Hành trình xây dựng nông thôn mới của vùng quê Cao Ngọc

Xã Cao Ngọc (Ngọc Lặc) có 1.299 hộ dân, với 5.366 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc Mường chiếm khoảng 95%. Bắt tay vào XDNTM với bộn bề khó khăn, nhưng với sự nỗ lực, quyết tâm và cách làm sáng tạo của cấp ủy, chính quyền địa phương cùng “lòng dân - sức dân”, sau 12 năm triển khai thực hiện, xã Cao Ngọc đã “về đích” NTM.

Người dân xã Cao Ngọc (Ngọc Lặc) chung tay giữ gìn vệ sinh đường làng, ngõ xóm “sáng - xanh - sạch - đẹp”.

Về xã Cao Ngọc hôm nay, giữa bốn bề núi rừng với màu xanh của cây lấy gỗ, cây ngô, cây mía là diện mạo NTM của những công trình trường học, công sở xã, trạm y tế, đường giao thông nông thôn kiên cố, khang trang. Thật khó hình dung, khoảng 12 năm về trước, Cao Ngọc là vùng quê có nhiều khó khăn, với kết cấu hạ tầng vừa thiếu lại vừa yếu, sản xuất nông, lâm nghiệp manh mún nhỏ lẻ, đời sống của Nhân dân thiếu thốn đủ bề. Đó cũng là những “lực cản” mà cấp ủy, chính quyền và Nhân dân địa phương phải vượt qua trong quá trình XDNTM. Nhận diện được khó khăn, cấp ủy đảng, chính quyền xã xác định, đích đến của XDNTM là kiến thiết, xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại và tổ chức cuộc sống của người dân khu vực nông thôn theo hướng văn minh.

Nói về cách làm của địa phương, Phó Chủ tịch UBND xã Phạm Văn Lưu, cho biết: “XDNTM là việc mới và khó nên khi bắt tay thực hiện nhiệm vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ xã Cao Ngọc đã ban hành nghị quyết chuyên đề về XDNTM là cơ sở để lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện. Đồng thời, thành lập và thường xuyên kiện toàn ban chỉ đạo chương trình XDNTM xã và phân công nhiệm vụ cho các thành viên theo từng nhóm tiêu chí để phụ trách triển khai thực hiện. Trên tinh thần của nghị quyết, UBND xã xây dựng kế hoạch với lộ trình thực hiện các tiêu chí cụ thể, nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Với tinh thần “lấy sức dân để lo cho dân”, cấp ủy, chính quyền, MTTQ, đoàn thể chính trị xã Cao Ngọc còn làm tốt công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của chương trình XDNTM đến các tầng lớp Nhân dân. Từ đó, giúp Nhân dân hiểu rõ trách nhiệm, vai trò chủ thể của mình để chung sức, đồng lòng XDNTM”.

Từ năm 2012 đến tháng 7/2024, xã Cao Ngọc đã huy động được hơn 245,791 tỷ đồng cho XDNTM. Đáng nói hơn, các thôn đã vận động Nhân dân tham gia 3.750 ngày công lao động, hiến 8.500m2 đất, tương đương khoảng 1,7 tỷ đồng để làm đường giao thông và xây dựng, nâng cấp các công trình phúc lợi nông thôn phục vụ sản xuất, đời sống sinh hoạt của cộng đồng. Từ nguồn lực của Nhà nước kết hợp với sức dân, xã Cao Ngọc tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn theo hướng đồng bộ và hiện đại. Đến nay, hơn 32km đường giao thông của xã Cao Ngọc đã được nhựa hóa và bê tông hóa, đạt tỷ lệ 81,07%; đường trục chính nội đồng có 5,61km được cứng hóa, đạt tỷ lệ 62%, đảm bảo vận chuyển hàng hóa của người dân thuận tiện quanh năm; các trường mầm non, tiểu học, THCS và trung tâm học tập cộng đồng xã đều được đầu tư sửa chữa, nâng cấp khang trang, với cơ sở vật chất đạt chuẩn theo quy định. Bên cạnh đó, xã có hội trường đa năng, khu thể thao và sân vận động phục vụ các sự kiện sinh hoạt văn hóa, thể dục - thể thao của địa phương; 10/10 thôn có nhà văn hóa - khu thể thao với đầy đủ tiện nghi, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt ở khu dân cư; hạ tầng viễn thông cố định cung cấp dịch vụ đến tất cả các thôn; hệ thống điện lưới đạt chuẩn, phục vụ sản xuất sinh hoạt cho 100% hộ dân trên địa bàn.

Phát triển kinh tế nâng cao thu nhập cho người dân là một trong những nội dung quan trọng, mang tính ổn định bền vững, vừa là động lực, vừa là mục tiêu của chương trình XDNTM. Nhận thức được điều đó, xã Cao Ngọc tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 02-NQ/HU, ngày 13/10/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Ngọc Lặc về “Phát triển nông nghiệp toàn diện theo hướng sản xuất hàng hóa, năng suất, chất lượng, hiệu quả gắn với tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2016-2021, định hướng đến năm 2025”. Ngoài việc xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách để khuyến khích phát triển kinh tế - xã hội, xã còn giúp nông dân đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật - khoa học công nghệ vào sản xuất theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả bền vững. Cùng với duy trì ổn định 545ha sản xuất các cây trồng chính như lúa, ngô, lạc, mía sắn và rau đậu các loại, những năm gần đây, xã Cao Ngọc tập trung chuyển diện tích đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng khác có hiệu quả kinh tế cao hơn. Ví như cây mướp đắng lấy hạt đã tạo ra sản phẩm chủ lực của địa phương, với thu nhập bình quân 800 triệu đồng/ha/năm.

Song song với việc phát triển sản xuất, xã còn khuyến khích và tạo điều kiện cho các hộ gia đình phát triển và mở rộng dịch vụ thương mại. Đồng thời, thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư khai thác chế biến vật liệu xây dựng, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương. Nhờ vậy, đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn xã Cao Ngọc không ngừng được nâng lên qua từng năm. Nếu như năm 2012, thu nhập bình quân đầu người của xã chỉ đạt 27,9 triệu đồng, thì đến cuối năm 2023 đã tăng lên 46,9 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh so với nhiều năm trước đây còn 6%.

Cao Ngọc giờ không còn những con đường đất lầy lội, những bản làng thưa thớt, mà thay vào đó là kết cấu hạ tầng nông thôn được quy hoạch, thiết kế, đầu tư xây dựng đồng bộ, nhất là hệ thống đường giao thông, kênh mương nội đồng có kết nối liên hoàn, thuận tiện cho việc đi lại và sản xuất của Nhân dân. Nguồn lực tạo nên sự “thay da đổi thịt” cho vùng quê Cao Ngọc chính là “ý Đảng – lòng dân”.

Bài và ảnh: Trần Thanh