Thương mại và du lịch là động lực chính thúc đẩy Thái Lan gia nhập BRICS

Trong cuộc họp nội các ngày 28/5, Chính phủ Thái Lan đã hoàn tất các bước chuẩn bị để đệ trình hồ sơ đăng ký gia nhập Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS). Nếu được thông qua, Thái Lan sẽ trở thành quốc gia Đông Nam Á đầu tiên gia nhập BRICS.

BRICS là tổ chức liên chính phủ bao gồm 5 thành viên chủ chốt là Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi (tên tổ chức được ghép lại từ chữ cái đầu trong tên tiếng Anh của 5 nước này). Đầu năm 2024, Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) chính thức gia nhập khối, nâng số lượng thành viên của BRICS lên thành 9 nước.

Phát biểu trước báo giới sau cuộc họp nội các ngày 28/5, người phát ngôn Chính phủ Thái Lan Chai Wacharonke cho biết nội các đã phê duyệt dự thảo công thư thể hiện ý định của Bangkok trong việc gia nhập BRICS. Ông nói bức thư khẳng định Thái Lan nhận thức được tầm quan trọng của chủ nghĩa đa phương và vai trò ngày càng tăng của các nước đang phát triển trên trường quốc tế.

Rõ ràng, trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới đang có những thay đổi nhanh chóng, việc Chính phủ Thái Lan nộp đơn gia nhập BRICS là động thái đáng chú ý, cho thấy BRICS đang ngày càng trở nên hấp dẫn như một nền tảng mới cho ngoại giao và tài trợ phát triển. Nhiều nước mong muốn gia nhập BRICS để thúc đẩy trật tự thế giới mới, đa cực, thay vì cấu trúc quản trị toàn cầu do phương Tây chi phối như trước kia. Bản thân trong đơn xin gia nhập BRICS, Bangkok đánh giá việc trở thành thành viên BRICS sẽ mang lại lợi ích cho Thái Lan về nhiều mặt, bao gồm nâng cao vai trò của nước này trên trường quốc tế và tăng cơ hội cùng tạo ra một trật tự thế giới mới.

Theo giới chuyên gia nhận định, thương mại sẽ là động lực chính thúc đẩy ý muốn gia nhập BRICS của Thái Lan. Bởi lẽ, quy mô kinh tế của BRICS thực sự có sức hút đối với nhiều quốc gia trên thế giới. BRICS hiện chiếm khoảng 30% quy mô kinh tế toàn cầu, 26% diện tích lãnh thổ và 43% dân số thế giới, đồng thời sản xuất hơn một phần ba sản lượng ngũ cốc toàn cầu. Trong thông điệp liên bang ngày 29/2/2024, Tổng thống Nga Putin cho biết các quốc gia BRICS đang vượt qua Nhóm 7 nền công nghiệp phát triển hàng đầu (G7) về tỷ trọng trong GDP toàn cầu tính theo sức mua tương đương (PPP). Theo Tổng thống Putin, tỷ trọng của BRICS trong nền kinh tế thế giới theo sức mua tương đương sẽ tăng lên 36,6% vào năm 2028, trong khi tỷ trọng của G7 sẽ giảm xuống 27,8%. Trong khi đó, nền kinh tế Thái Lan đang có dấu hiệu giảm tốc và cần động lực mới nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo số liệu của Hội đồng Phát triển Kinh tế-Xã hội Quốc gia Thái Lan, GDP nước này tăng mờ nhạt trong quý đầu tiên năm 2024, do xuất khẩu yếu, và lợi nhuận từ ngành du lịch không như kỳ vọng. Cụ thể, GDP của Thái Lan trong quý I/2024 chỉ tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước.

Ngành du lịch của Thái Lan nhiều khả năng cũng sẽ được hưởng lợi nhờ vào việc trở thành thành viên của BRICS. Nguyên nhân là do Thái Lan luôn là điểm đến du lịch được người dân Nga, Trung Quốc ưa chuộng. Việc gia nhập BRICS sẽ tạo tiền đề cho thỏa thuận miễn thị thực giữa Thái Lan và các nước thành viên, từ đó kích cầu du lịch. Đây cũng là chủ trương của Chính phủ Thái Lan, khi mà theo điều chỉnh mới, kể từ tháng 6/2024, Thái Lan sẽ bổ sung thêm 36 quốc gia đủ điều kiện được miễn thị thực. Thời gian lưu trú của du khách theo chương trình này cũng được kéo dài lên thành 60 ngày. Trong số 36 quốc gia mới được miễn thị thực có các quốc gia thành viên BRICS, như Trung Quốc, Ấn Độ. Hiện nay, du lịch đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ nền kinh tế Thái Lan. Điển hình như trong quý I/2024, ngành du lịch chiếm gần 20% GDP, đồng thời thúc đẩy tiêu dùng tư nhân tăng 6,9% và dịch vụ hậu cần tăng 9,4% (theo số liệu của Hội đồng Phát triển Kinh tế-Xã hội Quốc gia Thái Lan). Trong quý này, 12 triệu du khách nước ngoài đã đến Thái Lan.

Theo nhà khoa học chính trị Thái Lan Rom Phiramontri trong cuộc trả lời phỏng vấn với hãng thông tấn TASS của Nga cho rằng, việc Thái Lan gia nhập BRICS là điều cần thiết trong bối cảnh vai trò của đồng USD và đồng Euro trong nền kinh tế toàn cầu đang suy giảm. Theo ông Rom Phiramontri, việc sử dụng hai đồng tiền trên trong thương mại quốc tế sẽ giảm trong tương lai. Nắm bắt được xu hướng này, Chính phủ Thái Lan đã có sự chuẩn bị và đưa ra ý tưởng mong muốn gia nhập BRICS. Điều này được thể hiện qua việc Ngân hàng Trung ương Thái Lan tăng dự trữ vàng và giảm sự phụ thuộc vào đồng USD trong trao đổi thương mại với Trung Quốc và các quốc gia thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Trong khi đó, ảnh hưởng quốc tế ngày càng tăng của BRICS có thể được nhìn thấy rõ nhất qua việc từ bỏ đồng USD làm phương tiện thanh toán giữa các nước thành viên.

Hùng Anh (CTV)