Tội phạm sử dụng công nghệ cao: Những biến tướng khó lường

Bài 2: Quyết liệt đấu tranh, xử lý

Tình hình hoạt động của tội phạm sử dụng công nghệ cao trên toàn quốc nói chung, ở Thanh Hóa nói riêng ngày càng gia tăng, phức tạp. Để ngăn chặn, đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này, Công an Thanh Hóa đã và đang triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp.

Lực lượng công an bắt giữ đối tượng Đinh Xuân Lợi, ở phường Lam Sơn, TP Thanh Hóa đã dùng công nghệ thông tin để đánh cắp tiền qua tài khoản ngân hàng.

Loại bỏ điều kiện phạm tội

Công an tỉnh đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tăng cường các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh. Đồng thời, chỉ đạo công an các phòng nghiệp vụ, địa phương chủ động nắm tình hình, phòng ngừa và đấu tranh triệt phá các tổ chức, đường dây, cá nhân lợi dụng công nghệ cao để hoạt động phạm tội. Củng cố chắc chắn hồ sơ, khởi tố các vụ việc có đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm. Tăng cường công tác trinh sát nắm tình hình diễn biến, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm, tập trung đấu tranh với các đối tượng là học sinh, sinh viên có kiến thức và đam mê công nghệ thông tin; các đối tượng không có việc làm ổn định thường tụ tập chơi game, các đối tượng kinh doanh qua mạng Internet; các đối tượng có biểu hiện bất minh về kinh tế mà hoạt động liên quan đến lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông... Cùng với công tác đấu tranh, lực lượng công an đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm sử dụng công nghệ cao; nâng cao ý thức tự bảo vệ tài sản của cơ quan, doanh nghiệp, cá nhân, cũng như kịp thời cung cấp các thông tin, dấu hiệu hoạt động của tội phạm công nghệ cao trong quá trình sử dụng công nghệ thông tin, sử dụng máy tính để kinh doanh, thông tin liên lạc. Đặc biệt là tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật trong các trường THPT, cao đẳng, đại học trên địa bàn nhằm giáo dục ý thức chấp hành pháp luật của học sinh, sinh viên. Bên cạnh đó, lực lượng công an tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin như bưu chính, viễn thông, ngân hàng, tài chính... để trao đổi thông tin tội phạm, nâng cao hiệu quả trong công tác phối hợp đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao. Với những giải pháp đồng bộ, hiệu quả, từ năm 2017 đến nay, lực lượng Công an tỉnh đã phát hiện điều tra và phối hợp điều tra, khởi tố gần 20 vụ, hơn 100 đối tượng liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao. Trong đó, có nhiều chuyên án lớn, nhiều đường dây tội phạm nguy hiểm, hoạt động xuyên quốc gia. Điển hình như ngày 19-6-2019, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Thanh Hóa đã điều tra, làm rõ và bắt giữ đối tượng Lại Văn Sơn (sinh năm 1989), ở huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng về hành vi “Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản”. Theo tài liệu của Cơ quan Cảnh sát điều tra: Sau khi quen biết chị L.T.S. (sinh năm 1989), ở xã Ngọc Lĩnh, huyện Tĩnh Gia, Lại Văn Sơn đã lập một tài khoản facebook với nick name Phan Cong Hoang và đăng ảnh đại diện là hình biểu trưng của lực lượng công an nhân dân. Đồng thời, làm quen và giới thiệu với chị S. là mình đang công tác tại một đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an. Sau đó, Sơn lập thêm các tài khoản facebook khác dưới các nick name Nguyen Thai, Hoang Thanh Tung, Duy Khoa và cũng lấy ảnh đại diện là những biểu trưng của lực lượng công an nhân dân để làm quen, nói chuyện với chị S. và tự giới thiệu là bạn đang công tác cùng đơn vị với Phan Cong Hoang. Sau một thời gian dài làm quen, khi đã tạo được tình cảm, lòng tin với chị S., với các tài khoản facebook trên, Sơn đã viện ra nhiều lý do để vay tiền của chị S. Chỉ tính từ tháng 8-2018 đến 3-2019, Lại Văn Sơn đã lừa đảo, chiếm đoạt của chị S. tổng số tiền 850 triệu đồng. Để tránh bị phát hiện, đối tượng này đã lấy chứng minh nhân dân mang tên Nguyễn Văn Thái mà y nhặt được, sau đó dán ảnh mình và mở tài khoản tại ngân hàng để chị S. chuyển tiền vào. Toàn bộ số tiền chiếm đoạt được, Lại Văn Sơn đã sử dụng vào việc lô đề, cờ bạc và chi tiêu cá nhân.

