Quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên và bảo vệ môi trường

Nhiều năm qua, ngành tài nguyên và môi trường (TN&MT) luôn bám sát chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, triển khai các giải pháp nhằm tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên và bảo vệ môi trường (BVMT), góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Người dân phường Phú Sơn (TP Thanh Hóa) ra quân làm vệ sinh môi trường hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm 2023.

Bên cạnh công tác tham mưu cho UBND tỉnh về chủ trương, giải pháp quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên và BVMT, Sở TN&MT luôn coi trọng và đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật nâng cao ý thức bảo vệ TN&MT cho các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp. Trong lĩnh vực đất đai, năm 2023, ngành đã tập trung làm tốt công tác thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch sử dụng đất cho các huyện, thị xã, thành phố làm cơ sở để triển khai thực hiện việc thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất... Đồng thời chỉ đạo thực hiện hiệu quả việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình. Đến nay, toàn tỉnh đã cấp 2.369.818/2.428.406 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, cá nhân, đạt tỷ lệ 97,59%. Cùng với đó, ngành đã tham mưu và tập trung chỉ đạo quyết liệt công tác giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư. Năm 2023, tỷ lệ diện tích hoàn thành giải phóng mặt bằng của toàn tỉnh đạt 96,49% so với kế hoạch (tương đương 2.286,72 ha/2.369,97 ha), gấp 1,47 lần so với năm 2022, để thực hiện 726 dự án đầu tư, là năm có tỷ lệ giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh cao nhất từ trước đến nay.

Trong hoạt động khoáng sản, được nhận định là lĩnh vực nhạy cảm, do đó, ngành luôn quan tâm và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tham mưu cho tỉnh các biện pháp chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý kịp thời những điểm nóng trong hoạt động khai thác khoáng sản; khai thác, vận chuyển trái phép cát sỏi lòng sông. Trong năm 2023, ngành đã tổ chức kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản đối với 26 đơn vị trên địa bàn tỉnh; thực hiện 27 cuộc kiểm tra đột xuất theo chỉ đạo của UBND tỉnh, 4 thông tin phản ánh của báo, đài, người dân về tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, ngành cũng đã tăng cường việc rà soát các mỏ khai thác khoáng sản đang khai thác; tổ chức đấu giá các mỏ mới nhằm bảo đảm nguồn cung vật liệu xây dựng phục vụ thi công các công trình trọng điểm, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là dự án Đường cao tốc Bắc - Nam, đoạn qua tỉnh Thanh Hóa. Qua thống kê, trong năm 2023, ngành đã tổ chức đấu giá đối với 47 mỏ khoáng sản, tổng số tiền trúng đấu giá gần 200 tỷ đồng, trong đó nhiều mỏ được đấu giá theo hình thức trực tuyến, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật.

Cùng với các hoạt động trên, công tác BVMT cũng được tập trung triển khai và thực hiện có hiệu quả. Đánh giá của ngành chức năng cho thấy, trong năm 2023, trên địa bàn tỉnh không phát sinh các điểm nóng về ô nhiễm môi trường. Đặc biệt tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý đạt cao nhất từ trước đến nay, đạt 91,8%. Thời gian thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường cũng được rút ngắn từ 30% trở lên so với quy định (quy định 50 ngày, rút ngắn còn không quá 35 ngày)...

Hội viên phụ nữ xã Định Hòa (Yên Định) trồng cây xanh tại Di tích lịch sử Quốc gia Điện Thừa hoa và Từ đường Phúc Quang.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý Nhà nước về TN&MT trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Tại hội nghị tổng kết công tác ngành TN&MT năm 2023 diễn ra đầu tháng 1/2024, Giám đốc Sở TN&MT Lê Sỹ Nghiêm đã chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế: Công tác tham mưu giao đất, cho thuê đất, tính tiền sử dụng đất của một số dự án lớn còn chậm. Tiến độ lập, trình phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030 và kế hoạch sử dụng đất năm 2023 cấp huyện, Kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021-2025 cấp tỉnh đã được nỗ lực đẩy nhanh tiến độ, tuy nhiên thời gian phê duyệt còn chậm so với yêu cầu. Tình trạng cán bộ giải quyết công việc có hiện tượng né tránh, đùn đẩy, sợ sai, sợ trách nhiệm vẫn còn. Công tác quản lý Nhà nước về đất đai ở một số địa phương chưa chặt chẽ; tình trạng lấn chiếm đất, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp vẫn còn xảy ra...

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trên, nhiệm vụ được ngành TN&MT đặt ra trong thời gian tới là tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, bảo vệ TN&MT trong các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân. Sở tích cực tham mưu cho UBND tỉnh các giải pháp nhằm chấn chỉnh hoạt động khai thác trái phép khoáng sản trên địa bàn tỉnh; bám sát cơ sở, chỉ đạo phòng TN&MT cấp huyện nâng cao vai trò, trách nhiệm tham mưu cho UBND cấp huyện tăng cường kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên và BVMT trên địa bàn; kiên quyết xử lý, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Cùng với đó tập trung đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính trên tất cả các lĩnh vực chuyên môn của ngành nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp và người dân khi giải quyết công việc thuộc lĩnh vực TN&MT, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

Bài và ảnh: Phong Sắc