Xét xử nghiêm minh tội phạm xâm hại tình dục người chưa thành niên

Tòa án Nhân dân hai cấp trong tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải quyết, xét xử nghiêm minh, nhằm cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa tội phạm xâm hại tình dục người chưa thành niên.

Tòa án Nhân dân tỉnh - nơi các phiên tòa xét xử tội phạm xâm hại tình dục người chưa thành niên được thực hiện nghiêm theo trình tự, thủ tục tố tụng.

Trong bối cảnh xã hội hiện đại ngày càng phát triển, quyền trẻ em, đặc biệt là quyền trẻ em được bảo vệ khỏi các hành vi xâm hại tình dục được xã hội quan tâm sâu sắc. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, tình trạng xâm hại tình dục người chưa thành niên vẫn diễn ra phức tạp, gây bức xúc trong dư luận và làm tổn thương nghiêm trọng đến thể chất, tinh thần của nạn nhân, cũng như ảnh hưởng đến đạo đức, thuần phong mỹ tục của xã hội.

Thông qua hoạt động xét xử, thẩm phán Phạm Văn Long, Chánh tòa Hình sự Tòa án Nhân dân tỉnh, cho rằng: Tình hình tội phạm xâm hại tình dục người chưa thành niên đang diễn biến phức tạp, khó lường và có chiều hướng gia tăng. Thông qua các vụ án được tòa giải quyết, xét xử, tình trạng này có nhiều nguyên nhân: Do tác động của mặt trái kinh tế thị trường; tác động của văn hóa phẩm đồi trụy; do áp lực cuộc sống, khiến bố mẹ thiếu quan tâm giám sát, quản lý, nắm bắt tâm sinh lý con cái; hoặc do sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, có lúc có nơi còn thiếu chặt chẽ...

Trong số các vụ xâm hại tình dục người chưa thành niên mà tòa án hai cấp thụ lý, giải quyết, có không ít vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng cho nạn nhân. Điều đáng lo ngại là phần lớn các vụ xâm hại này xảy ra trong môi trường gần gũi với trẻ như hàng xóm, người thân, người quen biết... Như mới đây, Tòa án Nhân dân huyện Như Thanh đã đưa ra xét xử sơ thẩm 1 bị cáo về hành vi hiếp dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi xảy ra vào tháng 8/2024. Trong vụ án này, bị cáo lại là cậu của nạn nhân. Hay trong một vụ án khác xảy ra tại huyện Cẩm Thủy vào tháng 10/2024 khi một nữ sinh lớp 8 bị người đàn ông hàng xóm 60 tuổi xâm hại tình dục dẫn đến có thai...

Pháp luật hiện hành đã quy định rõ ràng, chặt chẽ về các tội danh liên quan đến xâm hại tình dục người chưa thành niên, với khung hình phạt nghiêm khắc, từ phạt tù dài hạn đến chung thân và tử hình trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng. Cụ thể, loại tội phạm này được quy định tại các điều từ 141 đến điều 147 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, gồm các tội danh: Hiếp dâm người dưới 16 tuổi; cưỡng dâm; cưỡng dâm người từ đủ 13 đến 16 tuổi; giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi; dâm ô đối với người dưới 16 tuổi và tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm.

Theo thẩm phán Phạm Văn Long, nhằm đảm bảo xét xử nghiêm minh, góp phần răn đe, phòng ngừa loại tội phạm này, tòa án hai cấp trong tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp. Ngoài thực hiện các giải pháp mà Tòa án Nhân dân tối cao quy định, cơ quan tòa án trên địa bàn tỉnh đã chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng để tháo gỡ vướng mắc, đánh giá chứng cứ, áp dụng pháp luật, đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử. Đồng thời phân công thẩm phán giàu kinh nghiệm, hiểu biết tâm sinh lý của người chưa thành niên thụ lý, giải quyết án.

Do đây là án có tính chất đặc thù, nên tòa án hai cấp trong tỉnh đã tổ chức thực hiện nghiêm quy trình tố tụng trong giải quyết, xét xử. Các phiên tòa đều được đảm bảo sự có mặt của người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của bị hại. Đồng thời tổ chức phiên tòa tại phòng xét xử thân thiện với hình thức xét xử kín. Thông qua công tác xét xử, cơ quan tòa án đã đúc rút thực trạng, kiến nghị đến các cơ quan quản lý Nhà nước, gia đình, nhà trường thực hiện nhiều giải pháp phòng ngừa tội phạm xâm hại tình dục người chưa thành niên như tăng cường công tác quản lý, giám sát trẻ; thực hiện giáo dục giới tính theo quy định...

Thẩm phán Phạm Văn Long khẳng định, các vụ án liên quan đến tội phạm xâm hại tình dục người chưa thành niên đều được tòa án hai cấp trong tỉnh xét xử nghiêm minh, đúng người đúng tội, không kết án oan, sai, không bỏ lọt tội phạm. Hình phạt tòa áp dụng tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi và nhân thân của người phạm tội trong từng vụ án. Qua đó đã góp phần cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa loại tội phạm này trong cộng đồng, xã hội.

Bài và ảnh: Đồng Thành