Nhà vô địch phòng thủ mới của Châu Âu xuất hiện

Đức hiện có ngân sách quốc phòng cao nhất châu Âu, vượt qua Vương quốc Anh, khi lục địa này đang gấp rút tăng chi tiêu quân sự.

Xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2A6 thực hiện diễn tập tại Augustdorf, Đức. Sascha Schuermann. Ảnh: Getty Images.

Theo số liệu mới nhất từ ​​Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại Anh, Berlin đã tăng chi tiêu quốc phòng hơn 23% vào năm 2024. Con số này bao gồm ngân sách cốt lõi của bộ quốc phòng, cũng như viện trợ cho Ukraine và quỹ quốc phòng đặc biệt của Đức.

Theo nhóm nghiên cứu, hiện nay chỉ có Mỹ có ngân sách quốc phòng lớn hơn Đức trong NATO. Fenella McGerty, thành viên cấp cao về kinh tế quốc phòng của IISS, cho biết không rõ liệu Đức có duy trì được vị thế mới này hay không, điều này phụ thuộc vào cách nước này đầu tư vào tương lai.

Một bản phân tích thường niên về lực lượng vũ trang thế giới và chi tiêu quốc phòng toàn cầu của IISS cho biết cuộc chiến ở Ukraine là động lực chính thúc đẩy chi tiêu quốc phòng ở Châu Âu.

Tuy nhiên, khi chính quyền Cộng hòa mới do Donald Trump lãnh đạo xuất hiện, các đồng minh NATO bắt đầu lo lắng về việc liệu Mỹ dưới thời tổng thống mới có cắt giảm sự hỗ trợ của mình cho quân đội châu Âu hay không.

Sau một tháng đảm nhiệm chức tổng thống, Donald Trump đã kêu gọi châu lục này dành 5% GDP của mỗi quốc gia NATO cho quốc phòng - một mục tiêu hiện nằm ngoài tầm với của nhiều thành viên trong liên minh.

Marcus Faber, Chủ tịch Ủy ban quốc phòng của quốc hội Đức, cho biết NATO sẽ thúc đẩy mục tiêu chi tiêu quốc phòng ở mức 3% GDP.

Tháng trước, Thủ tướng Đức Olaf Scholz đã phản đối mục tiêu 5% của Donald Trump, nói rằng ngưỡng này chỉ có thể đạt được thông qua “việc tăng thuế mạnh hoặc cắt giảm mạnh nhiều thứ quan trọng”.

Các quốc gia vùng Baltic trong phạm vi tiếp cận được với lãnh thổ Nga, cũng như Ba Lan, đã cam kết vượt quá 3% và hơn thế nữa. Các quốc gia khác, đặc biệt là các quốc gia ở Tây Âu như Ý và Tây Ban Nha, vẫn chưa đạt được yêu cầu 2% được nêu ra cho các thành viên NATO.

Chi tiêu quốc phòng của châu Âu đã tăng gần 12% theo giá trị thực vào năm 2024. Tuy nhiên, chi tiêu quân sự của châu Âu vẫn chiếm chưa đến 1/3 tổng chi tiêu quốc phòng của NATO.

Các nước châu Âu cũng đang căng thẳng vì các điều khoản viện trợ cho Ukraine. Kiev phụ thuộc rất nhiều vào viện trợ của phương Tây, cụ thể là từ Washington, để hỗ trợ cho nỗ lực chiến tranh của mình.

Nếu Mỹ ngừng cung cấp viện trợ, các nước châu Âu ủng hộ Ukraine sẽ phải quyết định xem họ sẽ tăng mạnh viện trợ cho Kiev hay ngừng cung cấp hoàn toàn.

Trên thực tế, chi tiêu quốc phòng trên toàn thế giới đã tăng 7,4% trong năm qua, ngoại trừ khu vực cận Sahara của Châu Phi. Trên toàn cầu, chi tiêu quốc phòng đã tăng từ 2,24 nghìn tỷ đô la vào năm 2023 lên 2,46 nghìn tỷ đô la vào năm 2024, theo IISS.

Chỉ tính riêng tại châu Âu, chi tiêu quốc phòng đã tăng gần 12% theo giá trị thực tế vào năm 2024, đánh dấu mức tăng trong 10 năm liên tiếp.

TD