Nâng cao thu nhập từ những khu vườn mẫu

Để thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, kiểu mẫu và phong trào xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh đã chú trọng vận động Nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, cải tạo vườn tạp, áp dụng khoa học - kỹ thuật để xây dựng vườn mẫu. Đây là giải pháp thiết thực không chỉ tạo cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp mà còn góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống của người dân.

Khu vườn mẫu của hộ gia đình anh Nguyễn Văn Hiền, thôn 9, xã Nga Liên (Nga Sơn).

Tại xã Đông Khê (Đông Sơn), việc xây dựng vườn mẫu đã trở thành phong trào rộng khắp, đem lại những hiệu quả tích cực đối với người dân. Khu vườn của ông Lê Trọng Hộ, thôn Tam Xuyên là một trong những khu vườn mẫu điển hình, được xây dựng sớm nhất tại địa phương. Khu vườn của gia đình ông Hộ trước đây trồng đủ các loại cây nhưng không được quy hoạch hợp lý nên thu nhập bấp bênh. Thực hiện chủ trương chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi do địa phương phát động, năm 2020, ông đã đầu tư xây dựng khu vườn kiểu mẫu để tăng thu nhập trong gia đình.

Ông Lê Trọng Hộ cho biết: Thời gian đầu triển khai, gia đình gặp rất nhiều khó khăn vì vừa thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm, khu vườn lại thường xuyên bị ngập lụt vào mùa mưa. Nhưng qua tham quan, học hỏi ở một số mô hình và sự cố vấn, giúp đỡ, tạo điều kiện của hội nông dân xã và huyện, ông quyết tâm đầu tư kinh phí để cải tạo, quy hoạch lại khu vườn rộng 560m2, trồng các loại cây ăn quả, như: cam Vinh, bưởi Diễn, bưởi da xanh theo từng khoảnh, luống và bố trí chuồng trại chăn nuôi bảo đảm vệ sinh môi trường. Bên cạnh đó, gia đình còn đầu tư hàng rào quanh vườn, cải tạo đường đi, lắp đặt bể biogas. Hàng năm, doanh thu từ khu vườn đạt gần 150 triệu đồng, giúp gia đình có cuộc sống ổn định.

Từ hiệu quả của những khu vườn mẫu đầu tiên, UBND xã Đông Khê đã vận động, khuyến khích người dân quy hoạch, chỉnh trang khu vườn của gia đình để tạo mặt bằng xây dựng, phát triển các khu vườn mẫu. Đồng thời, phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi cho người dân. Chủ tịch UBND xã Đông Khê Lê Lệnh Hà, cho biết: “Xác định xây dựng vườn mẫu đóng vai trò quan trọng trong thực hiện chương trình xây dựng NTM nên từ năm 2019, địa phương đã chủ động triển khai kế hoạch, hỗ trợ, động viên người dân cải tạo vườn tạp, xây dựng vườn kiểu mẫu. Nhờ đó, đến nay toàn xã đã có gần 50 khu vườn mẫu diện tích từ 300m2 trở lên được quy hoạch gọn gàng với nhiều hình thức, như: vườn cây ăn quả tổng hợp kết hợp nuôi thủy sản, vườn trồng hoa, cây cảnh, vườn lan... Những mô hình này không chỉ cải thiện cảnh quan mà còn giúp các hộ dân có thêm nguồn thu nhập hàng chục triệu đồng/năm, thậm chí hàng trăm triệu đồng/năm.

Thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM nâng cao, trong đó có nhiệm vụ xây dựng vườn mẫu, UBND xã Nga Liên (Nga Sơn) đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, góp phần thay đổi nhận thức, tư duy của người dân trong việc chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao. Đồng thời, phát động phong trào xây dựng vườn mẫu để các thôn triển khai thực hiện. Gia đình anh Nguyễn Văn Hiền, thôn 9 đã mạnh dạn cải tạo vườn tạp để nâng cao thu nhập cho gia đình và hưởng ứng phong trào xây dựng khu vườn kiểu mẫu theo chủ trương của xã.

Anh Hiền cho biết: Năm 2019, nắm bắt thị hiếu của thị trường đang ưa chuộng các loại nông sản, trái cây sạch nên gia đình tiến hành xây dựng vườn mẫu. Trên diện tích 5 sào đất vườn, gia đình đã lựa chọn những đối tượng cây trồng được thị trường ưa chuộng, như: cam, bưởi Diễn, bưởi da xanh, dừa xiêm... và quá trình trồng và chăm sóc luôn tuân thủ quy trình sản xuất sạch, chỉ sử dụng các loại phân bón hữu cơ và phân vi sinh, không dùng thuốc bảo vệ thực vật. Đồng thời, lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt để chăm sóc cây trồng. Nhờ đó, khu vườn quanh năm cho thu hoạch, tổng doanh thu đạt khoảng 100 triệu đồng, cao hơn 2 lần so với trước khi cải tạo.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội nghề nghiệp cũng vào cuộc cùng chính quyền địa phương xây dựng các vườn mẫu. Quá trình triển khai xây dựng vườn mẫu đã làm chuyển biến nhận thức, ý thức của người dân về phát triển kinh tế, chỉnh trang nhà ở, xây dựng hàng rào xanh, bảo vệ môi trường. Theo đó, 6 tháng đầu năm 2023, Nhân dân trong tỉnh đã cải tạo được 144,4 ha vườn tạp, xây dựng 204 vườn mẫu bảo đảm theo 5 tiêu chí, gồm: diện tích vườn, bố trí sắp xếp vườn mẫu, ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, sản phẩm từ vườn, môi trường cảnh quan và thu nhập.

Có thể khẳng định vườn mẫu là mô hình kinh tế hiệu quả, cần nhân rộng. Bởi, những mô hình này không những góp phần nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho người dân mà còn từng bước tạo diện mạo mới cho những vùng quê, đem lại cảnh quan xanh, sạch, đẹp, đóng góp quan trọng trong xây dựng NTM, NTM nâng cao ở các địa phương.

Bài và ảnh: Lê Thanh