Nghị quyết số 68: Tiếp sức cho phụ nữ phát triển kinh tế tư nhân (Bài 2) - Những “bông hồng” làm kinh tế

Không tránh khỏi những rào cản khi khởi nghiệp, song đến nay không ít phụ nữ nhờ sự kiên trì với nghề, sự lan truyền cảm hứng lao động sáng tạo, họ đã thành công trên con đường phát triển doanh nghiệp, tạo dựng kinh tế bền vững.

Bảo tồn và phát triển nghề thủ công mỹ nghệ, bà Trần Thị Việt (xã Ba Đình) được vinh danh Nghệ nhân Ưu tú.

Giữ nghề cho tương lai

Bước chân vào thương trường từ rất sớm, ngay sau khi đất nước bắt đầu đổi mới (năm 1986), bà Trần Thị Việt, Giám đốc Công ty TNHH Xuất khẩu Việt Trang (xã Nga Sơn), tâm tình: “Khó khăn lắm, từ mô hình HTX có người chỉ huy, tôi bước vào làm kinh tế tư nhân, tự mình lo từ đầu đến cuối”.

Điểm thuận lợi của bà là sinh ra và lớn lên trong cái nôi của làng nghề cói truyền thống, ngay từ khi lên 5 lên 10, Trần Thị Việt đã theo bố mẹ ra đồng cói và làm quen với những công đoạn như chọn cói, chẻ cói, phơi cói, nhuộm cói... cho đến khâu cuối cùng là đan, dệt cói.

Thạo nghề lại có thời gian tham gia buôn bán, nên khi được Đảng và Nhà nước khuyến khích, bà Việt đã đứng ra thu mua nguyên liệu, tổ chức sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ cói, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhiều hộ gia đình. “Những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ XX, đến Thanh Hóa, hỏi về nghề thủ công là họ đều “đáy” (chỉ) đến nhà tôi”, bà Việt kể lại.

Khi Liên Xô tan rã, thị trường mất, sản phẩm làm ra không ai mua, bán hàng đi rồi nhưng không lấy được tiền, nợ chồng chất, bà bị phá sản, từng vật dụng trong nhà cũng bị người ta đến lấy thu nợ. Bà cũng như nhiều hộ gia đình đã phải bỏ nghề trồng cói, dệt cói để chuyển sang sinh sống bằng nghề khác. Bà lại buôn bán ngoài chợ, vất vả ngược xuôi mưu sinh.

Với quan điểm phải giữ lấy nghề cho con, cho cháu, cho người làm cói, bà Việt không chỉ tìm mọi cách để duy trì sản xuất, mà còn mạnh dạn chuyển đổi mẫu mã, kiểu dáng và tìm các thị trường tiêu thụ mới để dần dần khôi phục lại nghề truyền thống. Từ những chiếc túi, giỏ, mũ được làm từ cói, bà Việt đã dày công tìm tòi, học hỏi, cải tiến mẫu mã, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Bà vinh dự được Nhà nước công nhận Nghệ nhân Ưu tú năm 2020.

Từ cách làm truyền thống với cây cói đơn thuần, bà đã nghiên cứu kết hợp cói với các nguyên liệu khác như cọng bèo khô, rơm khô, bẹ ngô khô... để tạo màu tự nhiên cho các sản phẩm. Nhờ vậy, các sản phẩm được trang trí hoa văn bắt mắt, tăng tính thẩm mỹ và sức sống mới cho đồ thủ công truyền thống. Đến nay, Công ty TNHH Xuất khẩu Việt Trang có 2 sản phẩm đạt OCOP 4 sao cấp tỉnh và có nhiều tiềm năng, thế mạnh để nâng cấp thành sản phẩm 5 sao, đó là sản phẩm đôn Việt Trang và sản phẩm giỏ trái đất đều làm từ cây cói Nga Sơn; sản phẩm của công ty xuất khẩu ổn định sang 20 nước trên thế giới, tạo việc làm thường xuyên cho gần 30 lao động với mức lương từ 5 đến 9 triệu đồng/người/tháng và khoảng 400 lao động thời vụ, lao động tại nhà.

