ĐBQH Mai Văn Hải góp ý vào dự án Luật Báo chí (sửa đổi)

Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, chiều 24/11, Quốc hội làm việc tại hội trường để thảo luận về dự án Luật Báo chí (sửa đổi).

Tham gia góp ý, ĐBQH Mai Văn Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cơ bản thống nhất với tờ trình của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hoá, Xã hội về dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Theo đó, việc sửa đổi Luật báo chí nhằm thể chế hóa kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác báo chí trong tình hình mới; điều chỉnh, quản lý hoạt động báo chí kịp thời, phù hợp trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của khoa học, công nghệ, truyền thông hiện đại; khắc phục những bất cập, tồn tại sau hơn 8 năm tổ chức thi hành Luật Báo chí hiện hành.

Điều 10: Chính sách của Nhà nước về phát triển báo chí. Qua tổng kết Luật Báo chí 2016, chi ngân sách nhà nước cho báo chí còn rất thấp (chi thường xuyên còn dưới 0,5%; chi đầu tư dưới 0,3%). Một số cơ quan báo chí lớn chưa có đặt hàng từ ngân sách. Nguồn thu từ quảng cáo trong bối cảnh công nghệ số bị tụt giảm, nhất là báo in. Nguồn thu từ quảng cáo trực tuyến của các cơ quan báo chí còn lại khoảng 30%, đây là vấn đề rất khó khăn, gây áp lực tài chính lên các cơ quan báo chí, ảnh hưởng đến hoạt động báo chí.

Vì vậy, để các cơ quan báo chí thực hiện tốt các nhiệm vụ thông tin tuyên truyền, phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin thiết yếu và truyền thông chính sách, đại biểu Mai Văn Hải đề nghị cần rà soát để có các chính sách hỗ trợ, ưu đãi tốt hơn về thuế; có chính sách về giao nhiệm vụ, đặt hàng cho các cơ quan báo chí để giảm áp lực về tài chính cho các cơ quan báo chí, có chính sách về tiền lương để các nhà báo, phóng viên an tâm công tác.

Điều 22: Văn phòng đại diện, phóng viên thường trú của cơ quan báo chí Việt Nam. Theo đó, điểm c khoản 1 quy định: “Cơ quan báo chí quy định tại điểm b khoản này cử tối đa không quá 3 phóng viên thường trú hoạt động độc lập tại 1 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”. Đây là những cơ quan báo chí sự nghiệp ngoài công lập, là đơn vị tự chủ 100% hoạt động theo cơ chế tài chính doanh nghiệp. Vì vậy, đại biểu đề nghị xem xét không nên quy định không quá 3 phóng viên mà chỉ nên quy định nguyên tắc bố trí phóng viên thường trú hoạt động ở tỉnh, còn số lượng cụ thể, để cho cơ quan báo chí tự quyết định phù hợp với từng địa bàn cấp tỉnh khác nhau.

Khoản 2 Điều 22: “UBND tỉnh có trách nhiệm kiểm tra các điều kiện hoạt động của cơ quan thường trú, văn phòng đại diện, phóng viên thường trú”. Theo đó, qua tổng kết thi hành Luật Báo chí cho thấy tình trạng văn phòng đại diện, phóng viên thường trú hoạt động gây bức xúc cho một số địa phương, doanh nghiệp. Nguyên nhân là do một số cơ quan báo chí buông lỏng quản lý, thiếu kiểm soát để một bộ phận nhà báo, phóng viên, cộng tác viên, lợi dụng danh nghĩa báo chí để trục lợi; một số cơ quan báo chí còn tạo sức ép về làm kinh tế, thậm chí là giao, khoán chỉ tiêu doanh thu, quảng cáo cho Văn phòng đại diện. Mô hình Văn phòng đại diện của các cơ quan báo chí rất khác nhau....Đại biểu thống nhất với dự thảo luật về phân cấp cho UBND tỉnh chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về báo chí. Nhưng đề nghị nên quy định UBND cấp tỉnh chỉ chịu trách nhiệm kiểm tra các điều kiện hoạt động của Văn phòng đại diện, phóng viên thường trú của các cơ quan báo là đơn vị sự nghiệp ngoài công lập; còn các cơ quan thường trú của các cơ quan báo chí là đơn vị sự nghiệp công lập của Trung ương, Chính phủ, bộ ngành trên địa bàn tỉnh thì nên giao trách nhiệm cho các cơ quan báo chí chủ quản có trách nhiệm kiểm tra, UBND cấp tỉnh chỉ có trách nhiệm phối hợp.

Điều 31: Trách nhiệm của cơ quan báo chí khi mở kênh nội dung trên không gian mạng, đại biểu cơ bản nhất trí như dự thảo, cơ quan báo chí chịu trách nhiệm về nội dung, bản quyền khi đăng tải thông tin trên kênh nội dung trên không gian mạng. Nhưng trên thực tế, trên không gian mạng, bên cạnh những thông tin có lợi, góp phần rất quan trọng trong công cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, tạo điều kiện rất thuận lợi để lan tỏa thông tin chính thống, gương người tốt việc tốt, sự bùng nổ công nghệ số đã đưa không gian mạng xã hội trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống người dân. Nhưng bên cạnh đó cũng rất nhiều thông tin xấu độc, xuyên tạc, bôi nhọ Đảng và Nhà nước, lợi ích quốc gia, dân tộc. Vì vậy, đại biểu đề nghị ngoài trách nhiệm như dự thảo cần bổ sung thêm trách nhiệm của các cơ quan báo chí khi mở kênh nội dung trên không gian mạng, cần phải có trách nhiệm cùng với các cơ quan chức năng, thực hiện tốt việc đấu tranh phản bác các thông tin xấu, độc trên không gian mạng, bôi nhọ Đảng, nhà nước, xâm hại đến lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân, lợi ích quốc gia dân tộc.

Về khoản 1 Điều 31, đại biểu thống nhất với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa, Xã hội về vấn đề bản quyền, hiện tượng vi phạm bản quyền, trích, sao chép tin, bài giữa các báo mà không xin phép, không trích dẫn nguồn là phổ biến; nhiều báo đưa cùng một nội dung giống nhau, nhất là báo điện tử của một số tờ báo. Vì vậy, đề nghị cần phải có quy định để bảo vệ bản quyền khi đăng, phát trên không gian mạng, để bảo vệ quyền tác giả và cũng để nâng cao chất lượng các tin, bài báo.

Quốc Hương