“Gieo mầm” tình yêu văn hóa, lịch sử cho thế hệ trẻ

Là nơi hiện lưu giữ tới hơn 30 nghìn hiện vật, tư liệu, Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa đang dần trở thành điểm đến yêu thích của đông đảo bạn trẻ. Bởi, cùng với đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số phục vụ khách tham quan, thời gian gần đây, Bảo tàng tỉnh còn tổ chức đa dạng hoạt động trải nghiệm, trưng bày chuyên đề... góp phần gieo mầm tình yêu văn hóa, lịch sử cho thế hệ trẻ.

Học sinh tìm hiểu về các bảo vật quốc gia tại Bảo tàng tỉnh.

Cùng với phục vụ khách tham quan tại các phòng trưng bày, Bảo tàng tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động giáo dục và trải nghiệm dành cho học sinh, sinh viên. Một số chương trình như “Ngày hội khám phá lịch sử”, “Học lịch sử qua hiện vật”, “Nghề làm hương truyền thống xứ Thanh”, “Hình tượng rồng trên cổ vật tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa”... đã cho thấy sức hút lớn, thu hút hàng nghìn bạn trẻ trong và ngoài tỉnh tham gia.

Cũng trong năm 2024, Bảo tàng tỉnh đã phối hợp với Thư viện tỉnh, một số nhà trường và nhóm khách gia đình tổ chức một số chương trình giáo dục chủ đề như: “Thanh Hóa thời tiền sử - Hành trình từ hang động xuống đồng bằng”, “Văn hóa Đông Sơn và câu chuyện trống đồng”, “Hậu phương Thanh Hóa với chiến dịch Điện Biên Phủ”, “Anh Kim Đồng - người thiếu niên dũng cảm”, “Chị Võ Thị Sáu - người nữ anh hùng trên quê hương Đất Đỏ”, “Anh hùng Nguyễn Bá Ngọc - tấm gương hy sinh quên mình cứu các em nhỏ”, “Câu chuyện về anh hùng Tô Vĩnh Diện hy sinh thân mình cứu pháo”... Đây là những chủ đề hấp dẫn, sự kiện và nhân vật lịch sử đã được đưa vào nội dung học tập ở các nhà trường, song khi đến với Bảo tàng tỉnh, học sinh được tận mắt chứng kiến hiện vật, hình ảnh và thông qua cách truyền đạt của đội ngũ thuyết minh viên đã giúp các bạn trẻ dễ cảm nhận, nắm bắt kiến thức.

Thực tế, nhiều học sinh, sinh viên sau khi tham gia các hoạt động tại Bảo tàng tỉnh đã có cái nhìn sâu sắc hơn về văn hóa, lịch sử của dân tộc. Đặc biệt, với các hiện vật gắn liền với lịch sử địa phương, như những hiện vật thời tiền - sơ sử, di tích từ thời kỳ phong kiến, chiến tranh, hay những di sản văn hóa đặc sắc của xứ Thanh... đã giúp các bạn trẻ có thể cảm nhận rõ hơn sự gắn kết giữa lịch sử và cuộc sống hiện tại.

Trưng bày chuyên đề “Đảng Cộng sản Việt Nam. Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa - những mốc son lịch sử” (từ ngày 25/1 - 20/2/2025) thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn trẻ.

Em Phan Kiều My, học sinh Trường THPT Hàm Rồng (TP Thanh Hóa), cho biết: “Do trường học ở gần Bảo tàng tỉnh nên rất thuận tiện để em và các bạn đến tham quan, học tập, tìm hiểu kiến thức lịch sử. Sự kiện trưng bày được tổ chức ngoài trời đã tạo không gian mở, giúp các em thoải mái, chủ động tìm hiểu về những dấu mốc quan trọng, những thành tựu vẻ vang của quê hương, đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng. Cùng với đó, việc tìm hiểu lịch sử qua các ứng dụng quét mã QR, công nghệ thực tế ảo... giúp các em có thêm những góc nhìn mới, trực quan và sinh động hơn. Nhờ tham quan, trải nghiệm tại Bảo tàng tỉnh mà em và rất nhiều bạn khác đã tiến bộ hơn trong học tập, đặc biệt là môn Lịch sử”.

Một trong những yếu tố đặc biệt thu hút giới trẻ đến với Bảo tàng tỉnh chính là hiện vật, tư liệu phong phú, đa dạng kết hợp với những trải nghiệm công nghệ số. Bên cạnh đó, Bảo tàng tỉnh đã chú trọng kết hợp giữa trưng bày hiện vật và tổ chức hoạt động trải nghiệm để tạo ra những trải nghiệm phong phú hơn. Các phòng trưng bày được thiết kế sinh động, có sự kết hợp giữa hiện vật, hình ảnh, mô hình và công nghệ hỗ trợ như hiệu ứng ánh sáng, màn hình cảm ứng, thuyết minh tự động... Qua đó từng bước bắt kịp xu hướng và nhu cầu tìm hiểu văn hóa, lịch sử của giới trẻ.

Giám đốc Bảo tàng tỉnh Trịnh Định Dương, cho biết: “Giới trẻ ngày nay, trong đó có học sinh, sinh viên đang sống trong một thế giới đầy ắp những thông tin và hình ảnh từ các phương tiện truyền thông hiện đại. Chính vì vậy, để khơi gợi tình yêu văn hóa, lịch sử trong giới trẻ, cùng với đổi mới công tác trưng bày, cung cấp những thông tin tin cậy, sâu sắc về lịch sử, Bảo tàng tỉnh còn tổ chức đa dạng chương trình giáo dục gắn với trải nghiệm phù hợp với độ tuổi thanh, thiếu niên. Các chương trình này không chỉ cung cấp kiến thức mà còn khơi dậy sự sáng tạo, khám phá của giới trẻ. Ngoài ra, Bảo tàng tỉnh còn chú trọng tổ chức các cuộc trưng bày lưu động tại các huyện miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và các buổi gặp gỡ nhân chứng lịch sử, chuyên gia văn hóa... nhằm tạo sự hứng khởi để giới trẻ được học hỏi và giao lưu”.

Với những kết quả đạt được, trong năm 2025, Bảo tàng tỉnh tiếp tục đổi mới hình thức một số phòng trưng bày, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, đồng thời tổ chức 4 - 5 cuộc trưng bày chuyên đề và một số chương trình giáo dục phù hợp với đối tượng thanh, thiếu niên. Những nỗ lực này không chỉ góp phần “Đổi mới hoạt động Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030”, mà qua đó còn góp phần bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước và ý thức về trách nhiệm bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống dân tộc trong thế hệ trẻ.

Bài và ảnh: Hoài Anh