Khi mùa hè không chỉ là nghỉ ngơi

Tiếng trống trường vừa dứt, cánh cổng trường khép lại, nhiều phụ huynh trên địa bàn TP Thanh Hóa bắt đầu sắp xếp lịch trình hè cho con. Thực tế này phản ánh sự chuyển biến tích cực trong nhận thức giáo dục của các gia đình hiện đại - không còn xem mùa hè để nghỉ ngơi mà coi đó là cơ hội vàng cho trẻ phát triển toàn diện, rèn luyện kỹ năng sống và khám phá những tiềm năng của con.

Một buổi biểu diễn âm nhạc của các học viên tại Trung tâm âm nhạc Musichouse.

Bước vào Trung tâm âm nhạc Musichouse - cơ sở 2 tại đường Âu Cơ, phường Đông Vệ, không khí sôi nổi của mùa hè học tập ngay lập tức lan tỏa. Hơn chục em học sinh từ 7 - 15 tuổi đang miệt mài luyện tập với đàn piano, ghita, trống... Từng nốt nhạc trong trẻo vang lên như lời chào mừng một mùa hè đầy ý nghĩa. Qua tấm kính cửa, chị Hoàng Phương, ở phường Quảng Thắng theo dõi con gái với ánh mắt đầy tự hào và xúc động. Chị chia sẻ: "Thú thực, ban đầu hai vợ chồng tôi có chút do dự bởi trong gia đình chưa từng có ai biết đến âm nhạc. Nhưng niềm đam mê âm nhạc của con đã thay đổi quan điểm của chúng tôi. Vì thế, dù lịch học văn hóa có dày đặc, nhưng tôi vẫn cố gắng sắp xếp để con được học đàn 2 buổi tối mỗi tuần. Riêng những ngày hè, lịch học đàn còn được tăng cường thêm để con có thể phát triển tối đa khả năng của mình".

Không chỉ riêng gia đình chị Phương, xu hướng nuôi dạy con không áp đặt, tôn trọng sở thích này đang được rất nhiều gia đình trẻ hiện nay áp dụng. Chị Nguyễn Phương Anh, ở phường Đông Hương cũng quyết định cho con gái đồng thời tham gia hai lớp học bơi lội và kỹ năng dẫn chương trình. Chị Phương Anh chia sẻ: "Học bơi không đơn thuần chỉ để rèn luyện thể chất mà còn là một kỹ năng sinh tồn thiết yếu. Trong khi đó, việc học dẫn chương trình sẽ giúp con phát triển khả năng giao tiếp tự tin và biết cách thể hiện bản thân một cách tự nhiên trước đám đông".

Quan sát về sự thay đổi tích cực này cũng được chị Trần Thị Huyền, Phó Giám đốc Trung tâm âm nhạc Musichouse, khẳng định qua thực tế giảng dạy: "Mỗi mùa hè, trung tâm đều đón tiếp hàng trăm học viên với nhiều độ tuổi khác nhau. Điều đáng mừng nhất là chúng tôi được chứng kiến những thay đổi đáng kể trong tâm lý và khí chất của các em sau mỗi khóa học. Từ những đứa trẻ ban đầu còn e ngại, nhút nhát, các em dần dần trở nên tự tin hơn, dám bước ra khỏi vùng an toàn để thể hiện bản thân trước công chúng thông qua các buổi biểu diễn cuối khóa".

Bên cạnh việc lựa chọn các lớp năng khiếu để con em khám phá và phát triển tài năng cá nhân, nhiều bậc phụ huynh lại có một hướng đi khác - đó là cho con tham gia các trại hè. Với kỳ vọng rằng môi trường sinh hoạt tập thể không chỉ dạy cho các con cách ứng phó với những tình huống bất ngờ có thể xảy ra trong cuộc sống như hỏa hoạn, đuối nước, sơ cứu, mà còn giúp các em học được những kỹ năng sinh hoạt cơ bản như tự nấu ăn, giặt giũ, sắp xếp đồ đạc.

Nhắc về sự thay đổi đáng kinh ngạc của con trai sau chuyến trải nghiệm tại trại hè sinh tồn Tân Việt năm ngoái, chị Nguyễn Thị Hạnh, ở phường Nam Ngạn vẫn không khỏi xúc động: "Trước kia, con tôi rất ngại giao tiếp, luôn sợ hãi khi phải nói trước đám đông. Thế nhưng chỉ sau một tuần tham gia trại hè, cháu như được lột xác hoàn toàn. Con trở về nhà với sự tự tin hẳn, không những dám phát biểu ý kiến mà còn chủ động kể cho cả gia đình nghe về từng trải nghiệm thú vị tại trại hè". Thấy hiệu quả tích cực như vậy, năm nay chị Hạnh tiếp tục cho con tham gia thêm các hoạt động tương tự để con có thể phát triển toàn diện hơn về cả kỹ năng sống lẫn tính cách.

Lớp bóng rổ tại Trung tâm MMA Kickfitness VH Thanh Hóa tại phường Đông Vệ (TP Thanh Hóa).

Song song với các hoạt động năng khiếu và trải nghiệm trại hè, phong trào rèn luyện thể thao trong mùa hè cũng thu hút sự quan tâm của học sinh. Nhẹ nhàng lau những giọt mồ hôi trên trán sau buổi tập bóng rổ, cháu Lê Huy, 14 tuổi ở phường Đông Sơn, chia sẻ: "Được tham gia các hoạt động thể thao trong mùa hè khiến cháu cảm thấy thực sự thoải mái và hạnh phúc. Khác hẳn với những giờ học chính khóa khi phải ngồi bàn suốt ngày, những hoạt động này giúp cháu được tự do vận động, vừa học hỏi vừa vui chơi một cách bổ ích".

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, xu hướng tổ chức các hoạt động hè cho trẻ em cũng đặt ra không ít thách thức. Cô Nguyễn Thị Minh, giáo viên có kinh nghiệm lâu năm, lo ngại: "Tôi đã chứng kiến những gia đình đăng ký cho con em tham gia đến 5 - 6 lớp học khác nhau trong một mùa hè. Lịch trình dày đặc từ sáng đến tối, thậm chí còn căng thẳng hơn cả thời gian học chính khóa. Điều này có thể dẫn đến tình trạng quá tải, khiến trẻ mệt mỏi và mất đi hứng thú học tập".

Các chuyên gia tâm lý trẻ em cũng cảnh báo, mùa hè là thời gian để trẻ được nghỉ ngơi, lấy lại năng lượng. Nếu thiếu thời gian vui chơi tự do, trẻ có thể phát triển tâm lý chống đối, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần. Do đó, các bậc phụ huynh cần cân nhắc kỹ lưỡng, ưu tiên chất lượng hơn số lượng và đặc biệt quan trọng là lắng nghe ý kiến của chính trẻ em.

Từ những câu chuyện thực tế tại TP Thanh Hóa cho thấy, việc tổ chức các hoạt động hè cho trẻ em đang phát triển theo hướng tích cực, góp phần quan trọng vào việc giáo dục toàn diện thế hệ trẻ. Tuy nhiên, để xu hướng này phát triển bền vững và thực sự mang lại lợi ích tối đa cho trẻ, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Và, điều quan trọng hơn cả là gia đình cần biết cách tận dụng thời gian một cách khoa học và nhân văn, luôn đặt sự phát triển toàn diện và hạnh phúc của trẻ lên hàng đầu.

Bài và ảnh: Ngân Hà