Phát huy vai trò tập hợp trí thức khoa học và công nghệ

Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) là lực lượng nòng cốt trong phát triển kinh tế - xã hội, vì vậy những năm qua, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (viết tắt là Liên hiệp hội) đã làm tốt vai trò tập hợp, đoàn kết và phát huy trí tuệ, sáng tạo của đội ngũ trí thức.

Đội ngũ trí thức Liên hiệp hội luôn phát huy vai trò trong phát triển khoa học và công nghệ của tỉnh.

Liên hiệp hội đã chủ động tổ chức các hội nghị học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng, phổ biến chính sách, pháp luật của Nhà nước, đồng thời tổ chức nhiều hội nghị tham vấn, đối thoại để trí thức thẳng thắn bày tỏ ý kiến, góp ý cho các chủ trương, dự thảo văn kiện, đề án phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Nhiều ý kiến xác đáng từ giới trí thức đã được tiếp thu, thể hiện vai trò phản biện xã hội ngày càng rõ nét.

Các hoạt động tôn vinh, gặp mặt, tri ân trí thức tiêu biểu nhân Ngày KH&CN Việt Nam (18/5), Ngày thành lập Liên hiệp hội (28/10) hay các dịp lễ lớn đã trở thành điểm nhấn trong đời sống tinh thần của đội ngũ trí thức. Trong nhiệm kỳ, Liên hiệp hội đã tôn vinh hàng chục trí thức tiêu biểu, đề cử nhiều nhà khoa học đạt danh hiệu trí thức KH&CN tiêu biểu toàn quốc và nhà khoa học của nhà nông Việt Nam. Những hoạt động ấy không chỉ ghi nhận đóng góp của giới khoa học, mà còn lan tỏa niềm tự hào, khích lệ tinh thần sáng tạo trong cộng đồng trí thức Thanh Hóa.

Là thành viên tích cực của MTTQ Việt Nam tỉnh Thanh Hóa, Liên hiệp hội còn đảm nhiệm tốt vai trò cầu nối giữa các hội thành viên với các cơ quan Đảng, Nhà nước, MTTQ tỉnh; tích cực tham gia các phong trào thi đua, cuộc vận động lớn của tỉnh. Đặc biệt, đại diện Liên hiệp hội đã được giới thiệu, trúng cử đại biểu HĐND tỉnh khóa XVIII, trực tiếp nói lên tiếng nói đại diện cho đội ngũ trí thức KH&CN, góp phần nâng cao uy tín và vị thế của tổ chức.

Trong nhiệm kỳ qua, Liên hiệp hội đã thể hiện rõ vai trò tư vấn, phản biện, góp phần vào việc hoạch định và triển khai các chủ trương lớn của tỉnh. Đáng chú ý, Liên hiệp hội là đơn vị tham mưu ban hành “Quy chế tiếp xúc, gặp gỡ, tham vấn và đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh với đội ngũ trí thức”, một trong những mô hình đầu tiên trong cả nước, tạo cơ chế để trí thức được trực tiếp đối thoại với lãnh đạo, bày tỏ tâm tư, hiến kế cho tỉnh. Đồng thời, Liên hiệp hội cũng tham mưu cho UBND tỉnh ban hành “Quy chế xét chọn, tôn vinh danh hiệu trí thức KH&CN tiêu biểu”, tạo động lực lan tỏa tinh thần cống hiến trong giới khoa học.

Công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội đạt kết quả nổi bật với 685 nhiệm vụ thực hiện, trong đó 544 nhiệm vụ cấp tỉnh. Nhiều phản biện có chất lượng, đóng góp quan trọng trong việc hoàn thiện các đề án, quy hoạch, chính sách phát triển. Các hội thành viên như Hội Luật gia, Hội Quy hoạch - Phát triển đô thị, Hội Bảo vệ môi trường, Hội Cầu đường... đã đảm nhiệm hiệu quả vai trò phản biện, thẩm định hàng trăm dự án liên quan đến quy hoạch xây dựng, bảo tồn di tích, đánh giá tác động môi trường, hay tư vấn pháp lý cho người dân. Nhờ đó, hoạt động phản biện của Liên hiệp hội trở thành một kênh thông tin khoa học tin cậy, giúp lãnh đạo tỉnh có thêm cơ sở để ra quyết định.

Bên cạnh đó, hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao KH&CN cũng có bước tiến mạnh mẽ. Đội ngũ trí thức Thanh Hóa đã chủ trì hoặc tham gia hơn 700 nhiệm vụ KH&CN, trong đó 176 nhiệm vụ cấp bộ, cấp tỉnh. Nhiều công trình đạt Giải thưởng Sáng tạo KH&CN Việt Nam, Giải thưởng KH&CN Thanh Hóa, với những sản phẩm ứng dụng thiết thực trong các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, bảo vệ môi trường, y học, giáo dục, công nghệ thông tin.

Nhờ tập hợp tốt vai trò của đội ngũ trí thức KH&CN, đến nay, Liên hiệp hội có 34 hội thành viên, 14 trung tâm KH&CN, 5 đơn vị liên kết với hơn 24.000 hội viên. Trên 50% hội viên có trình độ đại học trở lên, trong đó có hàng trăm tiến sĩ, hàng nghìn thạc sĩ là lực lượng nòng cốt trong các hoạt động nghiên cứu, tư vấn, chuyển giao khoa học - kỹ thuật, đào tạo, truyền thông kiến thức.

Bộ máy Liên hiệp hội được củng cố, kiện toàn, đội ngũ cán bộ được đào tạo bài bản hơn, cơ sở vật chất từng bước hiện đại hóa. Hệ thống quản lý hồ sơ điện tử, chữ ký số được áp dụng sớm, góp phần nâng cao hiệu quả điều hành. Các hội thành viên hoạt động ngày càng đồng đều, 70% số hội duy trì sinh hoạt thường xuyên, nhiều hội có kết quả nổi bật trên lĩnh vực chuyên môn.

Trước yêu cầu phát triển mới, Liên hiệp hội tiếp tục đặt trọng tâm vào đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, mở rộng mạng lưới tập hợp trí thức, nhất là đội ngũ trẻ, trí thức trong doanh nghiệp và trí thức Thanh Hóa đang công tác ở các tỉnh, thành khác. Mục tiêu xuyên suốt là phát huy hơn nữa tiềm năng trí tuệ, tạo động lực cho KH&CN thực sự trở thành khâu đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Từ các diễn đàn khoa học, các công trình nghiên cứu, sáng kiến kỹ thuật đến những cuộc phản biện... có thể thấy rõ tâm huyết và trí tuệ của đội ngũ trí thức đang hòa vào dòng chảy phát triển chung. Trên hành trình ấy, Liên hiệp hội tiếp tục khẳng định vị thế là mái nhà chung của trí thức, là nơi hội tụ sức sáng tạo, kết nối tri thức vì tương lai phồn vinh của tỉnh nhà.

Bài và ảnh: Trường Giang