Cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em Mường Lát

Sáng 1/6, sân Trạm Y tế xã Mường Chanh (Mường Lát) đông đúc với nhiều phụ huynh đưa con đến khám sức khỏe. Trưởng trạm y tế xã Lò Văn Thấm đo chiều cao, cân nặng và tư vấn chăm sóc trẻ cho các gia đình. Các nhân viên y tế phát vitamin A và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em.

Trẻ được cán bộ y tế đo chiều cao, cân nặng tại Trạm Y tế xã Mường Chanh.

Trong số các em nhỏ có Minh Anh, 7 tuổi, sinh non lúc 7 tháng 5 ngày với cân nặng 1,1kg. Hiện tại em chỉ nặng 14kg, thể trạng gầy yếu. Mỗi ngày, Minh Anh theo mẹ lao động từ 9h sáng đến tối. Em được trạm y tế hỗ trợ thường xuyên các sản phẩm dinh dưỡng, vitamin và tiêm phòng đầy đủ.

Mường Chanh là xã NTM đầu tiên của huyện Mường Lát, cũng là một trong những điểm sáng thực hiện tốt chương trình phòng chống suy dinh dưỡng (SDD) cho trẻ. Theo Trưởng trạm y tế xã Lò Văn Thấm, Trung tâm Y tế huyện và trạm y tế xã đã tham mưu cho địa phương đưa chỉ tiêu về phòng chống SDD trẻ em dưới 5 tuổi vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Từ chỉ tiêu này, hàng năm UBND xã đã xây dựng kế hoạch hành động, với nhiều hoạt động, như: thực hiện cân trẻ theo dõi tăng trưởng và xác định nhóm đối tượng ưu tiên cần được can thiệp, uống Vitamin A cho trẻ dưới 5 tuổi, uống thuốc tẩy giun cho trẻ 24 tháng đến 60 tháng tuổi... Với nhiều hoạt động tích cực đã triển khai, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi SDD ở xã Mường Chanh giảm theo từng năm.

Những năm gần đây, huyện Mường Lát đặc biệt chú trọng công tác phòng chống SDD cho trẻ em. Các mục tiêu về phòng chống SDD đã được đưa vào văn kiện đại hội đảng các cấp và trở thành nhiệm vụ ưu tiên trong chương trình phát triển kinh tế - xã hội của chính quyền cũng như chương trình hành động của các đoàn thể xã hội. Đặc biệt, Nghị quyết 11 về xây dựng và phát triển huyện Mường Lát đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã đặt ra mục tiêu cụ thể về vấn đề này. Sau 2 năm triển khai Nghị quyết 11, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi SDD đã giảm xuống còn 22,5%, vượt mục tiêu đề ra (dưới 30%).

Mặc dù tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi SDD ở Mường Lát đã cải thiện và vượt chỉ tiêu Nghị quyết HĐND tỉnh giao, nhưng con số này vẫn cao hơn mức trung bình chung. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ điểm khởi đầu rất thấp của huyện khi triển khai các chương trình mục tiêu. Với diện tích rộng, địa hình miền núi phức tạp, dân cư phân tán và giao thông bất tiện, việc tiếp cận chăm sóc sức khỏe tại Mường Lát gặp nhiều khó khăn. Người dân một số địa phương chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của chăm sóc sức khỏe. Công tác nâng cao sức khỏe dinh dưỡng đặc biệt khó khăn tại các bản người Mông như Tà Cóm, Cá Giáng, Cánh Cộng (xã Trung Lý), Sài Khao, Trung Thắng (xã Mường Lý), Ón (xã Tam Chung)... Để tiếp cận các bản này, cán bộ y tế phải vượt hàng chục km đường núi dốc, trơn trượt hoặc chi phí cả triệu đồng cho mỗi chuyến thuyền. Trong khi đó, nguồn nhân lực và kinh phí thực hiện các chương trình còn rất hạn chế.

Trẻ em huyện Mường Lát được tiêm phòng, bổ sung vitamin định kỳ, miễn phí.

Ông Lê Quốc Huấn, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng huyện Mường Lát, phân tích: "Điều kiện sinh sống khó khăn khiến chất lượng cuộc sống trẻ em rất thấp. Bữa ăn hàng ngày chỉ có rau rừng, măng rừng, thiếu chất dinh dưỡng cần thiết. Đặc biệt, nhiều gia đình trẻ sau khi sinh con 4 - 5 tháng đã gửi lại cho ông bà rồi đi làm xa. Ông bà tuy thương cháu nhưng tuổi cao, kinh tế khó khăn, nhận thức về dinh dưỡng hạn chế nên trẻ mãi còi cọc, xanh xao".

Về mặt tài chính, mặc dù kinh phí chương trình mục tiêu quốc gia được cấp đầy đủ nhưng phân bổ chậm, giải ngân khó khăn do hướng dẫn chưa chi tiết. Ông Huấn cho biết: "Thường đến giữa năm, trung tâm mới nhận được quyết định giao kinh phí, khiến việc triển khai không liên tục. Đầu năm lập danh sách trẻ SDD để can thiệp, nhưng khi có kinh phí thì đối tượng đã quá tuổi hưởng chế độ, phải điều chỉnh lại danh sách".

Giai đoạn 2024-2025, huyện Mường Lát đặt mục tiêu giảm đáng kể tỷ lệ thiếu dinh dưỡng ở trẻ em dưới 16 tuổi. Cụ thể, tỷ lệ SDD trẻ dưới 5 tuổi thể thấp còi giảm 1%, thể gầy còm giảm 0,5%; trẻ từ 5 - 16 tuổi thể thấp còi giảm 2%. Huyện cũng phấn đấu ít nhất 80% trẻ em dưới 16 tuổi SDD được bổ sung đa vi chất dinh dưỡng; giảm tỷ lệ thiếu máu ở trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 20% và phụ nữ mang thai dưới 30%; giảm tỷ lệ thiếu kẽm ở trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 60% và phụ nữ mang thai dưới 70%... Các giải pháp đã, đang triển khai và sự vào cuộc của hệ thống chính trị - xã hội chính là “cú hích” cần thiết để thay đổi nhận thức, hành vi về phòng, chống SDD ở mỗi người dân và gia đình.

Bài và ảnh: Tăng Thúy