Thu nhận mẫu ADN - cơ hội để xác định danh tính liệt sĩ

Hoạt động thu nhận mẫu ADN thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính là một trong nỗ lực cụ thể hóa chính sách “Đền ơn đáp nghĩa” của Đảng, Nhà nước. Phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu đi đầu trong triển khai Đề án 06 của Chính phủ, Công an Thanh Hóa đã triển khai bài bản, quyết liệt nhiệm vụ thu thập, cập nhật thông tin phục vụ triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính, đáp ứng mong mỏi của nhiều gia đình liệt sĩ trên địa bàn tỉnh.

Lực lượng công an bố trí đầy đủ bàn tiếp đón, trực tiếp hướng dẫn người dân kê khai giấy tờ thu nhận mẫu ADN.

Thanh Hóa có hơn 15.000 liệt sĩ đang an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ trên toàn quốc, trong đó có hơn 7.000 mộ liệt sĩ chưa xác định được thông tin. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an và UBND tỉnh Thanh Hóa về triển khai Đề án xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin thông qua giám định ADN, trong đợt cao điểm lần thứ nhất diễn ra từ ngày 12 đến 16/5/2025, lực lượng công an Thanh Hóa đã không quản ngại khó khăn, đặt chân đến mọi vùng quê, từ đồng bằng, đô thị đến miền núi xa xôi nhất của tỉnh để thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ chưa xác định được thông tin. Chỉ trong 5 ngày ra quân, Công an tỉnh đã thu nhận 933 mẫu ADN đối với các trường hợp là mẹ đẻ liệt sĩ và 1 trường hợp là thân nhân cận huyết thống bên ngoại của liệt sĩ. Từ những mẫu ADN này cùng với sự nỗ lực của các cấp, ngành và lực lượng công an, bước đầu đã xác định được 2 trường hợp liệt sĩ quê Thanh Hóa có kết quả trùng khớp với mẫu ADN hài cốt liệt sĩ an táng tại nghĩa trang Đức Cơ (Gia Lai). Kết quả này không chỉ xoa dịu nỗi đau mất mát cho gia đình liệt sĩ mà còn thắp lên niềm hy vọng của các gia đình trong hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ.

Tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an và UBND tỉnh, từ ngày mùng 3 đến 20/7/2025, Công an tỉnh Thanh Hóa tiếp tục triển khai đợt cao điểm thứ 2 với mục tiêu thu nhận 35.626 mẫu ADN của thân nhân các liệt sĩ chưa xác định được danh tính trên địa bàn toàn tỉnh. Để công tác thu nhận đạt hiệu quả cao, các đơn vị, lực lượng công an trong tỉnh thành lập các tổ công tác, chuẩn bị đầy đủ, chu đáo các trang thiết bị, điều kiện cơ sở vật chất để tích cực, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng rà soát, lập danh sách, thu thập đầy đủ, chính xác thông tin thân nhân liệt sĩ phục vụ xây dựng dữ liệu thông tin, cập nhật thông tin ADN vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Bên cạnh việc trực tiếp đến từng nhà để thu nhận mẫu ADN đối với các trường hợp già yếu, neo đơn, Công an tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều tổ công tác, phân chia địa bàn để thu nhận tập trung.

Với mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thân nhân liệt sĩ trong quá trình đến các điểm thu nhận mẫu, lực lượng công an đã chủ động liên hệ, phối hợp với chính quyền cơ sở bố trí phương tiện đưa đón các thân nhân cao tuổi, sức khỏe yếu đến các điểm thu mẫu tập trung. Đồng thời, bố trí cán bộ tận tình hỗ trợ tiếp đón, hướng dẫn thân nhân liệt sĩ kê khai thông tin đầy đủ, đúng quy định và thực hiện lấy mẫu sinh phẩm nhanh chóng, an toàn đảm bảo không ai bị bỏ sót, nhầm lẫn trong quá trình thu nhận dữ liệu ADN - một khâu then chốt trong hành trình xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Có mặt từ rất sớm tại điểm thu nhận mẫu ADN xã Hà Trung, bà Trần Thị Hợp không giấu nổi sự hồi hộp. Bà cho biết: Hơn 10 năm miệt mài đi tìm phần mộ của người anh trai - liệt sĩ Trần Văn Bàn, sinh năm 1948, hy sinh năm 1972 tại chiến trường Đồng Nai. Dù đã ngược xuôi nhiều nơi tìm kiếm nhưng đều trở về trong vô vọng. Đến nay gia đình vẫn chưa tìm được phần mộ của anh. Được tin lực lượng công an về xã để lấy mẫu ADN, tôi mừng lắm, gia đình lại có thêm hy vọng được tìm thấy anh.

Còn tại điểm thu nhận mẫu ADN ở phường Bỉm Sơn và phường Quang Trung, cùng với 159 thân nhân liệt sĩ được thu nhận mẫu ADN lần này, gia đình liệt sĩ Nguyễn Thiện Khiêm (sinh năm 1945, hy sinh tại Gia Lai năm 1965) có 2 trường hợp được thu nhận mẫu là chị gái và em trai của liệt sĩ. Gần 60 năm qua, gia đình không có điều kiện để đi tìm, chỉ biết nhờ người quen, họ hàng dò hỏi nhưng vô vọng. Thông tin về nơi hy sinh mờ mịt, mộ phần vẫn bặt vô âm tín. Giờ đây, khi được thu nhận mẫu ADN, gia đình lại thắp lên tia hy vọng - rằng hành trình tìm lại người thân có thể sẽ có một kết quả sau bao năm mong mỏi.

Việc thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ không chỉ là một thủ tục kỹ thuật, mà còn là sự tri ân sâu sắc, là hành động thiết thực để lịch sử và đạo lý được giữ gìn trọn vẹn. Bằng tinh thần trách nhiệm và lòng biết ơn, trong những ngày tới, Công an tỉnh Thanh Hóa sẽ tiếp tục triển khai các tổ thu nhận tập trung tại 166 xã, phường trên địa bàn tỉnh (kể cả ngày thứ bảy, chủ nhật, bất kể ngày hay đêm) với phương châm “không để sót một mẫu nào, không để nhầm một thân nhân nào”.

Bài và ảnh: Quốc Hương