Chế biến sâu để mở rộng thị trường cho sản phẩm OCOP

Không chỉ dừng lại ở phương thức sản xuất thủ công truyền thống, sản phẩm OCOP phải được chế biến sâu, nâng cao chất lượng, đáp ứng các tiêu chuẩn cao và mẫu mã. Từ đó, nhiều chủ thể sản xuất đã phát triển thị trường ngày càng rộng lớn cho sản phẩm của mình.

Hệ thống máy hỗ trợ sản xuất chế biến sâu các sản phẩm trà túi lọc từ dược liệu và cây trồng ở Công ty CP Kinh doanh thương mại và sản xuất Anh Khôi.

Tại xã Hợp Thành (Triệu Sơn), đằng sau cửa hàng giới thiệu sản phẩm có phần khiêm tốn về diện tích là khu sản xuất rộng lớn của Công ty CP Kinh doanh thương mại và sản xuất Anh Khôi. Đây chính là nơi chế biến và đóng gói nhiều sản phẩm trà dạng túi lọc từ những nguyên liệu “cây nhà lá vườn” của địa phương. Năm 2024, doanh nghiệp này có 2 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao là “Sơn một trà - Lá ổi non” và “Sơn mộc trà - Gừng, tía tô”.

Không dừng ở các công đoạn như phơi khô, tán nhỏ rồi đóng gói như nhiều sản phẩm thủ công, nơi đây đã có hệ thống chế biến hiện đại. Từng khâu đã được chuyên môn hóa để nâng cao năng suất với sự hỗ trợ của máy móc. Giám đốc Công ty Lê Tam Sơn cho biết: “Sản phẩm nõn ổi ở quê Hợp Thành cũng như huyện Triệu Sơn nhiều vô kể, song phải ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật và máy móc để khử chất tanin, chính là chất gây vị chát và gây táo bón. Các nguyên liệu trà khác như gừng, tía tô cũng được chế biến sâu để có chất lượng theo quy chuẩn đưa ra thị trường. Hiện công ty đã có hàng chục nơi trưng bày giới thiệu và cung ứng sản phẩm trên địa bàn tất cả các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh”.

Dưới những bàn tay thoăn thoắt của công nhân là người dân bản địa, hàng nghìn gói trà bằng các loại thảo dược địa phương lần lượt được đóng gói mỗi ngày. Trở thành cơ sở sản xuất sản phẩm OCOP chưa lâu, song công ty đã phát triển được thị trường tiêu thụ sản phẩm đi một số tỉnh, thành trong nước qua các kênh bán hàng online. Với những tín hiệu vui, công ty đã có kế hoạch mở rộng quy mô sản xuất, hiện đang liên kết phát triển vùng chuyên canh cà gai leo và các dược liệu theo hướng hữu cơ, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Sự thành công bước đầu của doanh nghiệp đã biến những nguyên liệu rất đỗi bình thường và phổ biến ở địa phương thành những sản phẩm hàng hóa hữu ích.

Không ngừng mở rộng thị trường cho sản phẩm, những ngày cuối năm 2024, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại yến sào Xứ Thanh (Hậu Lộc) đã mở thêm cửa hàng tại TP Móng Cái (Quảng Ninh). Đây là showroom vừa giới thiệu, bán sản phẩm, vừa bán nước và cafe, kết hợp chưng tại chỗ để khách thưởng thức sản phẩm tổ yến theo yêu cầu.

Theo giám đốc công ty Nguyễn Văn Tú: “Cửa hàng được triển khai ngay trong Vinhomes Móng Cái, là khu đô thị hiện đại bậc nhất ở Quảng Ninh với lượng khách Trung Quốc trải nghiệm rất đông. Mục tiêu của công ty không chỉ hướng đến cộng đồng dân cư giàu có tại đây, mà dần tiếp cận thị trường đất nước tỷ dân Trung Quốc. Trước đó, công ty đã đón một số đoàn doanh nghiệp Trung Quốc vào cơ sở sản xuất ở Hậu Lộc để tìm hiểu cơ hội hợp tác, mở đường cho việc đưa sản phẩm yến sào Thanh Hóa xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc”.

Để có được uy tín cho sản phẩm, công ty này đã phát triển hơn 20 sản phẩm các loại, trong đó có 3 sản phẩm OCOP 4 sao. Từ nhiều năm qua, doanh nghiệp đã du nhập hệ thống máy móc chế biến sâu sản phẩm để sản xuất nước uống đông trùng hạ thảo cô đặc, hệ thống hút chân không khép kín, các máy chiết rót nhập khẩu, nồi tiệt trùng, hệ thống đóng nắp và in dán nhãn mác tự động... Từ đó, tất cả sản phẩm đều được chế biến sâu theo các tiêu chuẩn cao nhất của Việt Nam hiện nay. Gần đây, công ty vừa có thêm sản phẩm “Đông dược vương”, là loại nước uống đóng lọ thủy tinh trên cơ sở chế biến sâu tổ yến, đông trùng hạ thảo, nấm linh chi và táo đỏ Hàn Quốc.

“Yếu tố khoa học - công nghệ được công ty xác định là bước đột phá trong sản xuất, chế biến sâu các sản phẩm để chinh phục thị trường. Từ đó, nhiều năm qua các sản phẩm OCOP của công ty được phát triển thị trường mạnh mẽ trên các sàn thương mại điện tử, hướng tới kinh doanh số. Với xu thế hiện nay, muốn phát triển, chắc chắn phải ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh”, ông Tú khẳng định.

Thống kê mới nhất từ Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh Thanh Hóa, đến đầu năm 2025 toàn tỉnh đã phát triển được 606 sản phẩm OCOP từ 3 sao đến 5 sao. Năm 2024, Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh cùng các sở, ngành đã tham mưu tổ chức nhiều đợt xúc tiến, giới thiệu sản phẩm OCOP tại các siêu thị và tại một số tỉnh, thành phố như: Cao Bằng, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Kiên Giang, TP Hồ Chí Minh, Hà Nội... Đồng thời, triển khai Hội chợ trưng bày, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm OCOP và ẩm thực xứ Thanh năm 2024; Hội chợ kết nối cung cầu và trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP, sản phẩm nông sản thực phẩm an toàn năm 2024; tổ chức phiên livetream giới thiệu sản phẩm OCOP Thanh Hóa.

Đến nay, nhiều sản phẩm OCOP của Thanh Hóa đã xuất khẩu ra thị trường nước ngoài như: mắm tôm, nước mắm, moi khô, chả mực, cá biển, ngao sấy xuất khẩu vào thị trường Mỹ, Nhật Bản, Nga, Hàn Quốc, Đài Loan, Nam Phi, Trung Quốc, các nước Trung Đông, các nước châu Âu. Sản phẩm OCOP là đồ thủ công mỹ nghệ, các sản phẩm từ cói cũng xuất khẩu đi Hoa Kỳ, Trung Quốc, châu Âu, Trung Đông. Sản phẩm OCOP từ tre, luồng, gỗ đã xuất khẩu đi các thị trường châu Âu, châu Mỹ. Các sản phẩm OCOP nông sản như dứa, ngô ngọt, dưa bao tử, khoai tây đã xuất khẩu đi các nước Pháp, Bỉ, Canada, Nga, Hàn Quốc, Úc... Tất cả các sản phẩm OCOP xuất khẩu đều ở dạng thành phẩm cuối cùng, được chế biến sâu theo các tiêu chuẩn Việt Nam và quốc tế.

Bài và ảnh: Lê Đồng