Bộ GD&ĐT ban hành cơ chế mới gỡ khó cho công tác tư vấn tâm lý học đường

(Ảnh minh họa: TTXVN)

Trước những khó khăn, bất cập trong triển khai công tác tư vấn tâm lý học đường, như thiếu nhân sự chuyên trách, thiếu kinh phí, thiếu phòng tư vấn hoặc hoạt động tư vấn còn mang tính kiêm nhiệm, hình thức, Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư số 18/2025/TT-BGDĐT hướng dẫn về công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học.

Thông tư mới được ban hành trong bối cảnh bạo lực học đường có xu hướng gia tăng và phức tạp hơn. Mới đây nhất, một đoạn clip ghi lại hình ảnh một nam sinh lớp 7 túm tóc, quật ngã cô giáo ngay trong lớp học để lấy lại đồ chơi sắc nhọn bị cô tịch thu tại Trường Trung học cơ sở Đại Kim (Hà Nội) đã gây chấn động dư luận.

Thông tư mới xác định rõ mục đích của công tác tư vấn học đường và công tác xã hội là nâng cao năng lực cho người học trong phòng ngừa, nhận diện khó khăn, giải quyết và tìm kiếm sự trợ giúp phù hợp để khắc phục khó khăn về học tập, tâm lý và quan hệ xã hội. Công tác tư vấn học đường và công tác xã hội cũng nhằm rèn luyện kỹ năng sống, tăng cường ý chí, bản lĩnh, nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần; hình thành thái độ ứng xử phù hợp trong quan hệ xã hội, góp phần hoàn thiện nhân cách của người học.

Về nguyên tắc thực hiện công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học, thông tư xác định người học là trung tâm, được bảo đảm quyền lợi hợp pháp, an toàn và bảo mật thông tin, quyền được tham gia, tự nguyện, tự quyết định. Hoạt động tư vấn phải được tiến hành khách quan, bình đẳng, không phân biệt đối xử; tôn trọng đặc điểm cá nhân, tận dụng điểm mạnh và nguồn lực sẵn có của người học, gia đình và xã hội; phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội, văn hóa vùng miền và đặc biệt phải kịp thời, hiệu quả khi người học gặp khó khăn.

Thông tư quy định cụ thể nội dung tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học gồm nhiều lĩnh vực quan trọng, gắn liền với nhu cầu thiết thực của người học. Đó là tư vấn, hỗ trợ các vấn đề về học tập (xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch học tập; quản lý thời gian, lựa chọn cách thức, phương pháp học tập...); về giới, quan hệ xã hội (tâm sinh lý lứa tuổi, giới, giới tính, bình đẳng giới, sức khỏe sinh sản; quan hệ tình bạn, tình yêu, hôn nhân, gia đình...); về tâm lý (phòng ngừa, rà soát, phát hiện sớm; tư vấn, tham vấn tâm lý đối với người học có khó khăn tâm lý).

Nội dung tư vấn cũng hỗ trợ học sinh về kỹ năng sống (kỹ năng nhận thức, làm chủ, bảo vệ bản thân; kỹ năng làm chủ trí tuệ cảm xúc; kỹ năng tương tác, hòa nhập xã hội...); về hướng nghiệp, việc làm, khởi nghiệp; về chính sách, pháp luật; về dịch vụ công tác xã hội cho người học.

Về hình thức, Thông tư quy định việc thực hiện công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học được thực hiện trực tiếp hoặc trực tuyến. Bên cạnh đó, các cơ sở giáo dục có trách nhiệm thiết lập hệ thống tiếp nhận, trao đổi thông tin; phối hợp với gia đình, xã hội, các cơ quan liên quan để kịp thời tiếp nhận thông tin về các tình huống, nguy cơ gặp khó khăn về học tập, tâm lý, mối quan hệ xã hội hoặc các khó khăn khác của người học.

Các cơ sở giáo dục cũng có thể tổ chức các hoạt động truyền thông, chương trình phòng ngừa; cung cấp thông tin về chính sách, pháp luật; hướng dẫn sử dụng các dịch vụ tư vấn học đường, công tác xã hội; tổ chức các hoạt động hỗ trợ phát triển

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và cấp xã có trách nhiệm chỉ đạo, sắp xếp, bố trí nhân sự, kinh phí, cơ sở vật chất, xây dựng cơ chế phối hợp và tổ chức kiểm tra, giám sát việc triển khai công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học theo quy định.

Thông tư quy định Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu xây dựng và thực hiện chế độ chính sách đối với người làm công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học; xây dựng cơ chế phối hợp; tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ và kiểm tra, đánh giá việc thực hiện tại các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý.

Người đứng đầu cơ sở giáo dục phải chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc thành lập tổ hoặc bộ phận tư vấn, bố trí phòng tư vấn, phân công nhân sự chuyên trách hoặc kiêm nhiệm, xây dựng kế hoạch công tác tư vấn hằng năm, huy động nguồn lực hợp pháp để triển khai. Người đứng đầu nhà trường cũng có trách nhiệm chỉ đạo phối hợp giữa các bộ phận trong trường, giữa nhà trường với gia đình và xã hội, đồng thời tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ, giáo viên được đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn...

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc ban hành Thông tư số 18/2025/TT-BGDĐT là một bước đi quan trọng trong quá trình hoàn thiện hệ thống chính sách giáo dục, đặc biệt trong việc chăm lo đến sức khỏe tinh thần và sự phát triển toàn diện của người học. Thông tư không chỉ tháo gỡ những vướng mắc từ thực tiễn triển khai thời gian qua mà còn mở ra khuôn khổ pháp lý mới trong việc xây dựng một môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, lành mạnh, nơi người học được đồng hành, chia sẻ và hỗ trợ để trưởng thành toàn diện về tri thức, nhân cách và kỹ năng xã hội./.

Theo Vietnam+