Người nặng lòng với tương Xuân Phả

Xuân Phả, nay thuộc xã Xuân Trường, huyện Thọ Xuân, là một ngôi làng giàu truyền thống và văn hóa nổi tiếng với nghề làm tương đặc trưng. Nhưng ít ai biết rằng, đằng sau hương vị thơm ngon ấy là câu chuyện về một người con luôn nặng lòng với nghề truyền thống...

Từ việc tìm nguồn nguyên liệu sạch, duy trì quy trình sản xuất thủ công, đến việc học hỏi các kỹ thuật mới để đảm bảo chất lượng sản phẩm, anh Dũng đều tự mình tìm tòi và thử nghiệm. Ảnh: Hoàng Sơn

Sinh ra và lớn lên trong gia đình có truyền thống làm tương, anh Đỗ Xuân Dũng đã gắn bó với hương vị đặc trưng của tương Xuân Phả từ những ngày thơ bé. Tiếng lạch cạch của cối đá xay, mùi thơm phức của đậu tương và ngô nếp rang vàng đã in sâu trong tâm trí anh như một phần không thể thiếu của ký ức làng quê yên bình. Thế nhưng, thời gian qua đi, nghề làm tương ở xã Xuân Trường dần bị mai một bởi áp lực từ cuộc sống hiện đại và sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng.

Không muốn sản phẩm truyền thống từ bao đời của cha ông bị mai một, năm 2015, với quyết tâm hồi sinh và phát triển sản phẩm của địa phương, anh Dũng đã bắt đầu hành trình khởi nghiệp với thương hiệu tương Xuân Phả (còn gọi là tương Xuân Pha).

Hồi sinh hương vị quê hương

Khi được hỏi về nguồn cảm hứng khiến anh quyết tâm khởi nghiệp, anh Dũng xúc động chia sẻ: "Là một người con của vùng đất Xuân Trường, tôi lớn lên trong gia đình có truyền thống nhiều đời gắn bó với nghề làm tương. Từ nhỏ, hình ảnh những chum tương đã khắc sâu vào ký ức, trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ để tôi bắt đầu hành trình hồi sinh và phát triển sản phẩm này. Đặc biệt, khi tình cờ được tiếp cận phong trào thanh niên khởi nghiệp do Tỉnh đoàn phát động, tôi như được tiếp thêm động lực, nhận ra rằng mình cần phải làm điều gì đó để không chỉ bảo tồn giá trị truyền thống của quê hương, mà còn đưa sản phẩm đặc sản này vươn xa hơn nữa."

Người nặng lòng với tương Xuân Phả

Không gian sản xuất tương Xuân Phả tại gia đình anh Đỗ Xuân Dũng. Ảnh: Hoàng Sơn

Trong suốt quá trình làm nghề, anh Đỗ Xuân Dũng không ít lần đối mặt với những khó khăn và thách thức. Dù vậy, bằng tình yêu nghề và sự kiên nhẫn, anh vẫn luôn tìm cách vượt qua mọi trở ngại. Anh không ngừng học hỏi, cải tiến quy trình sản xuất để đảm bảo chất lượng tương luôn ổn định và thơm ngon.

Người nặng lòng với tương Xuân Phả

Các công đoạn từ chuẩn bị nguyên liệu đến chế biến đều rất kỳ công. Ảnh: Hoàng Sơn

Với lợi thế là sản phẩm được làm hoàn toàn từ nguyên liệu sạch, không sử dụng hóa chất bảo quản, giá thành tương đối rẻ, sản phẩm tương Xuân Phả nhanh chóng nhận được sự đón nhận nồng nhiệt từ người tiêu dùng. Những phản hồi tích cực về chất lượng sản phẩm không chỉ là nguồn động viên lớn lao mà còn là động lực để anh Dũng tiếp tục cải tiến và phát triển sản phẩm.

Đưa tương Xuân Phả vươn xa

Với sự nỗ lực của anh Đỗ Xuân Dũng, thương hiệu tương Xuân Phả không chỉ dừng lại ở việc khôi phục một sản phẩm truyền thống mà còn vươn xa hơn. Năm 2021, tương Xuân Phả chính thức được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của tỉnh Thanh Hóa. Đây là cột mốc quan trọng đánh dấu sự trưởng thành và phát triển của thương hiệu.

Người nặng lòng với tương Xuân Phả

Hiện nay, cơ sở sản xuất của anh Dũng đã được kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm, công bố chất lượng sản phẩm và đăng ký nhãn hiệu độc quyền. Ảnh: Hoàng Sơn

Anh Dũng chia sẻ về kế hoạch phát triển trong tương lai: “Tương Xuân Phả là sản phẩm truyền thống, vì vậy quá trình sản xuất đòi hỏi sự tỉ mỉ, phức tạp và mất nhiều thời gian. Để nâng cao chất lượng và mở rộng quy mô, tôi dự định áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất. Ví dụ, xây dựng hệ thống nhà kính để phơi tương giúp sản phẩm không bị ảnh hưởng bởi thời tiết thất thường hay sử dụng máy móc tiên tiến như máy rang đậu, rang ngô để đảm bảo độ đồng đều và chất lượng nguyên liệu,...".

Trải qua gần 10 năm, cơ sở đã không ngừng mở rộng và phát triển. Ban đầu, sản lượng chỉ đạt khoảng 1.000 đến 2.000 lít tương mỗi năm, sau đó tăng dần lên và đến nay đã đạt mức 10.000 - 12.000 lít tương mỗi năm. Sự tăng trưởng này không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định mà còn tạo việc làm cho 3 - 4 lao động địa phương với mức thu nhập từ 3 - 5 triệu đồng/người/tháng. Ngoài việc không ngừng mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao thu nhập, cơ sở còn đặc biệt chú trọng đến việc đưa sản phẩm vươn xa, mở rộng thị trường tiêu thụ đến nhiều vùng miền trên khắp cả nước.

Câu chuyện khởi nghiệp của anh Đỗ Xuân Dũng và sản phẩm tương Xuân Phả là một minh chứng cho sự kiên trì, đam mê và tinh thần sáng tạo. Với anh, mỗi mẻ tương không chỉ là thành quả của lao động mà còn là tâm huyết, là niềm tự hào và là di sản văn hóa quý báu cần được bảo tồn và phát huy. Hy vọng rằng, với những nỗ lực không ngừng nghỉ, anh sẽ tiếp tục “giữ lửa” cho nghề làm tương, đưa tương Xuân Phả trở thành niềm tự hào của làng quê và góp phần quảng bá văn hóa ẩm thực Việt Nam ra thế giới trong tương lai.

Hoàng Phương

Địa phương