Thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh

Người đứng đầu các ngành, địa phương, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm trước pháp luật và Chủ tịch UBND tỉnh trong trường hợp thiếu trách nhiệm để xảy ra vi phạm quy định về chống khai thác IUU, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ “Thẻ vàng” của EC, thuộc địa bàn/phạm vi quản lý.

Cán bộ Đồn Biên phòng Hải Hòa phát tờ rơi tuyên truyền chống khai thác IUU cho các ngư dân và chủ phương tiện tàu cá trên địa bàn.

Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá vừa có Công điện số 04/CĐ-UBND về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) trên địa bàn tỉnh.

Trong 6 năm qua, công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh được các cấp, các ngành, đơn vị liên quan triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt; qua đó, nhận thức về chống khai thác IUU của ngư dân được nâng lên rõ rệt; không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ; tỷ lệ tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt 100%; tàu cá được đánh dấu theo quy định đạt 100%.

Tuy nhiên, theo kết quả kiểm tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vào ngày 24/2/2024, công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh chuyển biến chậm, một số tồn tại, hạn chế chưa khắc phục triệt để, như: Còn tồn tại tàu cá “3 không”, tàu chưa đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản; số lượng tàu cá mất kết thiết bị giám sát hành trình (VMS) còn nhiều, diễn ra thường xuyên; giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng còn yếu kém; công tác thực thi pháp luật, xác minh, xử lý các hành vi vi phạm khai thác IUU còn rất hạn chế so với vụ việc vi phạm; chất lượng nhật ký khai thác thủy sản chưa đảm bảo, việc kiểm tra, đối chiếu với dữ liệu VMS còn hạn chế.

Theo thông tin của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, dự kiến tháng 4 năm 2024, Đoàn Thanh tra EC tổ chức đợt thanh tra lần thứ 5 để xem xét gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” đối với thủy sản Việt Nam; tỉnh Thanh Hóa là một trong những địa phương trọng điểm tại đợt thanh tra lần thứ 5 của Đoàn Thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC). Vì vậy, để khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế nêu trên, kịp thời ngăn chặn, chấm dứt tình trạng khai thác IUU trên địa bàn tỉnh, góp phần cùng cả nước sớm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC; đặc biệt là không để ảnh hưởng đến uy tín, vị thế, hình ảnh của quốc gia; Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc các sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính, Thông tin và Truyền thông; Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Giám đốc Công an tỉnh, Giám đốc Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Tổng biên tập Báo Thanh Hóa, Chủ tịch UBND các huyện thị xã, thành phố ven biển và thành phố Thanh Hóa và Thủ trưởng các sở, ngành, đơn vị có liên quan, theo chức năng, nhiệm vụ được giao thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tại Thông báo số 54/TB-VPCP ngày 16/2/2024 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT tại Công văn số 1577/BNN-KN ngày 5/3/2024 (có Thông báo số 54/TB-VPCP ngày 16/2/2024 của Văn phòng Chính phủ và Công văn số 1577/BNN-KN ngày 05/3/2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn gửi kèm theo), trong đó tập trung thực hiện các nội dung sau:

1. Tiếp tục quán triệt sâu sắc, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, của Thủ tướng Chính phủ (tại Quyết định số 81/QĐ-TTg ngày 13/2/2023, Công điện số 265/CĐ-TTg ngày 17/4/2023, Công điện số 1058/CĐ-TTg ngày 4/11/2023); nội dung Kế hoạch số 279/KHUBND ngày 5/12/2022 của UBND tỉnh về việc Kế hoạch triển khai Đề án “Phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đến năm 2025”; Kế hoạch 45/KH-UBND ngày 2/3/2023 về việc triển khai Quyết định số 81/QĐ-TTg ngày 13/2/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc Ban hành “Kế hoạch hành động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu lần thứ 4 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” và các văn bản chỉ đạo khác có liên quan. Gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp xã trong công tác kiểm soát tàu cá, phân công cán bộ phụ trách đến từng hộ, chủ tàu cá để tuyên truyền, vận động, răn đe, ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp có dấu hiệu đưa tàu/ngư dân đi khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Kiên quyết xử lý các tổ chức, cá nhân không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao trong thi hành công vụ, vi phạm quy định của pháp luật, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ “Thẻ vàng” của cả nước; kịp thời động viên, khen thưởng, khích lệ các tấm gương điển hình trong chống khai thác IUU.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cơ quan thường trực Ban chỉ đạo IUU tỉnh)