“Cái được lớn nhất của tôi, ngoài cơ ngơi to lớn, thu nhập tốt, thì điều mừng nhất là vẫn giữ được cái nghề cho con cháu, cho người dân xứ đồng cói. Đó mới là cách làm kinh tế bền vững trong quan điểm của tôi”, bà Trần Thị Việt khẳng định.

“Lan tỏa trách nhiệm an sinh”

Là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Nước sạch Lam Sơn - Sao Vàng (xã Lam Sơn), đối với chị Nguyễn Thị Hồng, việc duy trì hoạt động, đảm bảo nguồn thu là yếu tố quan trọng. Nhà máy nước sạch Lam Sơn - Sao Vàng được đầu tư xây dựng năm 2017 với số vốn đầu tư gần 500 tỷ đồng; trong đó nguồn vốn vay ODA là 250 tỷ đồng. Bằng việc đầu tư thiết bị hiện đại với hệ thống điện tự động hóa, công nghệ lọc nước của Đan Mạch, hiện mỗi ngày nhà máy đang đáp ứng nhu cầu nước sạch cho 12.000 hộ dân.

Giám đốc Công ty TNHH Nước sạch Lam Sơn - Sao Vàng Nguyễn Thị Hồng trao quà cho người dân vùng lũ.

Kể lại hành trình sau khi tiếp nhận Nhà máy nước sạch Lam Sơn - Sao Vàng, năm 2019, chị phải tuyên truyền thuyết phục người dân sử dụng nước sạch bằng cách hỗ trợ lắp đặt và miễn phí tiền nước trong vòng 1 năm. Song, tiêu chí “cứng” về nước sạch trong XDNTM cũng là điều kiện thuận lợi để nhà máy phát triển nhanh chóng về số lượng khách hàng. Đến nay, mỗi năm trung bình số lượng khách hàng của công ty tăng khoảng 1,3 nghìn hộ.

“Đối với tôi, đã làm kinh tế thì phải xác định như “ra chiến trường”. Vất vả là điều đương nhiên, bên cạnh chi phí vận hành như: mua nước thô, xử lý, lọc tinh, tiền điện... còn là lương và cuộc sống của hơn 40 nhân viên. Điều cần nhất là phải bền bỉ vượt qua để mà bước đi vững chãi và phát triển. Tôi học từ đối thủ, học từ chính nhân viên của mình, học từ sự đổi mới của xã hội để xây dựng nền tảng tri thức tốt".

Doanh nhân Nguyễn Thị Hồng đã tham gia thực hiện nhiều dự án như: “Ươm mầm trí tuệ - thắp sáng vùng cao”, “Bữa cơm không đồng và trao quà tình nghĩa”, thông qua việc trao tặng những suất cơm miễn phí cho những bệnh nhân; xây dựng bếp ăn bán trú và hỗ trợ bữa ăn cùng quần áo, sách vở, áo ấm cho cho học sinh nghèo Mường Lát; đỡ đầu cho 14 trẻ em mồ côi và có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở trong tỉnh; tài trợ toàn bộ tiền thuê nhà trọ cho 9 bệnh nhân tại xóm chạy thận...

"Cho đi là còn mãi. Quan điểm của tôi là làm doanh nghiệp không thể chỉ tính lợi nhuận ngắn hạn mà phải bền bỉ phát triển để không mất đi cái giá trị cốt lõi của doanh nghiệp”, chị Hồng khẳng định. Sau 6 năm làm Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Nước sạch Lam Sơn - Sao Vàng, điều chị Nguyễn Thị Hồng tự tin: “Đây là thời điểm tôi tự thấy mình đã đủ bản lĩnh, tự tin để bước tiếp”.

Bài và ảnh: Kiều Huyền