Thực hiện hiệu quả những khuyến nghị về chống khai thác IUU

Để cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), tỉnh Thanh Hóa đã quyết liệt, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và cộng đồng ngư dân. Nhờ đó, việc thực hiện 4 nhóm khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác IUU đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Lực lượng chức năng kiểm tra tàu cá khai thác trên biển.

Tại hội nghị giao ban trực tuyến công tác chống khai thác IUU tháng 6/2025, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Đức Cường, cho biết: 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Thanh Hóa đã triển khai, thực hiện đồng bộ các giải pháp một cách hiệu lực, hiệu quả về chống khai thác IUU và các khuyến nghị của EC, như: tổ chức quản lý, rà soát làm sạch dữ liệu tàu cá trên hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia Vnfishbase; triển khai quy chế phối hợp thực hiện đối soát, làm sạch dữ liệu phục vụ định danh tàu cá, rà soát, lập danh sách tàu cá hết hạn và sắp hết hạn thủ tục hành chính. Đồng thời, phối hợp liên ngành thực hiện tuần tra, kiểm soát trên biển, tại các cửa sông, cửa lạch để kiểm tra, kiểm soát và xử lý các tàu vi phạm và có nguy cơ vi phạm về IUU. Với những việc làm đó, tỉnh cơ bản khống chế, kiểm soát và hạn chế tối đa các trường hợp vi phạm quy định về chống khai thác IUU.

Thực tế cho thấy, thông qua đẩy mạnh tuyên truyền cùng với thường xuyên mở các đợt tuần tra, kiểm soát, xử phạt nghiêm hành vi khai thác IUU, nhận thức của ngư dân về chống khai thác IUU ngày càng được nâng lên. Nắm được những quy định trong chống khai thác IUU, anh Dương Văn Công, phường Nam Sầm Sơn, chủ tàu TH-90808 luôn bật các thiết bị giám sát hành trình và sau mỗi chuyến khai thác, luôn đăng ký thông tin cập cảng với cán bộ Ban Quản lý Cảng cá Thanh Hóa trước 1 giờ. Anh Công cho biết: "Việc bật thiết bị giám sát hành trình giúp cơ quan chức năng ghi lại được hành trình khai thác, vừa quản lý tàu vừa xác minh nguồn gốc của sản phẩm khai thác. Sau mỗi chuyến khai thác, tàu chúng tôi luôn thực hiện khai báo trước khi cập cảng để thuận lợi cho việc neo đậu, giám sát sản lượng lên bến và truy xuất nguồn gốc thủy sản. Điều này vừa bảo đảm công tác kiểm tra, giám sát của ngành chức năng vừa thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm khai thác của ngư dân, chủ tàu”.

Để chung tay cùng cả nước thực hiện các khuyến nghị của EC, gồm: hoàn thiện khung pháp lý; tăng cường quản lý tàu cá; kiểm soát việc truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; xử lý tàu cá vi phạm ở vùng biển nước ngoài, tỉnh Thanh Hóa đang quyết liệt triển khai thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Trung ương về chống khai thác IUU. Tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các quy định của Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn thi hành luật, các quy định về chống khai thác IUU đến từng cán bộ, đảng viên, các tổ chức, cá nhân có liên quan, nhất là các chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân. Trong đó, trọng tâm là các quy định về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình, đánh dấu tàu cá, ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản theo quy định ở các tàu cá khai thác xa bờ. Với vai trò là cơ quan thường trực ban chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh Thanh Hóa, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang dồn lực cùng các địa phương thường xuyên kiểm tra, rà soát đảm bảo nắm chắc thực trạng số lượng tàu, tàu cá đã hoặc chưa hoặc hết hạn đăng ký, đăng kiểm, cấp phép; tàu cá đã chuyển nhượng, mua bán, xóa đăng ký; tàu cá hoạt động trên địa bàn ngoài tỉnh...

Tỉnh Thanh Hóa hiện có 6.063 tàu cá, trong đó có 1.062 tàu có chiều dài từ 15m trở lên thường xuyên khai thác vùng khơi. Nhờ thường xuyên được tuyên truyền, phổ biến các quy định chống khai thác IUU nên 100% tàu thuyền đã đăng ký thực hiện đánh dấu tàu cá, 99,44% tàu cá thực hiện lắp thiết bị giám sát hành trình. Cùng với đó, lực lượng chức năng của tỉnh luôn theo dõi, giám sát 100% tàu cá hoạt động trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá, nắm rõ và xử lý nghiêm từng trường hợp vi phạm quy định về mất kết nối giám sát hành trình. Đặc biệt, kiểm tra quản lý nhóm tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU.

Trong những năm gần đây, dù không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, nhưng nguy cơ vẫn còn. Do đó, tỉnh xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là vấn đề quan trọng, hàng đầu, vừa mang tính cấp bách, vừa thường xuyên, lâu dài góp phần quan trọng cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” IUU và phát triển hiệu quả, bền vững ngành thủy sản.

Bài và ảnh: Thanh Hòa