Kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm: Nỗ lực vượt khó, tạo đà tăng trưởng (Bài cuối): Nỗ lực lớn, hành động quyết liệt để cán đích

Năm 2023 được xác định là năm quan trọng, tạo động lực cho việc thực hiện thành công các mục tiêu tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2020–2025. Vì thế để có thể cán đích các mục tiêu kỳ vọng đã đặt ra trong năm 2023, cần sự nỗ lực rất lớn và các giải pháp mạnh mẽ, khả thi.

Bốc xếp hàng hóa qua Cảng Nghi Sơn. Ảnh: Lê Đồng

Nhiều thách thức đặt ra

Phức tạp, khó lường và tiềm ẩn nhiều rủi ro là những điều đã được dự báo trước về tình hình thế giới những tháng cuối năm 2023. Ở trong nước, những khó khăn, thách thức cũng được dự báo là còn rất lớn, do nền kinh tế tiếp tục chịu sức ép của các yếu tố tiêu cực bên ngoài và cả những hạn chế, bất cập nội tại. Còn đối với Thanh Hóa, khách quan nhìn nhận, bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận trong 6 tháng đầu năm, vẫn còn những bất cập, hạn chế, thậm chí là yếu kém cần được nhìn thẳng, chỉ rõ để có hướng khắc phục. Đó là tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt thấp so với kế hoạch và so với cùng kỳ; một số chỉ tiêu kinh tế quan trọng giảm so với cùng kỳ, như chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng thấp hơn 10,58% (cùng kỳ tăng 18,07%); thu ngân sách Nhà nước giảm 25%; giá trị xuất khẩu giảm 9,7%; doanh nghiệp đăng ký thành lập mới giảm 22,6%...

Trong nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan của hạn chế, yếu kém đã được chỉ ra, không thể không nhấn mạnh đến một nguyên nhân cơ bản là công tác phân tích, dự báo và giải quyết khó khăn, vướng mắc ở một số ngành, lĩnh vực chưa kịp thời, hiệu quả. Năng lực tham mưu, tổ chức thực hiện nhiệm vụ của một số ban, sở, ngành còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu. Một bộ phận cán bộ, công chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý sở, ngành, UBND cấp huyện chưa chủ động, quyết liệt trong tham mưu, chỉ đạo, điều hành; có tâm lý sợ sai, né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm, dẫn đến một số nhiệm vụ, công việc của tỉnh, của ngành, địa phương chậm tiến độ, thời gian thực hiện kéo dài. Một số vướng mắc về thể chế thuộc thẩm quyền của tỉnh chưa được giải quyết, tháo gỡ. Kỷ cương hành chính trong thực thi công vụ có việc, có nơi chưa nghiêm...

Cùng với những thách thức, khó khăn kể trên, nhiệm vụ đặt ra cho Đảng bộ, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong tỉnh từ nay đến cuối năm 2023 là rất lớn. Cụ thể: Tốc độ tăng trưởng GRDP 6 tháng cuối năm phải đạt 14,59% trở lên (cả năm đạt 11% trở lên). Sản lượng lương thực đạt 611,4 nghìn tấn (kế hoạch (KH) năm 1.500 nghìn tấn). Kim ngạch xuất khẩu đạt 3.069 triệu USD trở lên (KH năm 5.500 triệu USD). Huy động vốn đầu tư phát triển đạt 73.910 tỷ đồng trở lên (KH 140.000 tỷ đồng). Thu ngân sách Nhà nước đạt 18.230 tỷ đồng trở lên, phấn đấu vượt 10% dự toán trở lên (dự toán Trung ương giao 35.340 tỷ đồng). Tích tụ, tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao tăng thêm 2.825 ha trở lên (KH cả năm 7.100 ha). Có thêm ít nhất 1 huyện, 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), 3 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (KH năm có thêm 1 huyện, 17 xã đạt chuẩn NTM, 22 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 8 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu). Số doanh nghiệp thành lập mới đạt 1.713 doanh nghiệp trở lên (KH 3.000 doanh nghiệp). Kết nạp 4.003 đảng viên mới (KH kết nạp 8.120 đảng viên mới). Ngoài ra, đối với các chỉ tiêu không có số liệu thống kê 6 tháng đầu năm, phấn đấu hoàn thành và vượt mức kế hoạch.

Có thể nói, vượt khó khăn, thách thức để cán đích các chỉ tiêu, mục tiêu còn lại của 6 tháng cuối năm là nhiệm vụ không hề dễ dàng. Song, dù khó đến đâu cũng phải nỗ lực cao nhất để có thể hoàn thành mục tiêu của cả năm 2023.

Nhận thức đúng, hành động ngay

Mặc dù phải đối diện với không ít thách thức, song nếu biết nắm bắt và chuyển hóa những cơ hội, điều kiện thuận lợi; đồng thời, có những phản ứng chính sách linh hoạt, phù hợp, kịp thời và hiệu quả, thì chắc rằng những mục tiêu đặt ra trong 6 tháng cuối năm vẫn có cơ sở để hoàn thành.

