Hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa

Truy xuất nguồn gốc (TXNG) là khả năng theo dõi, nhận diện được một đơn vị sản phẩm qua từng công đoạn của quá trình sản xuất, chế biến, lưu trữ, vận chuyển và kinh doanh. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh mặc dù đã có nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh áp dụng dán tem QR Code. Tuy nhiên, đa số các doanh nghiệp, người tiêu dùng vẫn chưa phân biệt và hiểu hết được ý nghĩa của việc TXNG dẫn đến hiệu quả áp dụng chưa cao.

Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức hội nghị tập huấn áp dụng và quản lý hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh.

Tính đến ngày 20/6/2024, trên địa bàn toàn tỉnh có 605 cơ sở áp dụng dán tem QR Code TXNG cho sản phẩm, với số lượng hơn 800 sản phẩm. Trong đó, có 370/554 (chiếm 66,78%) là cơ sở có sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, so với cùng kỳ của 6 tháng đầu năm 2023, số cơ sở áp dụng dán tem QR Code giảm 19,09%.

Theo đánh giá của các ngành chức năng, nguyên nhân các cơ sở áp dụng dán tem QR code TXNG cho sản phẩm giảm là do một số cơ sở sản xuất, kinh doanh trong năm 2023 gặp khó khăn trong việc phân bổ nguồn kinh phí cho việc dán tem QR code. Mặt khác, các cơ sở sản xuất thấy chưa thực sự rất cần thiết phải dán tem QR code do sức tiêu thụ của thị trường còn yếu...

Bên cạnh đó, phần lớn các tem TXNG trên các sản phẩm chỉ dừng lại ở mức độ sử dụng mã QR mã hóa dẫn liên kết tới website chứa thông tin sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp chưa kết nối được với cổng TXNG quốc gia; nhiều trường hợp mã QR truy xuất thông tin bị nhòe, mờ, kích thước, vị trí đặt không phù hợp, gây khó khăn hoặc không quét được thông tin hoặc thông tin sai lệch; dữ liệu của tem QR code hoặc tem mã số, mã vạch trên các sản phẩm chủ yếu mới chỉ có thể truy xuất một số thông tin về chủ thể sản xuất và thông tin sản phẩm như: công dụng sản phẩm, giá sản phẩm, ngày sản xuất, hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng, bảo quản..., chưa đáp ứng đầy đủ các thông tin quy định theo tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, tiêu chuẩn khu vực, tiêu chuẩn quốc tế tương ứng với chủng loại sản phẩm, hàng hóa và theo Thông tư số 02/2024/TT-BKHCN, ngày 28/3/2024 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về quản lý TXNG sản phẩm.

Theo số liệu khảo sát, hiện nhu cầu các cơ sở sản xuất, kinh doanh áp dụng tem TXNG cho sản phẩm, hàng hóa vẫn đang có xu hướng tăng qua các năm (6 tháng đầu năm 2024 có 715 cơ sở có nhu cầu dán tem TXNG, tăng 8,43% so với cùng kỳ là 605 cơ sở; trong đó, có 605 cơ sở (chiếm 84,61%) đang áp dụng tem TXNG tiếp tục có nhu cầu áp dụng TXNG; 110 cơ sở (chiếm 15,39%) chưa có nhu cầu áp dụng tem TXNG). Qua số liệu trên cho các sản phẩm có nhu cầu áp dụng tem TXNG đa dạng hơn; điều này cho thấy các cơ sở sản xuất, kinh doanh đã nhận thức rõ hơn được vai trò quan trọng của việc áp dụng tem TXNG sản phẩm, hàng hóa để nâng cao uy tín chất lượng, thương hiệu sản phẩm và tạo niềm tin đối với người tiêu dùng tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Từ thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với nhu cầu dán tem TXNG trên địa bàn tỉnh, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Trần Duy Bình cho biết: Thời gian tới, để nâng cao hoạt động quản lý Nhà nước và hoạt động áp dụng về TXNG cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh, Sở Sở Khoa học và Công nghệ sẽ kiến nghị với UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương cần tham mưu ban hành chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh trong việc xây dựng, áp dụng hệ thống TXNG và xây dựng cơ sở dữ liệu, quản lý hệ thống thông tin TXNG sản phẩm theo lĩnh vực quản lý thuộc ngành, địa phương. Tiếp tục tuyên truyền đẩy mạnh hoạt động TXNG để phục vụ hội nhập quốc tế và nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước; bảo đảm chất lượng, tính an toàn của sản phẩm, hàng hóa; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và sức khỏe người tiêu dùng. Quan tâm tăng cường bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách cho hoạt động TXNG như: đào tạo, tập huấn, tuyên truyền các quy định pháp luật; các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, quốc tế và tài liệu hướng dẫn hệ thống TXNG; tham quan, khảo sát và học tập kinh nghiệm các mô hình áp dụng các giải pháp, công nghệ TXNG ở các tỉnh, thành trong nước; hỗ trợ cho các tổ chức, doanh nghiệp, hộ sản xuất, kinh doanh triển khai, áp dụng và quản lý TXNG; hỗ trợ triển khai thí điểm mô hình áp dụng hệ thống TXNG sản phẩm, hàng hóa đối với một số sản phẩm, hàng hóa tiêu biểu để rút kinh nghiệm, hoàn thiện quy trình thực hiện và nhân rộng hoạt động TXNG.

Bài và ảnh: Trần Hằng