Nông dân liên kết sản xuất - nâng tầm thương hiệu sản phẩm

Phong trào nông dân phát triển kinh tế theo hướng liên kết chuỗi giá trị đang ngày càng lan tỏa mạnh mẽ, mang lại hiệu quả thiết thực cho sản xuất nông nghiệp. Từ đồng ruộng đến xưởng chế biến, từ sản xuất nhỏ lẻ đến hợp tác quy mô lớn, nhiều hộ nông dân, HTX trên địa bàn tỉnh đã chủ động bắt tay với doanh nghiệp, hình thành các chuỗi liên kết ổn định, bền vững, qua đó từng bước nâng cao giá trị nông sản và khẳng định thương hiệu trên thị trường.

HTX dịch vụ nông nghiệp và giống cây trồng Đồng Tâm, xã Ngọc Liên liên kết phát triển, hướng tới sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, góp phần nâng cao thu nhập cho thành viên.

Trong tư duy phát triển nông nghiệp hiện đại, liên kết sản xuất, tiêu thụ không còn là khái niệm mới mẻ, mà đã trở thành lựa chọn tất yếu. Thực tế tại Thanh Hóa cho thấy, nơi nào nông dân mạnh dạn liên kết, nơi đó hiệu quả sản xuất được nâng lên rõ rệt. Không chỉ tăng năng suất, giá trị thu nhập, mà quan trọng hơn là hình thành được tư duy sản xuất hàng hóa, làm nông nghiệp có kế hoạch, có thị trường và có thương hiệu.

Một trong những mô hình tiêu biểu là HTX dịch vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn Xuân Minh, xã Xuân Lập. Với 266 thành viên, những năm gần đây HTX đã tổ chức cho xã viên và nông dân địa phương tham gia mô hình liên kết sản xuất lúa gạo sạch theo tiêu chuẩn VietGAP. Người dân được hỗ trợ giống, phân bón hữu cơ và tập huấn kỹ thuật, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt quy trình “không phân hóa học, không thuốc trừ sâu”.

Nhờ thay đổi phương thức canh tác, năng suất lúa tăng thêm khoảng 40kg/sào so với cách làm truyền thống. Quan trọng hơn, môi trường đồng ruộng được cải thiện rõ rệt, ý thức sản xuất an toàn của nông dân ngày càng được nâng cao.

Hướng tới mục tiêu sản xuất lúa gạo sạch phục vụ thị trường trong và ngoài tỉnh, tiến tới xuất khẩu, HTX dịch vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn Xuân Minh đã áp dụng cơ giới hóa đồng bộ trong toàn bộ quy trình sản xuất, từ làm đất, gieo mạ, cấy máy, thu hoạch đến bảo quản, đóng gói. Đặc biệt, mô hình sản xuất hữu cơ được triển khai theo nguyên tắc “5 không”, tạo nên sự khác biệt rõ nét cho sản phẩm.

Từ năm 2022, HTX bắt đầu xây dựng vùng nguyên liệu VietGAP với quy mô 10ha, đến nay đã mở rộng lên 40ha VietGAP và 10ha lúa hữu cơ, sử dụng các giống chất lượng cao như TBR225, Bắc Thơm số 7 KBL. Năm 2025, HTX tiếp tục duy trì 10ha lúa hữu cơ với các giống Thái Xuyên 111, TBR225, TBR39, Gia Lộc 35..., giúp giá trị thu nhập tăng thêm khoảng 1 triệu đồng/ha so với sản xuất đại trà.

Theo giám đốc HTX Đỗ Thị Hoa, việc tham gia liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn góp phần khẳng định vị thế sản phẩm trên thị trường. Minh chứng rõ nét là tháng 11/2022, sản phẩm gạo Hoa Minh của HTX được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao. Đây là một dấu mốc quan trọng trên hành trình xây dựng thương hiệu.

Không chỉ trong lĩnh vực nông nghiệp, mô hình liên kết còn phát huy hiệu quả ở lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, nghề truyền thống. HTX thủ công mỹ nghệ Tân Thọ, xã Trung Chính là một ví dụ sinh động. Với hơn 60 thành viên, sau 12 năm xây dựng và phát triển, HTX đã chủ động hình thành chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ cói. HTX thường xuyên tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho hàng trăm lao động, đồng thời chú trọng xây dựng nhãn mác, mẫu mã cho sản phẩm. Hiện nay, HTX đang giải quyết việc làm cho gần 500 lao động, với mức thu nhập từ 5 đến 7 triệu đồng/người/tháng; doanh thu hằng năm đạt trên 10 tỷ đồng. Đặc biệt, HTX có 3 sản phẩm đạt OCOP 4 sao, gồm bộ đĩa cói, sọt cói và chậu cói; sản phẩm đã được xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc.

HTX dịch vụ nông nghiệp công nghệ cao Hiền Khê, xã Yên Trường đưa cơ giới hóa vào sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn.

Thành công của HTX thủ công mỹ nghệ Tân Thọ cho thấy, khi liên kết được tổ chức bài bản, sản phẩm của nông dân không chỉ được nâng cao giá trị, chất lượng, mà còn có cơ hội vươn ra thị trường quốc tế.

Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hiện có 1.374 HTX với khoảng 252.000 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho gần 40.000 lao động, trong đó có gần 900 HTX dịch vụ nông nghiệp (tính đến tháng 9/2025). Nhiều HTX đã xây dựng được thương hiệu, uy tín trên thị trường, tiêu biểu như HTX dịch vụ cơ giới hóa Đông Tiến, HTX dịch vụ nông nghiệp và phát triển nông thôn Xuân Minh, xã Xuân Lập; HTX dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn, xã Thọ Bình; HTX dịch vụ nông nghiệp công nghệ cao Hiền Khê, xã Yên Trường... Điểm chung của các HTX này là không chỉ gắn kết nông dân, mà còn chủ động mở rộng hợp tác với doanh nghiệp lớn, qua đó hình thành chuỗi giá trị sản xuất - tiêu thụ khép kín, mang lại lợi ích thiết thực cho xã viên và người nông dân.

Theo Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Lê Hồng Hải, "Thực tiễn từ cơ sở cho thấy liên kết sản xuất không chỉ giúp nông dân “bán được hàng”, mà còn giúp ngành nông nghiệp tỉnh nhà nâng tầm giá trị và thương hiệu. Khi nông dân không còn đơn độc trên cánh đồng của mình, mà trở thành mắt xích trong chuỗi giá trị, thì sản xuất nông nghiệp mới thực sự bền vững. Từ những mô hình liên kết sản xuất hiệu quả hôm nay, một nền nông nghiệp hiện đại và hội nhập đang từng bước hình thành, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển nông thôn trong giai đoạn mới".

Bài và ảnh: Xuân Minh