Trước hết, cần nhìn nhận rõ những thời cơ mới, đó là một số vướng mắc về thể chế đã được Chính phủ và cấp ủy, chính quyền trong tỉnh sửa đổi, bổ sung, tháo gỡ, tạo điều kiện để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án trên địa bàn. Đặc biệt, Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2040 và Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cùng với tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa đã được đầu tư. Đây là những thuận lợi mới, mà nếu nắm bắt tốt, khai thác kịp thời, hiệu quả, sẽ tạo được sức hút đối với nhà đầu tư vào Thanh Hóa.

Nhận thức rõ điều đó, hiện UBND tỉnh đang tập trung rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch chuyên ngành theo quy định của Luật Quy hoạch. Đồng thời, cụ thể hóa các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết theo Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa; khẩn trương hoàn thành điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030 và kế hoạch sử dụng đất năm 2023 cấp huyện, Kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021-2025 tỉnh Thanh Hóa; quy hoạch phân khu chức năng, quy hoạch chi tiết trong Khu Kinh tế Nghi Sơn và các huyện, thị xã, thành phố.

Nhiệm vụ còn lại của 6 tháng cuối năm là rất nặng nề. Nó đòi hỏi các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong tỉnh phải đoàn kết, thống nhất, quyết tâm, nỗ lực lớn nhất mới có thể gặt hái thành quả như mục tiêu kỳ vọng. Hội nghị lần thứ 22, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIX), diễn ra ngày 30-6-2023, đã nhấn mạnh một giải pháp trọng tâm trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023, đó là: Tăng cường, củng cố và giữ gìn tinh thần đoàn kết, thống nhất; làm tốt công tác chính trị tư tưởng; nỗ lực, cố gắng, quyết tâm, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành; nâng cao tinh thần trách nhiệm, sự chủ động, sáng tạo của các cấp, các ngành, của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong triển khai thực hiện nhiệm vụ; phấn đấu đạt kết quả cao nhất các chỉ tiêu, mục tiêu của năm 2023.

Đặc biệt, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thì phải quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đồng hành cùng doanh nghiệp và nhà đầu tư; đồng thời, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh thu hút đầu tư, huy động tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển... Muốn vậy, các vấn đề bất cập, phát sinh về thể chế (nhất là vướng mắc liên quan đến đầu tư, đất đai, xây dựng, đấu thầu, phòng cháy, chữa cháy); về đầu tư xây dựng; về sản xuất, kinh doanh... cần được tỉnh tập trung tháo gỡ.

Theo đó, hiện UBND tỉnh đang chủ động kiểm tra, theo dõi nắm chắc tình hình biến động về giá nguyên, nhiên vật liệu, tình hình tiêu thụ điện và hoạt động của doanh nghiệp công nghiệp để tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp phát huy tối đa công suất, gia tăng sản lượng để bù đắp thiếu hụt cho các sản phẩm công nghiệp có sản lượng giảm. Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động thương mại, dịch vụ gắn với phát triển mạnh thị trường trong nước; nâng cao hiệu quả xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm xuất khẩu. Thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp thu ngân sách; đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023. Thực hiện đồng bộ các giải pháp duy trì các chỉ số thành phần có thứ hạng cao và nâng cao các chỉ số thành phần có thứ hạng thấp của các chỉ số PCI, PAR INDEX, PAPI, SIPAS...

Muốn phát triển kinh tế - xã hội hiệu quả và bền vững, thì một điều kiện tiên quyết là phải bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội. Theo đó, nhiệm vụ đặt ra cho các cấp ủy đảng, chính quyền, các lực lượng chức năng trong 6 tháng cuối năm là tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng - an ninh; tăng cường bảo đảm an ninh cơ sở, an ninh tôn giáo trên các tuyến, địa bàn trọng điểm, trong khu kinh tế, khu công nghiệp, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động; chủ động xử lý các tình huống, giải quyết kịp thời các vụ việc phức tạp, nổi cộm về an ninh trật tự, không để phát sinh thành điểm nóng. Tăng cường quản lý biên giới, ngăn chặn triệt để nhập cảnh trái phép...

Ngoài ra, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu đã đề ra, thì nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chỉ đạo, điều hành của chính quyền các cấp, hoạt động của hệ thống chính trị, phải được xác định là giải pháp then chốt, căn bản nhất. Trong đó, cần chú trọng công tác kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu, cán bộ chủ chốt ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra vi phạm và có đơn, thư khiếu kiện. Bên cạnh đó, chính quyền các cấp cần chú trọng xây dựng, hoàn thiện hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tổ chức sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, quy định rõ cơ chế phối hợp, phân định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan hành chính Nhà nước; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao trách nhiệm, tinh thần chủ động, sáng tạo của người đứng đầu và của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ...

Thời gian của những tháng cuối năm đang rất gấp gáp, trong khi khối lượng công việc phải hoàn thành là rất lớn. Do đó, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và của mỗi người dân phải có “tinh thần tận tụy, tâm huyết, sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và xung kích đi đầu thực hiện nhiệm vụ, sẵn sàng “chưa làm hết việc thì chưa nghỉ”. Đó là thông điệp đã được đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, gửi gắm từ Kỳ họp thứ 14, HĐND tỉnh khóa XVIII (được tổ chức hồi giữa tháng 7 vừa qua).

Khôi Nguyên