Kỷ niệm 155 năm Ngày sinh V.I.Lênin (22/4/1870 - 22/4/2025)

Kỷ niệm 155 năm Ngày sinh của V.I.Lênin là dịp nhìn nhận, khẳng định những công lao, cống hiến vĩ đại của V.I.Lênin cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng vì sự tiến bộ của nhân loại. Dù thế giới ngày nay đã có nhiều đổi thay, song tư tưởng của V.I. Lê-nin vẫn là ngọn đuốc soi đường cho cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, dân sinh, vì tiến bộ và công bằng xã hội trên toàn thế giới

V.I.Lênin đọc diễn văn tại Quảng trường Đỏ ở Mátxcơva, ngày 25/5/1919.

Cuộc đời và sự nghiệp

V.I.Lênin (Vladimir Ilyich Lenin) sinh ngày 22/4/1870 ở Simbirsk (nay là Ulianovsk). Năm 1887, ông tốt nghiệp xuất sắc bậc Trung học được nhận Huy chương vàng nên được vào thẳng bất kỳ trường đại học nào ở nước Nga. Ông xin vào học khoa Luật của Đại học Tổng hợp Kazan. Tại đây, V.I.Lênin tham gia nhóm cách mạng trong sinh viên, trở thành thành viên của Hội đồng hương bí mật Samarsko-Simbirskoe.

Do tham gia tuyên truyền cách mạng nên V.I.Lênin bị đuổi học. Tháng 10/1888, ông trở về Kazan gia nhập nhóm Mácxít. V.I.Lênin có nghị lực rất cao trong việc tự học. Năm 1891, ông thi đỗ tất cả các môn học của chương trình 4 năm khoa Luật trường Đại học Tổng hợp Kazan với tư cách thí sinh tự do. Sau khi tốt nghiệp khoa luật, V.I.Lênin làm trợ lý luật sư ở Samara. Tháng 8/1893, chuyển về Pêtecbua Thời gian này ông tiếp tục hoạt động cách mạng.

Mùa thu 1895, ông thành lập ở Pêtecbua Hội liên hiệp đấu tranh giải phóng giai cấp công nhân, tập hợp các nhóm cách mạng ở Pêtecbua. Do hoạt động cách mạng, năm 1897, V.I.Lênin bị bắt, đi đày 3 năm ở làng Shushenkoe (miền Đông Sibir).

Năm 1900, thời hạn lưu đày kết thúc, Người lại tập hợp những người Mácxít cách mạng thành lập đảng. Năm 1903, tại Luânđôn tiến hành Đại hội lần thứ II Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga. V.I.Lênin phát biểu phải xây dựng một đảng Mácxít kiểu mới có kỷ luật nghiêm mình, có khả năng là người tổ chức cách mạng của quần chúng. Nhóm số đông ủng hộ V.I.Lênin gọi là những người Bônxêvich, nhóm số ít chủ trương thành lập đảng đấu tranh theo kiểu Nghị viện gọi là những người Menxêvich.

Trong thời kỳ cách mạng 1905 - 1907, V.I.Lênin đã phát triển tư tưởng độc quyền lãnh đạo của giai cấp vô sản trong cuộc cách mạng dân chủ tư sản thành cách mạng xã hội chủ nghĩa Hai sách lược dân chủ xã hội trong cách mạng dân chủ năm 1905.

Tháng 11/1905, V.I.Lênin bí mật trở về Pêtecbua để lãnh đạo cách mạng Nga. Sau cách mạng tháng 2/1917, ở Nga tồn tại tình trạng hai chính quyền song song, một bên là chính phủ lâm thời tư sản (chuyên chế của giai cấp tư sản) và một bên là Xôviết các đại biểu công nhân và binh sĩ (chuyên chính vô sản). Những mâu thuẫn kinh tế và chính trị sâu sắc ở nước Nga lúc bấy giờ đòi hỏi phải tiến hành một cuộc cách mạng làm thay đổi tận gốc đời sống chính trị nước Nga.

