Tháo gỡ khó khăn về đấu thầu trong lĩnh vực y tế

Nghị định số 24/2024/NÐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu được Chính phủ ban hành, có hiệu lực từ ngày 27/2/2024. Nghị định có những điểm mới, kỳ vọng có thể giải quyết khó khăn, vướng mắc về đấu thầu trong lĩnh vực y tế.

Nghị định 24 tháo gỡ khó khăn mà các cơ sở y tế vướng mắc trong vấn đề lập kế hoạch và tổ chức mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế, thuốc, hóa chất phục vụ KCB cho người dân.

Nghị định 24 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, là cơ sở để các bệnh viện triển khai ngay việc mua sắm mà không cần chờ sự ra đời của những thông tư hướng dẫn, giúp đấu thầu thuốc, vật tư y tế thuận lợi hơn. Theo đó, các đơn vị y tế có thể chỉ định thầu trong trường hợp có dịch bệnh, hoặc ngay trong một số tình huống để đảm bảo hoạt động thường xuyên của bệnh viện. Bên cạnh đó, có một số hình thức mua sắm mới như chào giá trực tuyến minh bạch công khai trên mạng đấu thầu quốc gia, chỉ sau 3 - 4 ngày bệnh viện có thể mua được linh kiện bị hỏng. Nghị định 24 cũng cho phép các bệnh viện có thể xác định giá gói thầu theo báo giá, kể cả trường hợp có một báo giá thì cũng lấy báo giá đó làm giá dự kiến cho gói thầu, hoặc có nhiều báo giá thì có thể lấy giá dự kiến từ gói thầu giá cao nhất. Đây là điểm mới rất đáng chú ý so với các quy định trước đó. Ngoài ra, các bệnh viện cũng có thể áp dụng tùy chọn, mua thêm tối đa 30% gói thầu mua sắm trước đó.

Liên quan đến công tác đấu thầu, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Thanh Hóa Trần Văn Thiết cho biết: Nghị định 24 như “cánh cửa” mở ra để giúp cho các cơ sở y tế thực hiện việc đấu thầu mua thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, hóa chất phục vụ khám, chữa bệnh (KCB) cho Nhân dân được thuận lợi hơn. Các nội dung của Nghị định 24 có nhiều nội dung quan trọng, tháo gỡ khó khăn mà lâu nay các cơ sở đang vướng mắc trong vấn đề lập kế hoạch và tổ chức mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế, thuốc, hóa chất.

Nghị định quy định chi tiết về trình tự, thủ tục lựa chọn nhà thầu trên cơ sở tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, giao quyền cho chủ đầu tư; cắt giảm thời gian và chi phí tổ chức lựa chọn nhà thầu; tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin - đấu thầu qua mạng để nâng cao tính công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế. Đây là bước tiến mới thuận lợi cho các bệnh viện thực hiện mua sắm, đấu thầu trong thời gian tới.

Liên quan đến đấu thầu thuốc tập trung, để khắc phục tình trạng trước đây chỉ có 1 nhà thầu trúng thầu cung cấp thuốc với số lượng lớn, phạm vi giao hàng rộng dẫn đến một số trường hợp nhà thầu không đủ khả năng thực hiện hợp đồng, Nghị định 24 đã bổ sung quy định cho phép lựa chọn nhiều hơn 1 nhà thầu trúng thầu để nếu nhà thầu xếp hạng thứ nhất không còn khả năng cung cấp, chủ đầu tư được ký ngay hợp đồng với nhà thầu xếp hạng tiếp theo. Chủ đầu tư được mời thầu theo cách cho phép các nhà thầu được chào số lượng theo khả năng cung cấp của mình mà không nhất thiết phải chào theo đúng số lượng thuốc nêu trong hồ sơ mời thầu.

Nghị định 24 tháo gỡ khó khăn mà các cơ sở y tế vướng mắc trong vấn đề lập kế hoạch và tổ chức mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế, thuốc, hóa chất phục vụ KCB cho người dân.

Đối với trường hợp thuốc thuộc danh mục mua sắm tập trung, nhưng chưa tổ chức đấu thầu hoặc đã đấu thầu nhưng chưa lựa chọn được nhà thầu hoặc thỏa thuận khung đã ký trước đó hết hiệu lực, bệnh viện được mua sắm theo thông báo của đơn vị được giao nhiệm vụ mua sắm tập trung để đáp ứng nhu cầu sử dụng trong thời gian tối đa 12 tháng và được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán theo đúng giá hợp đồng. Ngoài ra, trường hợp nhà thầu đã trúng thầu (bao gồm cả trúng thầu gói thầu đấu thầu tập trung) nhưng trong quá trình thực hiện hợp đồng không thể tiếp tục cung cấp thuốc thì bệnh viện được phép chỉ định thầu cho nhà thầu khác thực hiện phần công việc còn lại của gói thầu mà không giới hạn hạn mức chỉ định thầu...

Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Thọ Xuân Phùng Sỹ Thường cho biết, quy định trên tạo sự chủ động, linh hoạt cho các đơn vị trong việc mua thuốc phục vụ công tác KCB; cơ bản khắc phục được tình trạng thiếu thuốc thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp quốc gia, cấp địa phương. Đáng chú ý, Nghị định 24 quy định rõ các gói thầu được chỉ định thầu trong trường hợp cấp bách, cấp cứu, phục vụ phòng, chống dịch bệnh, bảo đảm cho các bệnh viện có thể mua ngay được thuốc để phục vụ khám và điều trị mà không phải thực hiện thủ tục đấu thầu. Liên quan đến xác định giá gói thầu, Nghị định 24 quy định, trường hợp có nhiều hơn 1 báo giá thì chủ đầu tư được lựa chọn báo giá cao nhất. Quy định này giúp cho bệnh viện lựa chọn được hàng hóa có chất lượng tốt, phù hợp với nhu cầu chuyên môn và khả năng tài chính của mình.

Tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế tại các cơ sở y tế công lập xuất hiện nhiều hơn kể từ sau giai đoạn cao điểm phòng, chống dịch COVID-19. Nhưng với các quy định cụ thể của Luật Ðấu thầu và Nghị định 24 sẽ tạo sự chủ động, linh hoạt cho cơ sở y tế trong mua thuốc, vật tư y tế phục vụ công tác KCB cho người dân.

Dược sĩ CKII Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Phòng Nghiệp vụ dược, Sở Y tế cho biết: Với những quy định của Nghị định 24, về cơ bản đã giải quyết được nhiều khó khăn trong các cơ sở y tế, giúp các cơ sở KCB chủ động thực hiện hoạt động mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị y tế; bảo đảm đủ thuốc, vật tư, hóa chất, thiết bị y tế phục vụ tốt hơn công tác KCB, vì mục tiêu chăm sóc tốt sức khỏe cho Nhân dân.

Bài và ảnh: Hà Phương