Hiệu quả từ các đề án nâng cao chất lượng dân số ở huyện Mường Lát

Xác định chất lượng dân số là một trong những yếu tố hàng đầu, tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua huyện Mường Lát đã chỉ đạo các địa phương, đơn vị trong huyện lồng ghép xây dựng chỉ tiêu về dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; triển khai nhiều chương trình, đề án góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn.

Cán bộ Trung tâm Y tế huyện Mường Lát xét nghiệm sàng lọc viêm gan B cho thanh niên... để phát hiện các nguy cơ trước khi kết hôn.

Để thực hiện tốt công tác dân số nói chung, các chương trình, đề án nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện nói riêng, Trung tâm Y tế huyện Mường Lát đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền bám sát kế hoạch, nội dung các chương trình, đề án; đa dạng hình thức tuyên truyền, phù hợp với từng nhóm đối tượng nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của người dân. Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu y tế - dân số huyện đã xây dựng kế hoạch hành động triển khai thực hiện, đề ra các giải pháp nâng cao chất lượng dân số, tăng cường đổi mới nội dung và phương pháp thực hiện để mang lại hiệu quả trong quá trình triển khai thực hiện các đề án. Tại các địa phương, hằng tháng, hằng quý, cán bộ, cộng tác viên dân số cũng phối hợp với các ngành, đoàn thể tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân.

Trong thực hiện Đề án Kiểm soát giới tính khi sinh (triển khai tại 3 xã: Trung Lý, Tam Chung và Nhi Sơn), đã tổ chức nói chuyện chuyên đề và phát thanh tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng về hậu quả của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh đối với sự phát triển bền vững của gia đình và xã hội, từ đó tạo chuyển biến tích cực về hành vi liên quan đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Tại 3 xã đã thành lập và tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ “Phụ nữ không sinh con thứ 3, giúp nhau phát triển kinh tế”.

Chị Lò Thị Vui ở xã Trung Lý chia sẻ: Tham gia sinh hoạt câu lạc bộ được giao lưu, học hỏi những kinh nghiệm hay trong phát triển kinh tế gia đình và được giới thiệu các quy định về việc nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi; thực trạng và tác hại của mất cân bằng giới tính khi sinh; các biện pháp ngăn chặn phân biệt giới, lựa chọn giới tính; chia sẻ kinh nghiệm nuôi con ngoan, trò giỏi, chăm sóc bố mẹ, ông bà người cao tuổi trong gia đình... đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực.

Với Chương trình truyền thông về dân số, chương trình điều chỉnh mức sinh, trạm y tế đã phối hợp với cán bộ văn hóa xã tổ chức tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng về vận động sinh ít con ở vùng, đối tượng có mức sinh cao; thực hành về bình đẳng giới, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; chăm sóc SKSS/KHHGĐ, SKSS vị thành niên, thanh niên, già hóa dân số, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, lợi ích của việc sinh ít con, kế hoạch hóa gia đình...

Thực hiện Đề án Nâng cao chất lượng dân số vùng dân tộc ít người, huyện đã tổ chức thành lập các câu lạc bộ “Sức khỏe sinh sản trước hôn nhân, hôn nhân cận huyết”, tổ chức các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, với sự tham gia của hàng trăm lượt người vị thành niên, thanh niên, các cặp vợ chồng trẻ... Thông qua mỗi buổi sinh hoạt đã truyền tải, cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản trước hôn nhân, các biện pháp phòng tránh thai an toàn; phòng, chữa bệnh phụ khoa; phòng chống, điều trị vô sinh; làm mẹ an toàn; trách nhiệm làm cha mẹ; nuôi con khỏe, dạy con ngoan; các nguy cơ sinh con bị dị tật, khuyết tật, nguy cơ vô sinh khi kết hôn sớm và cận huyết thống...

Bà Vũ Thị Dung, cán bộ Phòng Dân số và Truyền thông giáo dục sức khỏe Trung tâm Y tế huyện Mường Lát cho biết: Nhờ sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, hỗ trợ của lãnh đạo địa phương và sự nhiệt tình của đội ngũ cộng tác viên nên việc triển khai thực hiện các đề án nâng cao chất lượng dân số thời gian qua đã được người dân tham gia tích cực, mang lại hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Bên cạnh đó, hằng năm, huyện còn tổ chức các chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ trên địa bàn; kiểm tra, rà soát, quản lý số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, số cặp vợ chồng sinh con một bề; tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc trẻ sơ sinh, các bà mẹ cho con bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời; thực hiện tiêm chủng đầy đủ cho trẻ...

Những việc làm trên đã góp phần không nhỏ trong việc giảm tỷ lệ sinh trên địa bàn huyện, trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin đạt trên 95%, hoạt động phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em được triển khai thực hiện thường xuyên ở 100% xã, thị trấn, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng đều giảm so với cùng kỳ năm trước...

Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Lát Hồ Văn Trọng cho biết: Những năm tiếp theo huyện Mường Lát tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội và mọi tầng lớp Nhân dân tham gia thực hiện tốt chính sách dân số và phát triển. Đưa công tác dân số và phát triển thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về vai trò, tầm quan trọng của công tác dân số và phát triển; chú trọng thực hiện các hoạt động nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn. Đồng thời, tiếp tục làm tốt các công tác y tế, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản an toàn có chất lượng, góp phần nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới.

Bài và ảnh: Tô Hà