Đầu tháng 8/1917, Đại hội lần thứ VI Đảng Công nhân xã hội dân chủ Nga họp bán công khai ở Pêtrôgrat, V.I.Lênin tuy không tham dự nhưng vẫn lãnh đạo Đại hội tiến hành và thông qua đường lối phải khởi nghĩa vũ trang giành lấy chính quyền.

Đầu tháng 10/1917, V.I.Lênin từ Phần Lan bí mật trở về Pêtrôgrat. Ngày 23/10/1917, kế hoạch khởi nghĩa vũ trang của V. I. Lênin đề ra được Hội nghị Ủy ban trung ương Đảng Công nhân xã hội dân chủ Nga thông qua.

Tối ngày 6/11/1917, V.I.Lênin đến Cung điện Smolnưi trực tiếp chỉ đạo cuộc khởi nghĩa. Rạng sáng ngày 7/11, toàn thành phố Pêtecbua nằm trong tay những người khởi nghĩa. Đến đêm 7/11/1917, Cách mạng Tháng Mười Nga đã toàn thắng. Chính quyền hoàn toàn về tay nhân dân. Nhà nước công nông đầu tiên trên thế giới do Đảng của giai cấp vô sản lãnh đạo đã ra đời. Tại Đại hội các Xô Viết toàn Nga lần thứ II, V.I.Lênin được bầu là Chủ tịch Hội đồng các Ủy viên nhân dân (Hội đồng Dân uỷ).

V.I.Lênin mất ngày 21/4/1924, ở làng Gorki, gần thủ đô Mátxcơva. Thi hài ông được lưu giữ trong lăng Lênin trên Quảng trường Đỏ, Mátxcơva cho tới nay.

Những cống hiến vĩ đại của V.I.Lênin

Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, V.I.Lê-nin đã để lại một gia tài đồ sộ. Đó là di sản quý báu về tư tưởng và lý luận; là tấm gương đạo đức cao đẹp, mẫu mực của người cộng sản chân chính, suốt đời phấn đấu cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người khỏi nạn áp bức, nô dịch. Dù thời gian đã lùi xa song tư tưởng của V.I.Lê-nin vẫn là ngọn đuốc soi đường cho cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, dân sinh, vì tiến bộ và công bằng xã hội trên toàn thế giới.

V.I.Lê-nin là nhà tư tưởng vĩ đại, lãnh tụ thiên tài của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới, người kế tục xuất sắc sự nghiệp giải phóng con người của C.Mác, Ph.Ăng-ghen.

Ông là người đã sáng lập học thuyết Đảng kiểu mới, Đảng mang bản chất của giai cấp công nhân, đội tiên phong chiến đấu được vũ trang bởi lý luận tiên phong, thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội loài người, chống chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc, xây dựng xã hội tương lai xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa mà Mác - Ăngghen đã đặt nền móng về tư tưởng lý luận.

Dưới sự lãnh đạo của V.I.Lê-nin, thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười Nga 1917 đã làm cho chủ nghĩa xã hội từ lý luận trở thành hiện thực, tạo ra một bước ngoặt căn bản trong lịch sử, mở ra một thời đại mới cho nhân loại - thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.

V.I.Lê-nin đã bổ sung, phát triển sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Những lý luận về dân tộc và dân tộc thuộc địa của ông là chỉ dẫn quý báu cho các dân tộc bị áp bức trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.

V.I. Lê-nin là người đề xướng cải cách chủ nghĩa xã hội với “Chính sách kinh tế mới” (NEP), đem chính sách kinh tế mới thay thế “chính sách cộng sản thời chiến” vào đúng lúc cần thiết, nhờ đó đã đưa nước Nga ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế trầm trọng sau Cách mạng Tháng Mười. “Chính sách kinh tế mới” là sự khởi đầu kiến tạo mô hình phát triển mới của chủ nghĩa xã hội, giải phóng lực lượng sản xuất, giải phóng mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân trong xã hội để thúc đẩy phát triển.

Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam

Trong hành trình tìm đường cứu nước, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã vô cùng cảm động khi đọc tác phẩm “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về các vấn đề thuộc địa” của V.I.Lênin. Người nhận thấy chỉ có theo con đường Cách mạng Tháng Mười Nga và theo chủ nghĩa Mác - Lê-nin mới có thể giải đáp được những yêu cầu khách quan của lịch sử dân tộc, đó là độc lập cho dân tộc và ấm no, tự do, hạnh phúc cho nhân dân.

Từ đó, Người đã trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên vận dụng và phát triển sáng tạo lý luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã đề ra và kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, kết hợp nhuần nhuyễn vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp, xây dựng lý luận cách mạng giải phóng và phát triển dân tộc theo khuynh hướng vô sản, giải quyết thành công mối quan hệ giữa đất nước và thời đại, giữa dân tộc và quốc tế.

Các nguyên lý của chủ nghĩa Mác, đặc biệt là tư tưởng của V.I.Lê-nin được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta vận dụng, phát triển vào xây dựng, củng cố liên minh giai cấp và đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội

Tư tưởng của V.I.Lê-nin về Đảng Cộng sản kiểu mới đã được vận dụng sáng tạo, đem lại những thành tựu trong xây dựng và củng cố vai trò Đảng Cộng sản cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội ở Việt Nam - nhân tố quan trọng hàng đầu bảo đảm cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đi đến thắng lợi. Kể từ khi thành lập đến nay, Đảng ta luôn đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng. Đó là cơ sở, tiền đề vững chắc bảo đảm cho Đảng luôn trong sạch, vững mạnh, hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.

Đồng thời, Đảng ta đã vận dụng tư tưởng của V.I.Lê-nin trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là trong nhận diện và xử lý mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý và nhân dân làm chủ. Xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân, tăng cường phát huy và thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa để phát triển đất nước.

Đại hội VI của Đảng (1986) mở ra đường lối đổi mới đất nước mà khởi nguồn là đổi mới tư duy của Đảng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Từ đây, Đảng ta đã vận dụng sáng tạo và phát triển tư tưởng của V.I.Lê-nin, chủ nghĩa Mác – Lê-nin về phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần quá độ lên chủ nghĩa xã hội trở thành phát triển nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập quốc tế định hướng xã hội chủ nghĩa. Qua các kỳ Đại hội Đảng lần thứ IX, X, XI, XII, XIII, nhận thức, quan điểm của Đảng ta về phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở những nước lạc hậu, chưa qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa theo tư tưởng, chủ nghĩa Mác – Lê-nin tiếp tục được bổ sung, phát triển. Vai trò và phương thức quản lý kinh tế của nhà nước có nhiều đổi mới. Nhà nước không can thiệp vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bằng mệnh lệnh hành chính mà bằng pháp luật, chính sách, chiến lược quy hoạch, kế hoạch, sử dụng các nguồn lực kinh tế của Nhà nước, tạo hành lang pháp lý, môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động, gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường, với phát triển văn hóa, xã hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội phù hợp với trình độ phát triển kinh tế.

Kỷ niệm 155 năm Ngày sinh của V.I.Lênin là dịp để nhìn nhận, khẳng định những công lao, cống hiến vĩ đại của V.I.Lênin cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng vì sự tiến bộ của nhân loại; chỉ ra những vấn đề cần tiếp tục bổ sung, phát triển và vận dụng sáng tạo những tư tưởng cơ bản của Lê-nin, của chủ nghĩa Mác -Lênin cho phù hợp với thành tựu của cách mạng thế giới, của khoa học và công nghệ hiện đại, đặc biệt là những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế ở Việt Nam hiện nay.

Hoàng Trang