Nâng hạng chỉ số thương mại điện tử

Thương mại điện tử (TMĐT) đóng vai trò then chốt trong chuyển đổi số nền kinh tế, là cầu nối đưa sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp địa phương tiếp cận thị trường nhanh hơn, rộng hơn và hiệu quả hơn. Tại Thanh Hóa, sau nhiều năm kiên trì triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển TMĐT, năm nay tỉnh đã đạt bước tiến vượt bậc, vươn lên vị trí 14/63 tỉnh, thành phố trong bảng xếp hạng chỉ số TMĐT toàn quốc, theo Báo cáo chỉ số TMĐT Việt Nam (EBI) năm 2025 của Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM).

Người dân sử dụng phương thức thanh toán số trong các giao dịch thương mại.

Năm 2025, Thanh Hóa ghi nhận chỉ số giao dịch doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C) đứng thứ 9, giao dịch doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) xếp thứ 13 và chỉ số công nghệ thông tin ở vị trí 28 toàn quốc. Việc lọt top 10 về B2C cho thấy sự chuyển mình rõ nét trong hành vi tiêu dùng, sự năng động của các hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ lẻ trong việc tận dụng TMĐT để tiếp cận khách hàng cá nhân. Đồng thời, kết quả ở chỉ số B2B cho thấy xu hướng ngày càng nhiều doanh nghiệp không chỉ dừng lại ở việc bán lẻ trực tuyến, mà còn chủ động kết nối chuỗi cung ứng, giao thương kỹ thuật số với các đối tác trong và ngoài nước.

Sự thăng hạng của các chỉ số không phải ngẫu nhiên, mà là kết quả của quá trình hoạch định chiến lược rõ ràng và hành động quyết liệt. Năm 2021, tỉnh đã phê duyệt Đề án “Phát triển TMĐT tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030” với mục tiêu đến năm 2025, TMĐT chiếm tối thiểu 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa; 50% doanh nghiệp nhỏ và vừa có giao dịch điện tử; 70% người dân có tài khoản thanh toán điện tử. Trên cơ sở đó, các ngành, địa phương đã chủ động xây dựng chương trình hành động cụ thể, tập trung vào hạ tầng số, logistics, thanh toán không dùng tiền mặt và nâng cao năng lực số cho người dân, doanh nghiệp.

Trong năm qua, hơn 1.200 doanh nghiệp, hộ kinh doanh và HTX đã được tham gia các lớp tập huấn chuyên sâu về TMĐT do Sở Công Thương phối hợp cùng các nền tảng số như Voso, Postmart, Shopee, TikTok Shop tổ chức. Các chương trình hướng đến kỹ năng thiết yếu như: tạo gian hàng trực tuyến, quản lý đơn hàng, xây dựng thương hiệu số, livestream bán hàng, vận hành logistics. Đây là yếu tố nền tảng giúp nhiều đơn vị mạnh dạn chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống sang trực tuyến.

Cũng như nhiều doanh nghiệp khác, nhạy bén trước xu hướng tiêu dùng hiện đại, thời gian qua Công ty TNHH Nông trang xanh Tâm Thạnh, xã Nga Giáp (Nga Sơn) đã chủ động đưa các sản phẩm đặc trưng như giò, chả, thịt lợn và rau củ quả lên các sàn TMĐT uy tín như Postmart, Voso và sàn giao dịch nông sản an toàn tỉnh Thanh Hóa. Bên cạnh đó, công ty còn tận dụng hiệu quả các nền tảng mạng xã hội như zalo, facebook để tiếp cận khách hàng nhanh chóng và thuận tiện hơn. Bà Mai Thị Tâm, Phó giám đốc Công ty TNHH Nông trang xanh Tâm Thạnh, cho biết: “Phân phối sản phẩm qua các sàn TMĐT và mạng xã hội giúp chúng tôi mở rộng tệp khách hàng, tăng độ nhận diện thương hiệu và thuận tiện hơn rất nhiều so với phương thức bán hàng truyền thống. Trung bình mỗi ngày, công ty cung ứng ra thị trường khoảng 1 tấn sản phẩm. Nhờ lợi thế của TMĐT – nơi quy tụ nhiều sản phẩm, nhiều nhà sản xuất trong cùng lĩnh vực – người tiêu dùng dễ dàng tra cứu thông tin, so sánh chất lượng, giá cả, đánh giá sản phẩm và chia sẻ trải nghiệm, từ đó tạo ra cơ hội tiếp cận khách hàng tiềm năng một cách tự nhiên và hiệu quả hơn".

Không chỉ dừng lại ở giao dịch nội địa, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã chủ động tiếp cận và khai thác tiềm năng của TMĐT xuyên biên giới để mở rộng thị trường, nhất là đối với các ngành hàng có thế mạnh như thủ công mỹ nghệ, nông sản chế biến, dược liệu thiên nhiên... Việc đưa sản phẩm lên các sàn TMĐT quốc tế như Amazon, Alibaba, Etsy hay tham gia các nền tảng TMĐT chuyên ngành không chỉ giúp doanh nghiệp kết nối trực tiếp với người tiêu dùng toàn cầu mà còn giảm bớt phụ thuộc vào các khâu trung gian, từ đó tối ưu lợi nhuận và nâng cao khả năng xây dựng thương hiệu.

Yếu tố hạ tầng công nghệ thông tin – một trong ba trụ cột đánh giá chỉ số TMĐT cũng được Thanh Hóa đầu tư mạnh mẽ. Tính đến quý I/2025, toàn tỉnh có hơn 95% xã, phường được phủ sóng Internet tốc độ cao; hơn 2.200 cơ sở kinh doanh áp dụng hóa đơn điện tử có mã từ máy tính tiền; 100% siêu thị, trung tâm thương mại chấp nhận thanh toán không tiền mặt qua mã QR, ví điện tử. Các ngân hàng lớn như Vietcombank, Agribank, MB Bank đã mở rộng dịch vụ ngân hàng số đến cấp xã, hỗ trợ người dân nông thôn giao dịch điện tử dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, để TMĐT phát triển bền vững, Thanh Hóa còn phải vượt qua không ít rào cản. Hạ tầng logistics vẫn là điểm nghẽn lớn, khi phần lớn doanh nghiệp nhỏ chưa tiếp cận được dịch vụ kho vận hiện đại, chi phí vận chuyển còn cao. Mặt khác, việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên môi trường số, chống gian lận TMĐT, chống hàng giả vẫn đang trong quá trình hoàn thiện.

Với đà tăng trưởng hiện tại và quyết tâm chuyển đổi số mạnh mẽ, TMĐT sẽ tiếp tục là trụ cột quan trọng giúp Thanh Hóa phát triển kinh tế - xã hội. Việc lọt top 14 địa phương dẫn đầu TMĐT cả nước trong năm 2025 không chỉ là sự ghi nhận nỗ lực, mà còn là điểm tựa để tỉnh vươn xa hơn, hướng đến mục tiêu nằm trong top 10 toàn quốc trong tương lai gần.

Bài và ảnh: Chi Phạm