Kiểm soát lây nhiễm bệnh tay chân miệng

Thời gian gần đây số ca mắc bệnh tay chân miệng có xu hướng gia tăng tại nhiều địa phương trong cả nước, trong đó có Thanh Hóa. Trước tình hình đó, ngành y tế Thanh Hóa đang chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm kiểm soát lây nhiễm, không để dịch lan rộng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trẻ em lứa tuổi mầm non và tiểu học.

Thực hiện khử khuẩn đồ chơi để phòng, chống dịch bệnh cho trẻ tại Trường Mầm non Xuân Hòa, xã Hóa Quỳ.

Chủ động phòng bệnh

Theo Bộ Y tế, trong 9 tháng năm 2025 cả nước ghi nhận gần 54.000 ca mắc tay chân miệng, chủ yếu ở trẻ dưới 10 tuổi (chiếm 98,6%), trong đó nhóm từ 1 đến 5 tuổi chiếm hơn 93%. So với cùng kỳ năm trước, số ca mắc có xu hướng tăng, đặc biệt tại các khu vực đông dân cư, trường học và nhà trẻ. Tại Thanh Hóa, từ đầu năm đến nay đã ghi nhận gần 300 ca mắc, tăng hơn 60% so với cùng kỳ năm 2024. Các trường hợp mắc bệnh xuất hiện rải rác tại nhiều địa phương, chưa ghi nhận ổ dịch lớn trong cộng đồng, song tiềm ẩn nguy cơ bùng phát nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Trước diễn biến đó, ngành y tế đã chủ động chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh, trung tâm y tế, trường học và chính quyền địa phương tăng cường giám sát, phát hiện sớm ca bệnh, xử lý triệt để khi có dấu hiệu bất thường.

Với đặc thù bệnh tay chân miệng thường xuất hiện ở trẻ nhỏ, đặc biệt là lứa tuổi mầm non, việc phòng bệnh trong trường học được coi là giải pháp then chốt. Tại Trường Mầm non Tiên Trang 1 (xã Tiên Trang) nơi đang chăm sóc, nuôi dưỡng 462 trẻ, công tác phòng chống dịch được duy trì thường xuyên. Ngay từ đầu năm học 2025-2026 nhà trường đã xây dựng kế hoạch phòng, chống bệnh tay chân miệng; phân công cán bộ y tế học đường theo dõi sức khỏe học sinh; tổ chức tập huấn cho giáo viên về kỹ năng nhận biết sớm triệu chứng bệnh và hướng dẫn trẻ vệ sinh cá nhân đúng cách.

Cô giáo Lê Thị Hường, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: "Để phòng bệnh cho trẻ, giáo viên hướng dẫn các con cách rửa tay đúng quy trình, nhắc trẻ rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Chúng tôi coi đây là hoạt động thường xuyên trong các buổi học kỹ năng sống, giúp trẻ hình thành thói quen tốt. Nhà trường cũng duy trì vệ sinh lớp học, đồ dùng, đồ chơi hằng ngày, khử khuẩn định kỳ bằng dung dịch an toàn nhằm ngăn ngừa mầm bệnh. Bên cạnh đó, nhà trường phối hợp chặt chẽ với phụ huynh, yêu cầu không đưa trẻ đến lớp khi có dấu hiệu sốt, nổi mụn nước, loét miệng; đồng thời thông báo ngay cho giáo viên và cơ quan y tế để được hướng dẫn xử lý kịp thời".

Không chỉ ở trường học, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh cũng đã tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn, thực hiện nghiêm quy trình sàng lọc, phân luồng khám, chữa bệnh để tránh lây nhiễm chéo trong bệnh viện. Tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa đã chủ động bố trí khu khám riêng, khu điều trị cách ly và tăng cường công tác vệ sinh, khử khuẩn, xử lý rác thải y tế đúng quy định.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Thành, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp cho biết: "Để hạn chế tối đa lây nhiễm chéo, bệnh viện thực hiện phân luồng ngay tại khu đón tiếp đối với những bệnh nhi có dấu hiệu mắc bệnh; ở khu nội trú, bệnh viện thực hiện các kỹ thuật ngay tại buồng bệnh. Đặc biệt, bác sĩ và điều dưỡng đều tuân thủ nghiêm quy trình sát khuẩn tay và kiểm soát nhiễm khuẩn sau mỗi ca thăm khám. Bệnh viện cũng phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để cập nhật thường xuyên tình hình dịch bệnh, đồng thời tăng cường truyền thông đến phụ huynh về cách chăm sóc, theo dõi trẻ tại nhà và các dấu hiệu cần nhập viện sớm".

Sẵn sàng ứng phó mọi tình huống dịch bệnh

Theo Tiến sĩ Hoàng Bình Yên, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, "bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lưu hành quanh năm, lây qua đường tiêu hóa và thường tăng cao vào hai giai đoạn tháng 3 đến tháng 5 và tháng 9 đến đến10 hằng năm. Trẻ dễ bị nhiễm bệnh do vệ sinh cá nhân chưa tốt, môi trường sinh hoạt không đảm bảo, đồ chơi và vật dụng chung chưa được làm sạch thường xuyên. Để giảm đến mức thấp nhất số trường hợp mắc và không để dịch lan rộng, công tác truyền thông - giáo dục sức khỏe được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, ngành y tế tập trung hướng dẫn người dân thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng, ăn chín, uống sôi, vệ sinh đồ chơi, nhà cửa sạch sẽ, giữ gìn môi trường học tập an toàn cho trẻ. Trung tâm cũng đã chỉ đạo các trung tâm y tế yêu cầu các cơ sở giáo dục đảm bảo có đầy đủ phương tiện rửa tay, xà phòng, nước sạch ở vị trí thuận tiện; tổ chức vệ sinh lớp học, lau bề mặt bàn ghế, đồ chơi hằng ngày bằng dung dịch tẩy rửa thông thường; phát hiện sớm ca nghi mắc, báo cáo kịp thời để xử lý...

Để chủ động ứng phó, ngành y tế Thanh Hóa đã chỉ đạo các bệnh viện, trung tâm y tế rà soát cơ sở vật chất, bổ sung vật tư, hóa chất, thuốc điều trị, dung dịch sát khuẩn; chuẩn bị sẵn sàng khu điều trị cách ly, đội cơ động phản ứng nhanh để kịp thời hỗ trợ khi có ổ dịch. Cùng với đó, các địa phương được yêu cầu đẩy mạnh kiểm tra, giám sát việc thực hiện phòng bệnh tại trường học, cơ sở nuôi dưỡng trẻ, không để xảy ra tình trạng chủ quan, lơ là. Công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, loa truyền thanh cơ sở cũng được tăng cường nhằm nâng cao nhận thức cho cộng đồng.

Với sự chủ động, quyết liệt của ngành y tế cùng sự phối hợp tích cực của các cấp, ngành, đặc biệt là sự đồng hành của phụ huynh và giáo viên, công tác phòng, chống bệnh tay chân miệng trên địa bàn Thanh Hóa đang được triển khai đồng bộ, hiệu quả.

Bài và ảnh: Tô Hà