Cải thiện dinh dưỡng, hướng tới phát triển toàn diện của trẻ em

Trong những năm qua, Thanh Hóa đã triển khai nhiều chương trình, giải pháp nhằm cải thiện dinh dưỡng cho trẻ em, hướng đến mục tiêu giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD), chăm lo thế hệ măng non phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Chiến dịch bổ sung vitamin A cho trẻ được triển khai 2 lần/năm giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành các Chiến lược can thiệp nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em, mục tiêu giảm tỷ lệ SDD cả 3 thể (thấp còi, nhẹ cân và gầy còm) theo từng giai đoạn. Một trong những hoạt động nổi bật mà ngành y tế triển khai đều đặn là chiến dịch bổ sung vitamin A cho trẻ 2 lần/năm. Phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lương Ngọc Trương cho biết: Ngành y tế tập trung các chiến dịch bổ sung vi chất dinh dưỡng, uống vitamin A liều cao, cân đo định kỳ để theo dõi tăng trưởng. Đây là giải pháp then chốt giúp phát hiện sớm, can thiệp kịp thời nhằm giảm tỷ lệ SDD thể thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi của tỉnh. Bởi, vitamin A giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thị lực, tăng cường miễn dịch và phòng ngừa SDD cho trẻ. Ngoài chiến dịch bổ sung vitamin A liều cao, công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh nhằm hướng dẫn cách chăm sóc dinh dưỡng hợp lý tại gia đình.

Chị Cầm Thị Hoa, xã Thường Xuân, bộc bạch: "Trước đây, tôi từng nghĩ chỉ cần cho con ăn nhiều thì sẽ khỏe mạnh. Nhưng sau khi tham gia buổi truyền thông dinh dưỡng, được cán bộ y tế tuyên truyền đã giúp tôi hiểu và nắm được một số kiến thức cơ bản trong thực hành nuôi dưỡng trẻ nhỏ, nhất là việc bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của con. Từ đó, tôi chú ý hơn đến việc bổ sung rau xanh, trái cây, sữa, thịt, cá vào các bữa ăn của con nên cả 2 bé nhà tôi cơ bản đều phát triển tốt".

Cùng với nỗ lực của ngành y tế, các trường mầm non, mẫu giáo trên địa bàn tỉnh tích cực tham gia công tác chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ. Bên cạnh dạy chữ, hướng dẫn chơi trò chơi, việc tổ chức bữa ăn bán trú bảo đảm dinh dưỡng được nhà trường xem là yếu tố quan trọng để giúp trẻ phát triển toàn diện.

Cô giáo Nguyễn Thị Hà, Hiệu trưởng Trường Mầm non Quảng Thạch, xã Tiên Trang, chia sẻ: "Nhà trường thường xuyên phối hợp với ngành y tế để cân, đo, theo dõi chiều cao, cân nặng của trẻ định kỳ. Kết quả này giúp giáo viên và phụ huynh nắm rõ tình trạng dinh dưỡng, từ đó có hướng chăm sóc phù hợp. Bên cạnh đó, trường xây dựng thực đơn đa dạng, cân đối theo nhu cầu lứa tuổi, ưu tiên nguồn thực phẩm sạch, an toàn, bảo đảm chất lượng, góp phần quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện, phòng chống SDD cho trẻ.

Theo báo cáo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho thấy, toàn tỉnh đã giảm tỷ lệ SDD dưới 5 tuổi thể thấp còi từ 41,6% (năm 1999) xuống 34,9% (năm 2009) và 23,5% (năm 2023); giảm tỷ lệ SDD thể nhẹ cân ở trẻ dưới 5 tuổi xuống còn 6,9% và thể gày còm xuống còn 3,6%. Bên cạnh những kết quả tích cực, Thanh Hóa vẫn đang đối mặt với không ít thách thức, hiện tỉnh có khoảng trên 1 triệu người là đồng bào các dân tộc thiểu số có điều kiện văn hóa - xã hội còn gặp nhiều khó khăn; tỷ lệ SDD thấp còi ở một số vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa vẫn còn ở mức cao, có xã ước lượng tỷ lệ trẻ SDD các thể chiếm tỷ lệ xấp xỉ 30%. Tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng vẫn còn tồn tại. Đặc biệt, tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu còn chưa đạt như kỳ vọng trong khi mục tiêu giai đoạn đến năm 2025 đạt 35%, đến năm 2030 đạt 50%.

Vi chất dinh dưỡng (bao gồm những vitamin và khoáng chất) là những dưỡng chất mà cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ nhưng lại có vai trò rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ, khi thiếu sẽ ảnh hưởng lớn đến cơ thể. Tùy theo mỗi giai đoạn phát triển, cơ thể trẻ cần được cung cấp, bổ sung các chất dinh dưỡng hợp lý, tuy nhiên có nhiều bà mẹ, người chăm sóc trẻ do chưa hiểu rõ vai trò, nhu cầu của vi chất dinh dưỡng nên bổ sung không đúng, thiếu hay thừa các chất này đều ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của trẻ.

Nhận thức rõ tầm quan trọng chiến lược đầu tư cho dinh dưỡng, đặc biệt là trong 1.000 ngày vàng đầu đời là đầu tư cho sự phát triển bền vững về thể chất, trí tuệ và tầm vóc của con người, được sự hỗ trợ của Tổ chức World Vision International, Sở Y tế Thanh Hóa đã và đang tập trung vào các hoạt động nâng cao nhận thức, cải thiện chất lượng dịch vụ tư vấn và chăm sóc dinh dưỡng, tăng cường phối hợp liên ngành và xây dựng các mô hình can thiệp hiệu quả tại cộng đồng. Đồng thời lan tỏa nhân rộng mô hình tiêu biểu về nuôi con bằng sữa mẹ, chăm sóc thai sản và sau sinh toàn diện, từng bước kết nối và củng cố mạng lưới hành động vì một thế hệ trẻ em khỏe mạnh, thông minh và phát triển toàn diện. Với nòng cốt là hệ thống y tế, sự chung tay của cộng đồng, gia đình và toàn xã hội trong việc đồng hành, hỗ trợ bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ một cách hiệu quả, an toàn và khoa học, hướng tới nâng cao tầm vóc, thể lực và trí lực của người dân tỉnh Thanh Hóa.

Bài và ảnh: Tô Hà