, lồng ghép nội dung phòng, chống tác hại thuốc lá trong các chương trình phòng chống bệnh không lây nhiễm, đặc biệt là bệnh tim mạch. Việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại bệnh viện, cơ quan, trường học và nơi công cộng đang từng bước được triển khai, góp phần bảo vệ sức khỏe Nhân dân, giảm gánh nặng bệnh tật và chi phí điều trị.

Hút thuốc lá là nguyên nhân gây bệnh tim mạch hoàn toàn có thể phòng tránh được. Từ bỏ thuốc lá không chỉ là lựa chọn vì sức khỏe của bản thân mà còn là trách nhiệm đối với gia đình và cộng đồng.

Tô Hà