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Công an tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển, thành phố Thanh Hóa và các đơn vị có liên quan (nếu thấy cần thiết), tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan để xảy ra các tồn tại, hạn chế nêu trên, trên cơ sở đó có giải pháp cụ thể để khắc phục các tồn tại, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, hoàn thành việc khắc phục trong tháng 3 năm 2024; báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 16/3/2024.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển thành lập các Tổ công tác mở đợt cao điểm thực thi pháp luật từ nay đến tháng 4 năm 2024, gồm: Tổ công tác kiểm soát tàu cá ra, vào các cửa lạch, cảng cá, bến cá tư nhân/truyền thống... (kiểm soát 24/24h); Tổ công tác rà soát tàu cá “3 không”, tàu cá ngắt kết nối VMS; kiên quyết không cho tàu cá ra khơi hoạt động sản xuất khi không đủ điều kiện về thủ tục, hồ sơ, thiết bị VMS,... xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm IUU, đặc biệt ngắt kết nối VMS theo quy định.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố thành lập Đoàn Công tác tổ chức kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của Ban chỉ đạo IUU cấp huyện, các Tổ công tác thực thi nhiệm vụ tại địa phương ven biển, Chi cục Thủy sản, đồn/trạm Biên phòng tuyến biển, Ban Quản lý cảng cá, Văn phòng đại diện thanh tra kiểm soát nghề cá.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố rà soát, thống kê nắm chắc số lượng tàu cá, chỉ đạo Chi cục Thủy sản tổ chức lực lượng xuống các địa phương, cảng cá, khu neo đậu để hỗ trợ chủ tàu cá thực hiện thủ tục, hồ sơ đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác thủy sản, cấp giấy chứng nhận ATTP... theo đúng quy định; lập danh sách tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản (đảm bảo nắm chắc số lượng, tình trạng, vị trí neo đậu hàng ngày) gửi lực lượng Biên phòng, Tổ công tác tuần tra, kiểm soát để có biện pháp quản lý theo quy định. Cập nhật đầy đủ dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase); quản lý chặt chẽ hoạt động của tàu cá trong và ngoài tỉnh hoạt động trên địa bàn; tàu cá của tỉnh hoạt động ở địa phương khác, đảm bảo không vi phạm IUU.

- Có biện pháp theo dõi, giám sát 100% sản lượng thủy sản khai thác tại các cảng cá chỉ định, thu, nộp nhật ký khai thác đảm bảo chất lượng, có sự kiểm tra, đối khớp với dữ liệu VMS, đảm bảo truy xuất được nguồn gốc; thực hiện nghiêm các quy định việc kiểm soát tàu cá ra vào cảng; duy trì công tác bảo đảm vệ sinh môi trường, ninh trật tự tại khu vực cảng cá,... Yêu cầu cán bộ thực thi nhiệm vụ tại Ban Quản lý cảng cá, Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm soát nghề cá nắm vững quy định về chống khai thác IUU; tổ chức trực ca đảm bảo quân số (nòng cốt là Chi cục Thủy sản, lực lượng Biên phòng); trang phục, tác phong làm việc đảm bảo đúng quy định.

- Tổng hợp, báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch UBND tỉnh kết quả thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh trước ngày 31/3/2024.

3. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển, tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra, vào cửa lạch, khu vực bãi ngang, bến cá tư nhân/truyền thống, các hoạt động khai thác thủy sản trên biển; kiên quyết không cho các tàu cá ra khơi đi khai thác khi chưa đủ thủ tục giấy tờ, ngắt kết nối VMS... và xử lý nghiêm theo quy định; kiểm tra, xác minh và xử lý nghiêm tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển (tổng hợp kết quả xử lý về Sở Nông nghiệp và PTNT trước ngày 28/3/2024); nếu để xảy ra tình trạng tàu cá trên địa bàn tỉnh ra khơi không đảm bảo quy định, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC, yêu cầu kiểm điểm, xử lý tổ chức, cá nhân để xảy ra vi phạm.

