Linh Sơn: Điểm du lịch trải nghiệm hấp dẫn

Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, hữu tình; đồng bào các dân tộc còn gìn giữ và phát huy nhiều giá trị văn hóa truyền thống; con người thân thiện, mến khách... là điều kiện quan trọng để xã Linh Sơn thu hút khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm.

Du khách dâng hương tại chùa Mèo.

Đến với vùng đất Linh Sơn, du khách không quên ghé thăm ngôi chùa Mèo gắn liền với cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Anh hùng Lê Lợi lãnh đạo chống lại sự cai trị của nhà Minh. Chùa Mèo có tên gọi khác là Đỉnh Miêu Thiền tự, nằm trên quả đồi, bên tả ngôi chùa là dãy núi Pù Bằng, bên hữu là dãy núi Pù Rinh, trước mặt là dòng sông Âm.

Đại đức Thích Nguyên Hải, trụ trì chùa cho biết, chùa Mèo có từ thế kỷ XIII, do công chúa nhà Trần - Chu Huyền cùng với nhà Lang Mường Chếnh xây dựng (lúc này chùa có tên là chùa Chu). Tương truyền vào mùa xuân năm 1418 Lê Lợi phất cờ khởi nghĩa chống lại quân xâm lược nhà Minh. Hay tin, quân Minh đã tập trung mọi lực lượng đàn áp hòng tiêu diệt lực lượng nghĩa quân. Dù lực lượng mỏng, nghĩa quân Lam Sơn vẫn kiên cường chiến đấu, nhưng do tương quan quá lớn, Lê Lợi đã chủ động vừa chiến đấu vừa lui quân về Mường Mọt rừng sâu, địa thế hiểm trở (nay là xã Bát Mọt) để bảo toàn lực lượng chiến đấu lâu dài. Giai đoạn này, trước sự truy sát gắt gao của quân giặc, Lê Lợi không ít lần đưa quân về địa bàn rừng núi Lang Chánh (địa danh trước ngày 1/7/2025). Một lần nghĩa quân Lam Sơn lánh nạn trong chùa Chu trước sự truy lùng của giặc Minh, thấy trong chùa chỉ còn lại con mèo, ông đã sai nghĩa quân đem theo. Sau khi đánh đuổi quân Minh ra khỏi bờ cõi, Lê Lợi lên ngôi, sau đó cho tu sửa chùa Chu và đổi tên thành chùa Mèo.

Với những giá trị đặc sắc về văn hóa, lịch sử, năm 2005 chùa Mèo được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh. Hằng năm, vào ngày 6 và 7 tháng giêng, xã Linh Sơn lại tổ chức lễ hội truyền thống chùa Mèo. Nhân dân trong vùng thường đến đây cầu an, cầu phúc; chư tăng, phật tử chung tay, góp sức trùng tu, tôn tạo các công trình thờ tự, trở thành địa điểm sinh hoạt tâm linh của đồng bào các dân tộc trong và ngoài xã Linh Sơn.

Trên hành trình khám phá vùng đất Linh Sơn, từ chùa Mèo du khách di chuyển về bản Năng Cát. Đến đây du khách được khám phá thác Ma Hao bắt nguồn từ đỉnh Pù Rinh có độ cao hơn 1.000m gắn liền với cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, được lưu trú trong những nếp nhà sàn truyền thống, thưởng thức những tiết mục ca múa đặc sắc của đồng bào dân tộc Thái. Đến với bản Năng Cát vào tháng 3 âm lịch, du khách sẽ được hòa mình vào lễ hội Chí Linh Sơn. Đây là lễ hội tưởng nhớ công lao của Anh hùng dân tộc Lê Lợi; tôn vinh giá trị văn hóa, lịch sử của địa phương, giáo dục truyền thống đoàn kết, yêu nước...

Trưởng bản Năng Cát Lò Văn Duẩn cho biết: Để phát huy tiềm năng, lợi thế, thời gian qua bản Năng Cát đã tích cực tuyên truyền, vận động các hộ dân có điều kiện đầu tư xây dựng, cải tạo nếp nhà sàn truyền thống, tạo cảnh quan thiên nhiên xanh, sạch, đẹp... để phát triển du lịch cộng đồng. Từ đầu năm 2025 đến nay, xã Linh Sơn thu hút gần 30.000 lượt khách đến tham quan, trải nghiệm. Phát triển du lịch đã tạo việc làm cho hàng chục lao động địa phương với mức thu nhập từ 4 đến 5 triệu đồng/người/tháng.

Đến với Linh Sơn, du khách không chỉ được tìm hiểu, khám phá vẻ đẹp của chùa Mèo, bản Năng Cát, di tích đền thờ Lê Lợi, thác Mây, cảnh quan thiên nhiên hùng vỹ, mà còn được hòa mình vào không gian văn hóa của đồng bào các dân tộc Thái, Mường, thưởng thức các món ăn đậm nét văn hóa ẩm thực của người dân nơi đây... Tuy vậy, dù có nhiều tiềm năng, lợi thế, nhưng việc phát triển du lịch ở xã Linh Sơn vẫn còn nhiều hạn chế như: Số lượng khách đến với địa phương ngày càng tăng nhưng số lượng khách lưu trú ít; đường giao thông vào các điểm du lịch chưa được đầu tư đồng bộ; chưa thu hút được nhiều nhà đầu tư cung cấp các dịch vụ vui chơi, giải trí, ăn uống...

Hiện nay, cùng với đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, các thiết chế văn hóa cơ sở, xã Linh Sơn đang vận động những hộ dân có điều kiện chỉnh trang nhà ở, tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp phát triển du lịch cộng đồng; kêu gọi doanh nghiệp có tiềm lực vào tìm hiểu cơ hội, hợp tác đầu tư phát triển du lịch; phối hợp với cơ quan chức năng mở các lớp bồi dưỡng, nâng cao kiến thức về nghiệp vụ du lịch, vệ sinh an toàn thực phẩm cho các hộ dân tham gia làm du lịch cộng đồng.

Bài và ảnh: Mạnh Hải