Nghị định 75 tháo gỡ “nút thắt” trong thực hiện chính sách BHYT

Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, từ 1-1-2022, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 334.540 người (tương đương với 8,28% dân số) không còn được hưởng chính sách cấp thẻ BHYT miễn phí. Do đây là những đối tượng dân tộc thiểu số, sinh sống ở vùng miền núi, điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, nên trong 2 năm qua việc vận động phát triển BHYT ở nhóm đối tượng này chưa đạt được như mong muốn, nhiều người dân vì khó khăn không được chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.

Cán bộ BHXH huyện Ngọc Lặc rà soát, lập danh sách người tham gia theo từng nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng, để cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT.

Trước thực trạng trên, ngày 19/10/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 75/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, ngày 17/10/2018 của Chính phủ. Theo đó, nhiều điểm mới của Nghị định 75 đã mở rộng điều kiện tiếp cận và thi hành chính sách BHYT như mở rộng nhóm đối tượng được Nhà nước hỗ trợ đóng BHYT; tăng hỗ trợ mức đóng, mức hưởng; gỡ “nút thắt” trong cơ chế thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT..., qua đó tạo thuận lợi cho công tác khám, chữa bệnh (KCB) và bảo vệ quyền lợi người tham gia BHYT.

Tại huyện Ngọc Lặc, năm 2021 đã gần tiệm cận BHYT toàn dân với tỷ lệ tham gia BHYT đạt gần 97%. Thế nhưng, sau khi Quyết định số 861 ra đời, toàn huyện có 56.000 người bị cắt chính sách hỗ trợ 100% chi phí tham gia BHYT, kéo tỷ lệ tham gia BHYT trên địa bàn huyện Ngọc Lặc giảm xuống dưới 90%. Trong 2 năm qua, BHXH huyện Ngọc Lặc đã nỗ lực phối hợp với chính quyền các xã, thị trấn và các ngành có liên quan tăng cường tuyên truyền, vận động, hỗ trợ một phần cho người dân tham gia BHYT. Tuy nhiên, đa số người dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện sinh sống ở nơi có điều kiện kinh tế khó khăn, thu nhập chủ yếu dựa vào nông nghiệp nên chưa có điều kiện tham gia BHYT.

Tin vui cho người dân tộc thiểu số ở huyện Ngọc Lặc và các địa phương khác là từ ngày 3/12/2023, Nghị định 75 của Chính phủ chính thức có hiệu lực đã bổ sung đối tượng người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại địa bàn các xã khu vực II, khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2016-2020, mà các xã này không còn trong danh sách các xã khu vực II, khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, sẽ vào nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 70% mức đóng trong thời gian 36 tháng kể từ ngày 1/11/2023. Ngay sau khi nghị định có hiệu lực, hàng ngàn người dân trên địa bàn huyện Ngọc Lặc đăng ký tham gia BHYT. Tính đến thời điểm hiện nay, Ngọc Lặc đã có trên 116.600 người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ gần 93% dân số tham gia BHYT.

Bà Phạm Thị Nơng, xã Thạch Lập (Ngọc Lặc) chia sẻ: "Trước đây cả nhà tôi được Nhà nước cấp thẻ BHYT miễn phí, đến năm 2022 bị cắt không được cấp thẻ BHYT nữa nên gia đình tôi cũng cố gắng tự mua thẻ để được chăm sóc sức khỏe khi ốm đau. Nay được Nhà nước hỗ trợ 70% mức đóng, chúng tôi rất phấn khởi vì đã giảm bớt khó khăn rất nhiều khi phải lo chi phí mua thẻ BHYT cho cả gia đình".

Bên cạnh nâng mức hưởng chi phí KCB BHYT, Nghị định 75 đã bãi bỏ quy định về tổng mức thanh toán chi phí KCB BHYT, thực hiện thanh toán chi phí KCB BHYT theo phương thức thanh toán theo giá dịch vụ được áp dụng từ ngày 1/1/2019. Đồng thời, quy định việc giao dự toán chi phí KCB BHYT cho BHXH Việt Nam và BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; thực hiện thông báo số dự kiến chi KCB BHYT tới cơ sở y tế để làm cơ sở lập kế hoạch sử dụng kinh phí KCB BHYT trong năm, nhưng không áp dụng làm căn cứ tạm ứng, thanh toán, quyết toán chi phí KCB BHYT của cơ sở KCB trong trường hợp vượt số dự kiến chi.

Theo quy định mới, các chi phí KCB BHYT trong phạm vi quyền lợi được hưởng và mức hưởng của người tham gia BHYT đã được cơ quan BHXH giám định, sẽ thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT. Cơ chế thanh toán theo thực tế các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, vật tư y tế... sử dụng cho người bệnh và mức giá theo quy định hiện hành. Các quy định này sẽ tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thanh toán chi phí KCB BHYT giữa cơ sở y tế và cơ quan BHXH, tạo điều kiện cho cơ sở KCB, nâng cao hiệu quả hoạt động và bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT.

Bác sĩ Phùng Sỹ Thường, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Thọ Xuân, cho biết: Thời gian qua, bệnh viện cũng như các cơ sở KCB khác trên toàn quốc bị vướng quy định về tổng mức thanh toán. Tổng mức thanh toán này được xác định dựa vào tổng chi phí KCB BHYT của năm trước liền kề để tạm ứng cho năm sau, dẫn đến cơ sở KCB khi có tăng hoặc giảm không điều chỉnh được. Giao dự toán chi thì căn cứ vào năm trước làm cơ sở để tạm ứng cho các cơ sở KCB. Tạm ứng tiền này chưa được sử dụng chính thức, chưa được quyết toán, nhưng cơ quan BHYT quyết toán chậm, dẫn đến cơ sở KCB khó khăn về nguồn tài chính để hoạt động. Khi Nghị định 75 có hiệu lực sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho bệnh viện trong thanh, quyết toán chi phí KCB BHYT với cơ quan BHXH. Qua đó, tạo điều kiện cho cơ sở KCB nâng cao hiệu quả hoạt động và bảo đảm quyền lợi cho người bệnh có thẻ BHYT.

Là đơn vị thực hiện các chính sách liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân có thẻ BHYT, BHXH tỉnh đang tập trung phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện các nội dung Nghị định 75. Theo đó, BHXH tỉnh chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương rà soát, lập danh sách chi tiết người tham gia theo từng nhóm lao động như nhóm do ngân sách Nhà nước đóng, nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng, để cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT và chuyển đổi mã mức hưởng kịp thời cho người tham gia ngay khi Nghị định 75 có hiệu lực thi hành. BHXH tỉnh cũng tổ chức tuyên truyền sâu rộng trên các phương tiện thông tin đại chúng; phối hợp với các cơ quan, đơn vị tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT bằng các phương thức linh hoạt.

Bài và ảnh: Tô Hà