4. Công an tỉnh, chỉ đạo các lực lượng chức năng nắm bắt tình hình, phát hiện, điều tra, xử lý các tổ chức, cá nhân môi giới đưa tàu cá và ngư dân đi khai thác hải sản trái phép tại các vùng biển nước ngoài; phối hợp với Sở Ngoại vụ, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh xác minh nhân thân của ngư dân (nếu bị nước ngoài bắt giữ, xử lý) để phục vụ công tác bảo hộ công dân, sớm đưa ngư dân về nước.

5. Báo Thanh Hóa, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh và các cơ quan thông tin đại chúng phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan, tăng thời lượng, tần suất phát sóng, kịp thời thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, trang web, mạng xã hội,... các quy định về chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh; tổ chức biểu dương, phê bình các địa phương, cơ quan, đơn vị và cá nhân làm tốt hoặc chưa tốt trong công tác chống khai thác IUU.

6. UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển và thành phố Thanh Hóa

- Khẩn trương rà soát, hoàn thành 100% việc đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 6m đến dưới 12m theo quy định; chỉ đạo UBND cấp xã thống kê đầy đủ tàu cá có chiều dài lớn nhất dưới 6m (trước ngày 28/3/2024). Chủ tịch UBND huyện, thị xã, thành phố, chịu trách nhiệm trước quy định của pháp luật và Chủ tịch UBND tỉnh nếu tàu cá trên địa bàn không hoàn thành việc đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, thống kê tàu cá theo quy định.

- Tổ chức giám sát 100% sản lượng bốc dỡ tại các cảng cá do cấp huyện quản lý, bến cá tư nhân/truyền thống, khu neo đậu tự nhiên... Báo cáo kết quả thực hiện về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trước ngày 5 hằng tháng.

- Phối hợp với các lượng lượng chức năng thực hiện kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cửa lạch, khu vực bãi ngang ven biển; kiểm tra, xác minh, xử lý đối với các trường hợp tàu cá ngắt kết nối thiết bị VMS; nắm chắc diễn biến tàu cá tại địa phương đến t ng hộ dân.

- Tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trước ngày 28/3/2024.

7. Sở Tài chính chủ trì và phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị có liên quan, tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh bố trí kinh phí để phục vụ công tác chống khai thác IUU theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Thủy sản, các văn bản pháp luật liên quan và khả năng ngân sách hàng năm.

8. Các sở, ngành và các thành viên Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh theo Quyết định số 773/QĐ-UBND ngày 9/3/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh tăng cường theo dõi, đôn đốc, kiểm tra công tác chống khai thác IUU; phát hiện những khó khăn, hạn chế trong công tác chống khai thác IUU, kịp thời đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo khắc phục.

9. Đề nghị Ủy ban MTTQ tỉnh, các tổ chức, đoàn thể tăng cường phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển, vận động đoàn viên, hội viên và Nhân dân tuân thủ, thực hiện tốt quy định pháp luật về thủy sản, chống khai thác IUU, nghĩa vụ, trách nhiệm của công dân góp phần gỡ “Thẻ vàng” của EC, nâng cao hình ảnh, vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Yêu cầu Giám đốc các sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính, Thông tin và Truyền thông, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Giám đốc Công an tỉnh, Giám đốc Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Tổng biên tập Báo Thanh Hóa, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển và Thành Phố Thanh Hóa tổ chức thực hiện nghiêm các nội dung tại Công điện này.

Người đứng đầu các ngành, địa phương, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm trước pháp luật và Chủ tịch UBND tỉnh trong trường hợp thiếu trách nhiệm để xảy ra vi phạm quy định về chống khai thác IUU, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ “Thẻ vàng” của EC, thuộc địa bàn/phạm vi quản lý.

TS (Nguồn: UBND tỉnh Thanh Hóa)