Chủ động các giải pháp tưới và chống hạn cho hơn 80.000 ha lúa vụ chiêm xuân

Vào ngày mùng 4 Tết Giáp Thìn (tức ngày 13/2), mực n­ước hồ Cửa Đạt (Thường Xuân) đạt cao trình +99,3 m (thấp hơn 0,2 m so với cùng kỳ năm 2023).

Trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên (TNHH MTV) khai thác thủy lợi Cửa Đạt (đư­ợc giao quản lý và khai thác công trình đầu mối hồ Cửa Đạt) đã triển khai các giải pháp ư­u tiên nguồn nước phục vụ gieo cấy, t­ưới dưỡng, chăm sóc và chống khô hạn cho hơn 80.000 ha lúa vụ chiêm xuân năm 2024.

Tràn xả lũ công trình thủy lợi hồ Cửa Đạt.

Công trình thủy lợi Cửa Đạt là một dự án lớn khai thác tổng hợp nguồn nước sông Chu để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Hồ chứa có diện tích lưu vực 5.938 km², trong đó thuộc địa phận Thanh Hóa 593 km². Dung tích toàn bộ hồ chứa 1,45 tỷ m³ nước. Đập chính là đập đá đổ chống thấm bằng bê tông bản mặt, cao trình đỉnh đập +121,3 m, chiều cao 118,75 m. Tràn xả lũ với lưu lượng thiết kế 3.400 m³/s; 3 đập phụ là đập đất (Dốc Cáy, Hón Can, Bản Trác); cống lấy nước (tuy - nen Dốc Cáy); kênh chính dài 16,276 km.

Cho đến thời điểm này, hồ Cửa Đạt lớn thứ hai toàn quốc (sau hồ Dầu Tiếng), có nhiệm vụ giảm lũ với tần suất 0,6%, bảo đảm mực nước tại Xuân Khánh không vượt quá cao trình +13,71 m (lũ lịch sử năm 1962). Cấp nước cho công nghiệp và sinh hoạt với lưu lượng 7,715 m³/s. Các năm vừa qua, công trình đã tạo nguồn nước tưới ổn định cho 86.862ha đất canh tác. Kết hợp phát điện với công suất lắp máy khoảng 97 MW (từ năm 2017 là 112 MW do thêm thủy điện Dốc Cáy 15 MW). Bổ sung nước mùa kiệt cho hạ du để đẩy mặn, cải tạo môi trường sinh thái.

Đập chính, công trình thủy lợi hồ Cửa Đạt ( Thường Xuân).

Ngày 7/2/2017 Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 166/QĐ-TTg đưa công trình thủy lợi Cửa Đạt vào danh mục công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia; Quyết định số 124/QĐ-TTg ngày 24/1/2019 ban hành danh mục đập, hồ chứa thủy lợi Cửa Đạt thuộc loại đập, hồ chứa nước quan trọng đặc biệt. Vùng hưởng lợi của dự án nằm trên địa phận 11 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Thanh Hóa, với tổng diện tích tự nhiên khoảng 365.182 ha. Đây là vùng kinh tế, chính trị tập trung lớn nhất tỉnh Thanh Hóa, các khu công nghiệp Nghi Sơn, Mục Sơn; các vùng sản xuất lương thực lớn như vùng Nam sông Chu, Bắc Sông Chu - Nam sông Mã....

Kỹ sư, công nhân Công ty TNHH MTV khai thác thủy lợi Cửa Đạt trực vận hành tràn xả lũ công trình thủy lợi hồ Cửa Đạt.

Để phục vụ tưới vụ chiêm xuân năm 2024, Công ty TNHH MTV khai thác thủy lợi Cửa Đạt đã bố trí các tổ cán bộ, công nhân thường xuyên tuần tra, theo dõi diễn biến công trình chủ động rà soát, kiểm tra và sửa chữa, duy tu bảo dưỡng các hạng mục công trình và thiết bị, máy móc bảo đảm công trình an toàn vận hành theo thiết kế. Phối hợp với Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Bắc Trung Bộ theo dõi, quan trắc thủy văn lưu vực Cửa Đạt và huyện Thường Xuân để có số liệu quan trắc, tính toán phương án điều tiết và vận hành hợp lý. Phối hợp với Nhà máy thủy điện Hủa Na (tỉnh Nghệ An), để Nhà máy thủy điện Hủa Na xả nư­ớc về hồ Cửa Đạt theo đúng qui trình. Phối hợp với các bộ, ngành Trung ương để điều tiết nước hợp lý trong từng thời điểm.

Công ty TNHH MTV khai thác thủy lợi Cửa Đạt xử lý chống thấm kênh chính công trình thủy lợi hồ Cửa Đạt.

Công ty đã chỉ đạo Nhà máy thủy điện Cửa Đạt, Nhà máy thủy điện Dốc Cáy (tại huyện Thường Xuân) vận hành cấp nước qua tuy - nen theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường, có kế hoạch phát điện hợp lý, ưu tiên xả nư­ớc xuống hệ thống thủy lợi Bái Th­­ượng, hệ thống thủy lợi Nam sông Mã phục vụ nước sản xuất và dân sinh. Chủ động phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa, Chi Cục Thủy lợi và các đơn vị dùng nước để vận hành, điều tiết nước hồ Cửa Đạt hợp lý trong từng thời điểm phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Hiện tại, công trình đầu mối thủy lợi hồ Cửa Đạt đã cấp đủ nước cho nông dân gieo cấy, chăm sóc, tưới dưỡng chống rét cho hơn 80.000 ha lúa vụ chiêm xuân năm 2024 của các huyện vùng tưới hệ thống thuỷ lợi Bái Thượng và hệ thống thủy lợi Nam sông Mã.

Thùy Dương