Ngày 28-5-2019 dưới sự chỉ đạo của Giám đốc và Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát Điều tra, Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an tỉnh đã triệt phá đường dây tổ chức đánh bạc và đánh bạc dưới hình thức game bài đổi thưởng trên mạng Internet quy mô lớn do Trần Quang Trường, sinh năm 1989 ở phường Quảng Thắng, TP Thanh Hóa cầm đầu. Các đối tượng cầm đầu đã lợi dụng mạng Internet để tổ chức đánh bạc online thông qua các ứng dụng game và xây dựng hệ thống đại lý cấp 1, cấp 2 để các con bạc có thể giao dịch mua, bán tiền game (bằng hình thức thanh toán trực tiếp hoặc chuyển qua tài khoản ngân hàng) và sử dụng tiền game để sát phạt nhau nhằm thu lời bất chính. Ngay sau đó, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố và bắt tạm giam 9 đối tượng liên quan đến đường dây tổ chức đánh bạc và đánh bạc dưới hình thức game bài đổi thưởng trên mạng Internet. Khám xét tại 5 đại lý game trên địa bàn TP Thanh Hóa, TP Sầm Sơn và TP Hà Nội, lực lượng công an đã thu giữ 7 máy tính bàn, 7 laptop; 34 điện thoại di động, 9 tập thẻ game phục vụ việc đánh bạc, 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở và đất, 1 xe ô tô, gần 500 triệu đồng tiền mặt, 2 modem wifi, khoảng 8.000 tập tài liệu thống kê tổng số tiền giao dịch đánh bạc và tổ chức đánh bạc của các đại lý game lên tới gần 4.000 tỷ đồng. Được biết, Công an Thanh Hóa cũng đã phong tỏa số tiền trên 6 tỷ đồng tại các ngân hàng là tang vật mà các đối tượng sử dụng để đánh bạc.

Một vụ án khác: Nắm bắt nhu cầu tuyển công nhân vào làm việc ở các nhà máy tại Khu Kinh tế Nghi Sơn tăng cao nên một số đối tượng lợi dụng nhận hồ sơ xin việc làm. Trong đó có Ngô Đức Quân, sinh năm 1990, ở xã Hải Châu (Tĩnh Gia) đã đăng tải lên mạng facebook nhiều thông tin liên quan đến việc nhận hồ sơ tuyển công nhân lao động cho các nhà máy và thu tiền với giá từ 200 đến 400 nghìn đồng/1 bộ hồ sơ. Chỉ tính từ đầu tháng 3-2017 đến khi bị bắt, Quân đã thu gần 200 bộ hồ sơ của những người dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An để lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 30 triệu đồng. Cơ quan cảnh sát điều tra cũng đã khám xét khẩn cấp nơi ở của Ngô Đức Quân và thu giữ 190 bộ hồ sơ xin việc làm.

Người dân cần nâng cao cảnh giác

Trên đây chỉ là một số trong nhiều vụ án liên quan đến loại tội phạm sử dụng công nghệ cao bị phanh phui trong thời gian gần đây. Và nó phản ánh cuộc đấu tranh chống những “siêu tội phạm” này đang diễn biến phức tạp bởi thủ đoạn ngày càng tinh vi. Trung tá Phạm Đức Nghiêm, Đội trưởng Đội Điều tra hướng dẫn án xâm phạm sở hữu, Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an tỉnh cho biết, để chủ động phòng ngừa và đấu tranh hiệu quả với tội phạm sử dụng công nghệ cao trong thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tăng cường các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh. Đồng thời, chỉ đạo công an các phòng nghiệp vụ, địa phương chủ động nắm tình hình, phòng ngừa và đấu tranh hiệu quả với những vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực thanh toán không dùng tiền mặt. Khi phát hiện hành vi có dấu hiệu tội phạm khẩn trương xác minh điều tra, xử lý nhằm hạn chế tối đa hậu quả có thể xảy ra với người dân và ngân hàng; phối hợp với Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh, cơ quan thông tin đại chúng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến để người dân nắm được các phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm sử dụng công nghệ cao...

Lực lượng công an bắt giữ các đối tượng tổ chức đánh bạc trên mạng Internet.

Bên cạnh sự vào cuộc của lực lượng công an thì các cơ quan chức năng cần tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền các phương thức, thủ đoạn hoạt động của loại tội phạm này để mọi người biết và cảnh giác. Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, thanh toán điện tử cần đầu tư, nâng cấp bảo mật hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu. Mỗi cá nhân cần cảnh giác, hạn chế đăng tải thông tin cá nhân lên mạng xã hội, nhằm tránh các đối tượng xấu lợi dụng để hoạt động phạm tội. Khi nhận thấy các yêu cầu nạp tiền, chuyển tiền vào tài khoản có dấu hiệu nghi vấn thì phải trình báo ngay cho cơ quan công an để can thiệp, xử lý. Mặt khác, việc kiện toàn, đào tạo nâng cao trình độ và đầu tư trang thiết bị cho lực lượng trực tiếp phòng ngừa, đấu tranh với loại tội phạm này là rất cần thiết...

Quốc Hương