Hình thành thói quen đọc sách cho học sinh

Sách là “kho tàng tri thức” vô giá của nhân loại. Đọc sách không chỉ làm phong phú thêm kiến thức về khoa học cũng như đời sống mà còn giúp các em học sinh giải trí sau những giờ học tập căng thẳng. Do đó, rèn luyện thói quen đọc sách cho học sinh và phát triển văn hóa đọc trong học đường luôn được các trường học trong tỉnh coi trọng và xem đó là một trong những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Học sinh Trường THCS Tây Đô (Vĩnh Lộc) đọc sách tại thư viện nhà trường.

Xác định hình thành thói quen đọc sách là giải pháp giúp học sinh có vốn sống tốt hơn cũng như chủ động bồi đắp những kiến thức còn thiếu, còn yếu trong học tập, những năm qua, Trường THCS Tây Đô (Vĩnh Lộc) luôn quan tâm đến việc hình thành thói quen đọc sách cho học sinh và phát triển văn hóa đọc trong nhà trường. Để làm được điều đó, nhà trường đã phát huy tối đa vai trò của thư viện trường học, tạo không gian mở, thân thiện để học sinh có thể tham gia đọc sách sau mỗi giờ học chính khóa. Thầy giáo Trịnh Trung Châu, Hiệu trưởng Trường THCS Tây Đô chia sẻ: “Nhằm lan tỏa tình yêu sách, khuyến khích phát triển văn hóa đọc, nhà trường đã huy động các nguồn lực xây dựng thư viện khang trang theo tiêu chí trường đạt chuẩn quốc gia với hơn 5.600 đầu sách, báo các loại. Thư viện nhà trường mở cửa liên tục các ngày trong tuần để học sinh, giáo viên có thể đến đọc sách, tìm tư liệu sau mỗi giờ học chính khóa. Mục tiêu của nhà trường là xây dựng một thư viện mở theo đúng nghĩa, ở đó sách không chỉ để trưng bày, trang trí, mà để phục vụ tối đa nhu cầu đọc, học, nghiên cứu của cả giáo viên và học sinh. Và quan trọng hơn là, từ hoạt động của thư viện cũng như sự bồi đắp của giáo viên, các em học sinh sẽ yêu thích việc đọc sách và hình thành thói quen đọc sách”.

Tại Trường THCS thị trấn Hậu Lộc (Hậu Lộc), ngoài đầu tư, duy trì hoạt động thư viện nhà trường để học sinh, giáo viên đọc sách, nghiên cứu tư liệu giảng dạy và mượn sách về nhà, nhà trường còn xây dựng tại mỗi lớp một thư viện di động để học sinh đọc lúc ra chơi, trước hoặc sau mỗi giờ học. Đặc biệt, thời gian qua, nhà trường đã tạo ra nhiều không gian để học sinh có thể tiếp cận với sách như tổ chức hội thi “Chúng em kể chuyện theo sách”; “Ngày hội đọc sách”, qua đó góp phần vun bồi tình yêu với sách cho các em học sinh.

Không dừng lại ở các thư viện, tủ sách trong lớp học, từ ý tưởng muốn tạo nên một điểm nhấn về cảnh quan sư phạm, giúp học sinh có một sân chơi bổ ích sau giờ học căng thẳng, đồng thời phát triển văn hóa đọc trong nhà trường, mô hình thư viện xanh đã được hình thành ở nhiều trường học trong tỉnh như Trường Tiểu học Xuân Lai, Tiểu học Xuân Lập (Thọ Xuân); Trường Tiểu học Quảng Hải (Quảng Xương)... Thầy giáo Phạm Văn Tuân, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Xuân Lai (Thọ Xuân) cho biết: Mô hình thư viện xanh được nhà trường xây dựng từ năm 2021 với diện tích 110m2. Để tạo hứng thú đọc sách cho học sinh, thư viện được bố trí hài hòa, hợp mỹ quan, gần gũi, thân thiện với thiên nhiên. Bên trong thư viện được thiết kế đơn giản với các tủ, kệ đựng sách, báo được sắp xếp ngay ngắn ở các vị trí dễ nhận biết, thuận tiện cho việc đọc của các em học sinh. Hiện, thư viện xanh của nhà trường có gần 5.000 đầu sách, với nhiều thể loại khác nhau như sách tham khảo về kiến thức học tập, các loại truyện tranh thiếu nhi, truyện cười, truyện cổ tích...

Thực tế đã minh chứng, việc phát triển văn hóa đọc có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với học sinh, giúp các em hình thành lối sống lành mạnh, hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử gây hại sức khỏe và mạng xã hội thiếu kiểm soát, ảnh hưởng đến sự phát triển tâm sinh lý học sinh. Em Nguyễn Minh Đức, học sinh Trường Tiểu học, THCS, THPT Đông Bắc Ga (TP Thanh Hóa) chia sẻ: “Trước đây, ngoài giờ học em thường xem tivi, điện thoại. Nhưng từ khi nhà trường phát động, khuyến khích học sinh đến thư viện, em bắt đầu đọc sách. Việc đọc sách thường xuyên không chỉ giúp em rèn luyện kỹ năng đọc, mà còn bổ sung thêm nhiều kiến thức về lịch sử, xã hội và những kỹ năng sống”.

Có thể thấy, những không gian đọc sách trong trường học đã, đang tạo môi trường lành mạnh giúp học sinh rèn luyện thói quen tiếp xúc hằng ngày với tri thức mới qua những trang sách, từ đó góp phần nuôi dưỡng tâm hồn và hình thành những tính cách tốt đẹp cho học sinh. Chính vì vậy, ngoài đầu tư xây dựng thư viện chuẩn với những đầu sách hữu ích phù hợp từng lứa tuổi, nhiều trường học còn xây dựng các chuỗi hoạt động trải nghiệm để lan tỏa văn hóa đọc đến với mỗi cán bộ, giáo viên, học sinh. Thậm chí có những trường đã chọn sách là điểm nhấn, là quà tặng cho học sinh mỗi dịp tổng kết năm học. Tuy nhiên, không ít cán bộ quản lý và giáo viên cho rằng, để phát triển, hình thành thói quen đọc sách cho học sinh và nâng cao hơn nữa văn hóa đọc trong nhà trường, ngoài sự quan tâm đầu tư của các trường học, rất cần có sự chung tay, hỗ trợ từ phía phụ huynh học sinh và cộng đồng xã hội. Các bậc phụ huynh phải nhận thức rằng, đọc sách là con đường ngắn nhất để tích lũy tri thức từ cơ bản đến chuyên sâu ở mọi lĩnh vực. Từ đó quan tâm đầu tư, động viên, khuyến khích con em mình đọc sách mọi lúc, mọi nơi nếu có thể.

Bài và ảnh: Phong Sắc