Học thêm thực chất

Khi những đứa trẻ nhà hàng xóm được cho học thêm từ khi chưa vào lớp 1, thì tôi chọn cách cho con ở nhà. Việc nói không với học thêm được duy trì gần như suốt những năm con học tiểu học. Bởi tôi nghĩ ở bậc học này chưa quá nhiều kiến thức, con có thể tự học, miễn là tự giác.

Cho đến hết kỳ 1 lớp 5 - là năm cuối cấp tôi mới cho con học thêm mỗi tuần hai buổi với một giáo viên đã về hưu từng dạy đứa con lớn.

Năm ấy kỳ thi vào lớp 6 trường điểm của thành phố có tỷ lệ chọi khá cao. Vợ tôi lo lắng không biết con có thể vượt qua không. Như vợ nói là “công lực” của con không đủ để thi triển trong một kỳ “vượt vũ môn” quá khốc liệt này.

Rồi con cũng đậu, dĩ nhiên không ở nhóm trên. Tôi thấy nhẹ người, còn vợ thì bảo lần này gặp may thôi. Tôi chỉ ậm ờ, không tranh cãi. Chả lẽ tôi lại kể tên những bạn học của con đã trượt như thế nào. Chúng đều là những đứa trẻ rất chuyên cần trong việc đi học thêm.

Con vào học THCS, và vẫn cách ấy, không học thêm, dù là những môn học bắt buộc để thi vào THPT.

Ở bậc học cao hơn sự khốc liệt cũng bắt đầu. Con vẫn cần mẫn học tập ở trường và tự học, nhưng điểm số các lần thi cơ bản không cao.

So với các bạn học thêm ở nhà giáo viên, con thường thấp hơn một vài điểm. Vợ lo lắng, còn tôi vẫn giữ quan điểm. Tôi biết lý do điểm số của con không cao vì những đề thi cơ bản đều do giáo viên trong trường, trong lớp ra cả. Những đề thi ấy các bạn đã được luyện ở nhà giáo viên rồi, thì điểm thấp sao được.

Lớp 9 tôi mới cho con đi học thêm với 2 giáo viên bộ môn bên ngoài trường. Trong khi đó nhiều bạn chọn học cùng lúc với nhiều giáo viên, có bạn học tới 4 ca/ngày.

Bây giờ con đã là học sinh lớp 10 ở ngôi trường đúng nguyện vọng của con. Khi con đậu, nhiều người hỏi tôi là con học thêm với những ai, mức độ và phương pháp học thế nào. Họ hỏi thế để có thông tin “nắn” con sắp tới. Tôi chỉ biết trả lời rằng, tinh thần tự học vẫn là quan trọng nhất. Kiến thức bây giờ có ở nhiều nơi, các diễn đàn trên mạng không thiếu gì cả. Học với thầy cốt tiếp thu kỹ năng, phương pháp.

Giống như 4 năm trước, nhiều bạn của con học thêm, thậm chí học thêm rất nhiều nhưng không đậu vào trường chuyên, hoặc không tự tin đăng ký thi vào trường điểm. Trong số ấy nhiều bạn từng có điểm số khá cao ở những lần thi, kiểm tra đánh giá năng lực do trường tổ chức.

Qua câu chuyện của con, tôi muốn đề cập đến vấn đề dạy thêm, học thêm đang tràn lan hiện nay. Nhu cầu học thêm là có thật, nhưng nếu như bị lạm dụng không chỉ dẫn đến việc hao tổn vật lực mà còn làm mất tâm lực, nhiễu loạn trí lực. Dạy thêm, học thêm nên là sự tự nguyện, theo kiểu “hữu xạ tự nhiên hương”. Có những giáo viên bằng cách này cách kia để học sinh của mình phải học thêm. Trong khi nhiều học sinh thì lại muốn chọn cho mình những giáo viên có thực lực. Vậy nên có học sinh vừa học thêm với giáo viên trực tiếp dạy trên lớp để giữ hòa khí, vừa xin học thêm với giáo viên có tiếng bên ngoài để gia cố kiến thức.

Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo thông tư, trong đó giáo viên trường công lập được dạy thêm ngoài nhà trường với học sinh mình dạy trên lớp. Tuy nhiên, nhiều người lại nêu quan điểm thay cho việc giáo viên được dạy thêm với học sinh của mình làm gia tăng những bài kiểm tra điểm cao đối với học sinh học thêm, điểm thấp với học sinh không học thêm, thì nên quy định giáo viên chỉ được dạy thêm với học sinh mình không trực tiếp đứng lớp. Như vậy, việc dạy thêm sẽ tránh được xung đột lợi ích và giảm bớt quyền lực của giáo viên trong việc tổ chức lớp học thêm tại nhà. Và khi giáo viên chỉ được dạy lớp mình không phụ trách, là lúc giáo viên nào uy tín sẽ có nhiều học sinh hơn. Bởi cái đích đến của học sinh là tấm vé vào những ngôi trường mong muốn, chứ không phải là điểm số ở những lần thi học kỳ, đánh giá năng lực với những con số đẹp.

Hạnh Nhiên